Türk Kahvesinin Yanında Neden Su Içilir

Demlendi hasretin yeşili,

Işıdı mavisi umudun.

Masada kahve, su ve biz,

Buyurunuz, siz de geliniz!

Suyu yanında kahve,

Yudumlanma bekliyor besbelli

Bakışlar dünden bugüne,

Her çekişte anılar, senli benli.

                    MD

Atalarımız: “Bir acı kahvenin kırk yıl hatırı var.” Sözünü deneyimleri sonucu ortaya koymuşlardır.

EBG: Kahve, bizim insanımız için sadece bir içecek değil, aslında başlı başına bir kültürdür. Kırk yıl hatırı olan, kendine has bir içme kuralına sahip Türk kahvesi; kız isteme adetlerimizin onur konuğu, tuzlu olsa bile kendini aşkla içirten, koyu sohbetlerin görünmez dostu, kokusuyla mest edip gelecekten haber vermesiyle el üstünde tutulan büyülü bir lezzettir!

Telvesiyle ikram edilen dünyadaki tek kahve türü olan Türk kahvesi, başlı başına bir kültür olunca kendine ait gelenekleri de oluyor. Bu geleneklerden biriyse Türk kahvesinin yanında ikram edilen bir bardak su… Peki, hiç merak ettiniz mi, Türk kahvesinin yanında neden hep su veriliyor? Bu bir bardak suyun içinde sakladığı gizli anlamlar nelerdir?

Türklerin sohbetleri tatlandıracak kahvesi ve lokumu meşhurdur. O nedenle kahvenin yanına naneli lokum çokiyi gider. Kahvenin hafif idrar söktürücü özelliği olması nedeniyle küçük bir bardak su ve lokum ile ikram edilir.  Böylece kahvenin zararlı etkisi önlenmiş olur.

Kahve içerdiği kafeinden dolayı kandaki şekerin beyine taşınmasını sağlayan madde ile yarışarak beyin dokusunda şeker gereksinimini artırır. Uyanıklık ve verdiği keyif de göz ardı edilemez.

Osmanlı'ya gidiyoruz: Suyun anlamı kahveden önce mi, sonra mı içildiğine bağlı olarak değişmektedir.

Söylentiler, Osmanlı zamanına dayanıyor. Osmanlı Devleti döneminde topraklarımıza gelen kahve önce kahvehanelerde, sonra evlerde sıklıkla tüketilmeye başlanıyor.

O dönemlerde eve bir konuk geldiği zaman ev sahibi ona bir fincan Türk kahvesiyle birlikte bir bardak su sunarmış. Eğer konuk suyu kahveden önce içerse; karnının aç olduğuna işaretmiş, ev sahibi bunun üzerine hemen sofra hazırlamaya başlarmış. Ama eğer suyu kahve bittikten sonra içerse; tok olduğuna, sadece tatlı muhabbet için geldiğine işaretmiş. Kısacası "açım" demez, kahve içişiyle niyeti belli olurmuş…

Bir diğer söylenti; Osmanlı sarayından geliyor. Padişahın yiyeceği yemeklerin zehirli olup olmadığını anlamak için önceden tadan görevliler, Türk kahvesini de tatmak zorundalarmış. Ancak Türk kahvesi tek kişilik cezvede yapılıp sunulunca padişahın ağzına layık bir lezzette olduğu için tadamıyorlarmış. Bu yüzden sarayda yeni bir yöntem geliştirilmiş. Padişah kahveyi içmeden önce parmağını önce kahveye sonra suya bandırırmış. Kahvenin suda dağılımından, kahvenin zehirlenip zehirlenmediği anlaşılırmış! Ancak bundan sonra padişah köpüklü kahvesini gönül rahatlığıyla içebilirmiş.

Kahvenin bilimsel boyutu da var. Zira kahvenin içinde yüksek yoğunlukta oksalat bulunuyor. Oksalat ise böbrek taşı oluşumuna neden oluyor. Öyle ki, böbrek taşlarının %75’inin oksalattan oluştuğu biliniyor. Kahvenin yanında içilen su ise oksalatın böbreklerden atılmasına yardımcı oluyor. Bu yüzden Türk kahvesiyle birlikte su içmek sağlığımız için de oldukça önemli, denilmektedir.

Bir başka neden, tamamen tad alma duyumuzla ilgili Kahveden önce içilen birkaç yudum su ağzın içini temizliyor, diğer tatlardan arınmasını sağlıyor ve böylelikle kahvenin tadı daha saf bir şekilde alınabiliyor. Kahvenin üzerine su içmek ise acı kahvenin tadını hafifletmek ve ağzı telvelerden arındırmak içindir.

Kahve, acı ama içeriğinde sevgi saklıdır. Onda var olan acı tatlanır. Çünkü tadında sevgi ve muhabbet karışımı vardır.

Kahve, unutulmaz anıların kapısını açar. Her yudumunda sevgi var, tutku var. Her yudumu yüreğimizi titretir! Hafızalardaki sohbetin detayları sorgulanır. Her detayda kulaklarımızda keşkeler yankılanır! Kahve aşk gibidir, içiminde ne kadar sabır ve özen gösterilirse tadı o kadar leziz olur.

Bol köpüklü Türk kahvenizi yudumlarken suyunuzu da ihmal etmeyiniz.  Mutluluğa dönüş, ‘afiyet olsun!’ demeyi gerektirir. Dünden bugünü sorgulayan anlamlı bir mani ile yazımızı sonlandıralım mı?

“Kahvelerim pişti gel / Köpükleri taştı gel / İyi günümün dostu / Kötü günüm geçti gel.”

*

Yemek

Yedikçe Öğren

Hem Rivayet Hem de Bilimsel Yönleriyle Türk Kahvesinin Yanında Neden Lokum ve Su İkram Edilir?

Dünyada telvesiyle ikram edilen tek kahve türüdür Türk kahvesi. Osmanlı döneminde ilk defa Yemenli bir vali tarafından saraya getirilen, ilk zamanlarda çorba gibi taslarda içilen kahve, ilerleyen dönemlerde bugün olduğu gibi fincanlarda içilmeye başlanmış.

Kahvaltılardan ve akşam yemeklerden sonra bir fincan Türk kahvesi içmek bizde bir gelenektir. Gün içerisinde arkadaşlarımızla buluştuğumuzda içtiğimiz ya da misafirlerimize ikram ettiğimiz, 40 yıl hatırı var dediğimiz Türk kahvesi oldukça faydalı bir içecektir.

Türk kahvesi kalp sağlığına iyi gelir, diyabet düşmanıdır, odaklanmayı kolaylaştırır ve yağları eritmesiyle meşhurdur. Antioksidan kaynağı olan Türk kahvesi kanser türlerine karşı da oldukça koruyucudur. Ancak biz bu lezzeti tek başına tüketmiyoruz. Yanında lokum ve su da ikram ediyoruz. Peki neden?

Bir görüşe göre kahve içerdiği kafein sebebiyle kandaki şekerin beyine taşınmasını sağlayan madde ile yarışarak beyin dokusunda şeker ihtiyacını artırır. Ayrıca kahvenin idrar söktürücü etkisi olması sebebiyle küçük bir bardak su ve lokum ile ikram edilir.

Tabii lokumun neden ikram edildiği hakkında çeşitli rivayetler de var. Bunlardan biri de eski insanların çok ince ve zarif düşünceli olduğudur. Onlar pek çok şeyi lafa dökmeden anlatmanın yollarını bulmuşlar.

funduszeue.info

Kahvenin yanında ikram edilen lokum, misafirin ağırlamadan memnun kalıp kalmadığını sormanın bir yolu olarak düşünülmüş. Misafir kahvesinin üzerine lokumu yerse ev sahibinin kendisini ağırlamasından memnun kalmış demekmiş. Ama lokumu yemezse memnun kalmadı anlamına gelirmiş.

Neden su verildiğine gelince, Osmanlı döneminde kahvenin yanında ikram edilen suyun anlamı Türk kahvesinden önce mi sonra mı içildiğine bağlı olarak değişiyor.

Eski zamanlarda eve misafir geldiği zaman ev sahibi konuğuna bir fincan Türk kahvesiyle birlikte bir bardak su sunarmış. Eğer misafir suyu kahveden önce içerse bu karnının aç olduğunu gösterirmiş. Ev sahibi de bunun üzerine hemen sofra hazırlamaya başlarmış.

Eğer suyu kahve bittikten sonra içerse de tok olduğuna, sadece muhabbet için geldiğine işaretmiş. Kısacası misafir "açım" demez, kahve içişiyle açlığını ya da tokluğunu belli edermiş.

Bir diğer rivayet ise Osmanlı sarayından geliyor. Padişahın yiyeceği yemeklerin zehirli olup olmadığını anlamak için tadımdan görevli olanlar Türk kahvesini de tatmak zorundalarmış. Ancak kahve sadece padişaha tek kişilik cezveyle yapıldığı için tadamıyorlarmış.

Bunun üzerine saraydakiler pratik bir yöntem geliştirmiş. Padişah kahveyi içmeden önce parmağını önce kahveye sonra suya bandırırmış. Suda dağılan kahvenin zehirli olup olmadığı böyle anlaşılırmış.

Tabii bunlar rivayet. Peki işin bilimsel yanı ne? Kahvenin içinde yüksek oranda oksalat bulunur. Bu oksalat da insan vücudunda böbrek taşı oluşumuna sebep olur. Kahvenin yanında içilen su da oksalatın böbreklerden atılmasına yardımcı olur.

Bir diğer bilimsel açıklama da suyun özelliği ve ağız tadımız ile ilgili. Kahveden önce içilen birkaç yudum su, ağzın içini temizler ve ağzın diğer tatlardan arınmasını sağlar. Böylelikle de kahvenin tadı içen kişiye daha saf bir şekilde gelir.

Siz siz olun köpüklü Türk kahvenizi yudumlarken su içmeyi de ihmal etmeyin. Tabii lokum yemeyi de

Bunlar da İlgini Çekebilir

   Türk Kahvesi’nin Yanında Neden Su İkram Edilir?

   Son zamanlar 3. Dalga kahve hareketi münasebetiyle kahvenin farklı demleme yöntemiyle tüketimi revaçta olsa da Türk kahvesi geleneğini ve hakimiyetini sürdürmektedir. Türk kahvesi, yılında UNESCO’nun ‘Somut Olmayan Kültürel Miras’ listesine girmiştir. Bu önemli geleneğimizde kahve su ile ikram edilir. Peki neden? Bu soruya farklı açılardan yaklaşabiliriz. Kültürel açıdan bakacak olursak Osmanlı zamanında eve misafir geldiğinde hemen ev sahibi bir kahve ikramında bulunur, yanına da bir bardak su koyarmış. Misafir eğer suyu kahveden önce içerse, karnının aç olduğu anlamına gelir, hemen sofra kurulurmuş. Eğer kahveyi önce içerse karnı tok olduğu sadece muhabbet etmeye geldiği anlaşılırmış.

   Yani misafir karnım aç demez, su ile ima edermiş; ev sahibi de, aç mısın tok musun demez su ile halini sormuş olurmuş. Suyun kahvenin yanına koyulmasının bir diğer nedeni ise; padişahların yemeklerini tadan çeşnicibaşılar her yemeği zehirli olup olmadığını anlamak için tattıkları gibi kahveyi de tadarlarmış. Fakat kahvenin lezzetli olanı demir cezvede tek kişilik yapılanı olunca padişaha 5 kişilik kahve değil tek kişilik kahve pişiriliyormuş. Bu da güvenlik zafiyeti oluşturuyormuş. Bunun üzerine bir yöntem geliştirilmiş. Bu yönteme göre, padişah kahveye parmağını bandırıp kahvenin yanında gelen suya sokarmış. Kahvenin suyun içindeki dağılımına göre zehirli olup olmadığını anlarmış.

   Bir de bilimsel açıdan bakacak olursak kahvenin içeriğinde yüksek yoğunlukta okzalat bulunmaktadır. Okzalat böbrek taşına sebep olmaktadır. Bu nedenle içilen su okzalatın atılmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, kahvede bulunan kefeinin diüretik özelliği bulunmaktadır. Vücuttaki suyun atılmasına sebep olmaktadır. Suyun vücudumuz için ne kadar önemli olduğunu tüm basın ve yayın organlarında duymaktasınızdır. Kaybedilen bu suyun geri kazanımı için kahvenin yanında ikram edilen suyu içeriz. Duyusal özellikler açısında konuyu irdelersek, kahve içmeden önce içilen su ağızda nötral bir ortam oluşturacaktır. Böylelikle içilen kahveden alınan tadın en yüksek seviyede olması amaçlanır.

button