4 Koduyla Işten Çıkış

İş akdinin sonlandırılmasında gerekli olan unsurlardan biri olan SGK işten çıkış kodları hakkında; işten çıkış kodları nedir, hangi kodlar sonucu kıdem tazminatı, ihbar tazminatı işsizlik maaşı alınabilir, işten çıkarma yasağı sürecinde kullanılabilen çıkış kodları nelerdir... vb gibi aranılan tüm soruların cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz.

İşten Çıkış Kodu Nedir?

İşveren ile işçi arasındaki iş sözleşmesi, işveren tarafından veyahut işçi tarafından sona erdirilebilir. İşten Çıkış Kodları, iş akdinin nasıl sonlandırıldığını tanımlayan kodlardır. 

Kodların Tanımları Genişledi

Farklı kodların belirlenmesi ile beraber birçok ahlak ve iyi niyet tanımına giren haller için ayrım yapılarak, işten çıkış hallerinin daha detaylı tanımlanması sağlanmıştır.

2023 SGK İşten Çıkış Kodları Nelerdir?

Yeni eklenen işten çıkış kodları ile beraber güncel işten çıkış kodları aşağıdaki tablodaki gibidir.

* İhbar öneline uyulmaz ise işveren kazanır.

** İhbar öneline uyulmaz ise işçi kazanır.

*** Askerlik sonrasında alınabilir.

Çıkış Kodları Nasıl Belirlenir?

İşten çıkış kodları iş akdinin hangi sebeple ve hangi tarafın isteği doğrultusunda doğrultusunda belirlenmekte olup, fesih sürecinin tamamlanması amacıyla doğru bir şekilde belirlenmesi icap etmektedir.

Hatalı Çıkış Kodu Nasıl Düzeltilir?

İşveren tarafınca bildirimi yapılan işten çıkış kodu işveren tarafından işçi çıkış tarihinden sonraki 10 gün içerisinde düzeltilme imkânı mevcuttur.

10. günden sonra müracaat edilmesi gerekli

10. günün sonrasında düzeltilmesi gereken işten çıkış kodu için İŞKUR müdürlüklerine müracaatta bulunulması gerekmektedir.

Hangi Çıkış Kodlarından Kıdem Tazminatı Hakkı Kazanılır?

Kıdem tazminatı hak kazanılan işten çıkış kodları aşağıdaki gibidir.

• Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi (Kod 4)
• Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi (Kod 5)
• Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle (Kod 8)
• Malulen emeklilik nedeniyle (Kod 9)
• Ölüm (Kod 10)
• İş kazası sonucu ölüm (Kod 11)
• Askerlik (Kod 12)
• Kadın işçinin evlenmesi (Kod 13)
• Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması (Kod 14)
• Toplu işçi çıkarma (Kod 15)
• İşyerinin kapanması (Kod 17)
• İşin sona ermesi (Kod 18)
• İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih (Kod 23)
• İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih (Kod 24)
• İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih (Kod 25)
• İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih (Kod 27)
• İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih (Kod 28)
• Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih (Kod 31)
• 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih (Kod 32)
• Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi (Kod 33)
• İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih (Kod 34)
• 6495 SK. Nedeniyle Devlet Memurluğuna Geçiş (Kod 35)
• 696 sayılı KHK ile kamu işçiliğine geçilmemesi sebebiyle çıkış (Kod 40)

Hangi Çıkış Kodlarından İhbar Tazminatı Hakkı Kazanılır?

İhbar tazminatı hak kazanılan işten çıkış kodları aşağıdaki gibidir.

• Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi (Kod 4)
• Toplu işçi çıkarma (Kod 15)
• İşyerinin kapanması (Kod 17)
• İşin sona ermesi (Kod 18)
• Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih (Kod 31)
• 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih (Kod 32)
• İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih (Kod 34)
• 696 sayılı KHK ile kamu işçiliğine geçilmemesi sebebiyle çıkış (Kod 40)

Hangi Çıkış Kodlarından İşsizlik Maaşı Hakkı Kazanılır?

İşsizlik Maaşına hak kazanılan işten çıkış kodları aşağıdaki gibidir.

• Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi (Kod 4)
• Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi (Kod 5)
• Toplu işçi çıkarma (Kod 15)
• İşyerinin kapanması (Kod 17)
• İşin sona ermesi (Kod 18)
• İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih (Kod 23)
• İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih (Kod 24)
• İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih (Kod 25)
• İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih (Kod 27)
• İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih (Kod 28)
• Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih (Kod 31)
• 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih (Kod 32)
• Gazeteci tarafından sözleşmeninfeshi (Kod 33)
• İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih (Kod 34
• 696 sayılı KHK ile kamu işçiliğine geçilmemesi sebebiyle çıkış (Kod 40)

Pandemi Sürecinde İşten Çıkış Yasağı Kapsamına Girmeyen Sgk İşten Çıkış Kodları Nelerdir?

• Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (Kod 2)
• Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) (Kod 3)
• Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi (Kod 5)
• Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle (Kod 8)
• Malulen emeklilik nedeniyle (Kod 9)
• Ölüm (Kod 10)
• İş kazası sonucu ölüm (Kod 11)
• Askerlik           (Kod 12)
• Kadın işçinin evlenmesi(Kod 13)
• Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması (Kod 14)
• Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli (Kod 16)
• İşyerinin kapanması (Kod 17)
• İşin sona ermesi (Kod 18)
• Mevsim bitimi (Kod 19)
• Kampanya bitimi (Kod 20)
• Statü değişikliği (Kod 21)
• İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih (Kod 23)
• İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih (Kod 24)
• İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih (Kod 25)
• İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih (Kod 29)
• Vize süresinin bitimi (Kod 30)
• Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi  (Kod 33)
• 6495 sayılı Kanun nedeniyle Devlet memurluğuna geçenler (Kod 35)
• KHK ile işyerinin kapatılması (Kod 36)
• KHK ile kamu görevinden çıkarma (Kod 37)
• Doğum nedeniyle işten ayrılma (Kod 38)
• 696 sayılı KHK ile kamu işçiliğine geçiş (Kod 39)
• 696 sayılı KHK ile kamu işçiliğine geçilmemesi sebebiyle çıkış (Kod 40)
• SGK tarafından re’sen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler (Kod 41)
• İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması (Kod 42)
• İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması. (Kod 43)
• İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.(Kod 44)
• İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması (Kod 45)
• İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması. (Kod 46)
• İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi. (Kod 47)
•  İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut birayda üç işgünü işine devam etmemesi (Kod 48)
• İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi (Kod 49)
• İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri,  tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması. (Kod 50)

SGK İŞTEN ÇIKIŞ KODLARININ DETAYLI AÇIKLAMALARI

SGK Çıkış Kodu 1 Nedir?

Bu kod “Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşverence Feshi” tanımlanmıştır.

Deneme süreli iş sözleşmesi olması gerekmekte olup, bu süre içinde işveren tarafından işçi çıkarılmış olmalıdır.

SGK Çıkış Kodu 2 Nedir?

Bu kod “Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi” tanımlanmıştır.

Deneme süresi içerisinde veya sonunda sözleşme işçi tarafından sona erdirilmişse bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 3 Nedir?

Bu kod “Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi (İstifa)” tanımlanmıştır.

İş sözleşmesinin işçinin kendisi tarafından bitirilmesi halinde (istifa) bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 4 Nedir?

Bu kod “Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi“ tanımlanmıştır.

Belirsiz süreli iş sözleşmesi işveren tarafından feshediliyor ve haklı bir neden bildirilmiyorsa bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 5 Nedir?

Bu kod “Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi” tanımlanmıştır.

İş sözleşmesi belirli bir süre içeriyor ise, sürenin sona ermesiyle beraber sözleşme kendiliğinden sona ermiş olması halinde bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 8 Nedir?

Bu kod “Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle” tanımlanmıştır.

İşçi sosyal güvenlik kurumlarından emekli aylığına veya toptan ödemeye hak kazanacak şekilde işten ayrılıyorsa bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 9 Nedir?

Bu kod “Malulen emeklilik nedeniyle” tanımlanmıştır. Malulen emeklilik nedeniyle işçi, işten ayrılıyorsa bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 10 Nedir?

Bu kod “Ölüm” tanımlanmıştır. Ölüm halinde çıkış kodu olarak bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 11 Nedir?

Bu kod “İş kazası sonucu ölüm” tanımlanmıştır. İşçinin ölümü iş kazasına bağlı olarak gerçekleşmişse bu kod seçilecektir.

İş Kazası Henüz Kesin değil ise 10 çıkış kodu seçilir.

Fakat işçinin ölümünün iş kazasına bağlı olup olmadığı kesinleşmedi ise bu kod yerine (10) numaralı kod seçilecektir. 

SGK Çıkış Kodu 12 Nedir?

Bu kod “Askerlik” tanımlanmıştır. İşçi askerlik görevini yerine getirmek üzere işten ayrılmışsa bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 13 Nedir?

Bu kod “Kadın işçinin evlenmesi” tanımlanmıştır.

İş Kanunu, kadın işçiye evlilik sebebiyle iş akdini sona erdirme ve tazminat hakkı tanımıştır. Kadın işçi evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde evlilik gerekçesiyle iş akdini sona erdirmiş ise, çıkış kodu olarak bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 14 Nedir?

Bu kod “Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması” tanımlanmıştır.

Çalışanların emeklilik için sağlamaları gereken 3 şart mevcuttur;

• Prim günü,
• Sigortalılık süresi
• Yaş olmak

Bir çalışanın yaş dışında diğer şartları tamamladığına ilişkin yazılı belgeyi SGK’dan temin ederek, işveren sunması halinde kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilecek ve çıkış kodu olarak bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 15 Nedir?

Bu Kod “Toplu işçi çıkarma” tanımlanmıştır. Toplu olarak işçi çıkarabilmektedir. Bu durumda toplu çıkarma kapsamında olan işçiler için bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 16 Nedir?

Bu Kod “Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli” tanımlanmıştır.

Aynı gerçek veya tüzel kişi işverene ait birden fazla işyeri arasında işçinin nakil olması halinde bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 17 Nedir?

Bu Kod “İşyerinin kapanması” tanımlanmıştır.

İşyerinin kapanması veya faaliyetinin sona ermesi durumunda işten çıkarılan işçiler için bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 18 Nedir?

Bu Kod“İşin sona ermesi” tanımlanmıştır.

Belirli işin amacının gerçekleşmesi sonucu işin sona ermesi ile iş sözleşmesinin bitirilmesi sonucu işten çıkışı yapılan işçiler için bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 19 Nedir?

Bu Kod “Mevsim bitimi” tanımlanmıştır.

Mevsimlik işler sonucu mevsim bitimi sonucu işçiler için çıkış verilmekte fakat takip eden mevsimde tekrar girişleri yapılmaktadır. Bu durumda çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

Takip eden sezonda iş başı yaptırılmaz ise, 4 kodu seçilir.

Fakat çıkış verilen işçiler takip eden mevsimde tekrar işbaşı yaptırılmayacak ise, bu kod yerine 4 numaralı kod seçilmesi gerekmektedir.

SGK Çıkış Kodu 20 Nedir?

Bu Kod “Kampanya bitimi” tanımlanmıştır.

Kampanyalı üretim yapan işyerlerinde kampanya bitiminde işçilere çıkış verilmekte, sonraki kampanyaya kadar iş akdi askıda kalmaktadır. Bu durumda çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

Takip eden kampanyada iş başı yaptırılmaz ise, 4 kodu seçilir.

Fakat çıkış verilen işçiler takip eden kampanyada tekrar işbaşı yaptırılmayacak ise, bu kod yerine 4 numaralı kod seçilmesi gerekmektedir.

SGK Çıkış Kodu 21 Nedir?

Bu Kod “Statü değişikliği” tanımlanmıştır.

Sigortalı (4/a) olarak çalışan bir işçi aynı işyerine ortak olması durumda bu kişinin çıkışı yapılmaktadır. Bu durumda çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

SGK Çıkış Kodu 22 Nedir?

Bu Kod “Diğer Nedenler” tanımlanmıştır.

İşten çıkış nedeni başkaca bir çıkış kodu ile bağdaşmayan nedenden kaynaklanıyor ise çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

SGK Çıkış Kodu 23 Nedir?

Bu Kod “İşçi Tarafından Zorunlu Nedenle Fesih” tanımlanmıştır.

İşyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektiren zorlayıcı sebepler ortaya çıkması durumunda işçi, iş akdini feshedebilmektedir. Bu durumda çıkış kodu olarak bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 24 Nedir?

Bu Kod “İşçi Tarafından Sağlık Nedeniyle Fesih” tanımlanmıştır.

İş sözleşmesi işçi tarafından sağlık nedeniyle sona erdiriliyorsa çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

Sağlık raporu şarttır.

Sağlık nedeniyle fesihte sağlık ile sorunun raporla belgelendirilmesi zorunludur.

SGK Çıkış Kodu 25 Nedir?

Bu Kod “İşçi Tarafından İşverenin Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Aykırı Davranışı Nedeni İle Fesih” tanımlanmıştır.

İş sözleşmesi işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı sebepler nedeniyle işçi tarafından sonlandırılıyor ise çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

SGK Çıkış Kodu 26 Nedir?

Bu Kod “Disiplin Kurulu Kararı İle Fesih” tanımlanmıştır.

İş sözleşmesi iş akdi disiplin soruşturması ile fesih ediliyor ise çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

SGK Çıkış Kodu 27 Nedir?

Bu Kod “İşveren Tarafından Zorunlu Nedenlerle ve Tutukluluk Nedeniyle Fesih” tanımlanmıştır.

İşçiyi bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan engelleyen zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması veya işçinin tutukluluğu durumunda, bu çıkış kodu seçilerek iş sözleşmesi sona erdirilebilmektedir.

SGK Çıkış Kodu 28 Nedir?

Bu Kod “ İşveren Tarafından Sağlık Nedeni İle Fesih” tanımlanmıştır.

Sağlık nedenlerinin ortaya çıkması halinde, işçi gibi iş akdinin sonlandırılması durumu işveren içinde sonlandırılabilir. Bu durumda çıkış kodu bu kod seçilecektir. 

SGK Çıkış Kodu 30 Nedir?

Bu Kod “  Vize Süresinin Bitimi” tanımlanmıştır.  

İş sözleşmesi işçi ve işveren dışında üçüncü bir kurum veya kuruluşun vizesine bağlı ise ve vize süresi sona ermişse bu kod seçilmesi gerekmektedir.

Vize süresinden sonra işçi tekrar iş başı yaptırılmaz ise, 4 kodu seçilir.

Vize süresinden sonra işçi tekrar iş başı yaptırılmaz ise, bu kod yerine 4 numaralı kod seçilmesi gerekmektedir.

SGK Çıkış Kodu 31 Nedir?

Bu Kod “Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev Ve Lokavt Kanunu Kapsamında Kendi İstek Ve Kusuru Dışında Fesih” tanımlanmıştır.

İşçi, kendi istek ve kusuru dışında kanunların işverene tanıdığı fesih yetkisi kapsamında iş sözleşmesi sona erdirilmiş ise bu kod seçilmesi gerekmektedir.

SGK Çıkış Kodu 32 Nedir?

Bu Kod “4046 Sayılı Kanunun 21 İnci Maddesine Göre Özelleştirme Nedeni İle Fesih” tanımlanmıştır.  

Özelleştirilen bir işyerinden bu sebepten ötürü işten çıkarılan işçi için bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 33 Nedir?

Bu Kod “Gazeteci Tarafından Sözleşmenin Feshi” tanımlanmıştır.  

İş sözleşmesi gazeteci tarafından sona erdirilmişse bu kod seçilecektir.

SGK Çıkış Kodu 34 Nedir?

Bu Kod “İşyerinin Devri, İşin veya İşyerinin Niteliğinin Değişmesi Nedeniyle Fesih” tanımlanmıştır.  

İşçinin iş sözleşmesinin sona erdirilmesi sebebi işyerinin bir başka işyerine devri ya da işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi ise bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 35 Nedir?

Bu Kod “6495 SK Nedeniyle Devlet Memurluğuna Geçiş” tanımlanmıştır.  

Sigortalının devlet memurluğuna geçişi halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 36 Nedir?

Bu Kod “KHK İle İşyerinin Kapatılması” tanımlanmıştır.  

21 Temmuz 2016 tarihinde başlayan OHAL uygulaması kapsamında 667 ve 668 sayılı KHK’larla bazı işyerleri kapatılmış, olup, bahsi geçen KHK’larla kapatılan işyerlerinden çıkışı yapılacak personeller için bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 37 Nedir?

Bu Kod “KHK İle Kamu Görevinden Çıkarma” tanımlanmıştır.

FETÖ/PYD nedeni ile kamu görevinden çıkarılanların işten çıkış kodu olarak bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 38 Nedir?

Bu Kod “Doğum Nedeniyle İşten Ayrılma” tanımlanmıştır.

Doğum nedeniyle işten ayrılan bayan sigortalı için bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 39 Nedir?

Bu Kod “696 KHK İle Kamu İşçiliğine Geçiş” tanımlanmıştır.

Kamu idarelerinde alt işverenin işçisi olarak çalışmakta iken, 696 sayılı KHK ile kamuya işçi olarak geçen işçilerin çıkışı için bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 40 Nedir?

Bu Kod “696 KHK İle Kamu İşçiliğine Geçilmemesi Sebebiyle Çıkış” tanımlanmıştır.

Kamu idarelerinde alt işverenin işçisi olarak çalışmakta iken, 696 sayılı KHK ile kamuya işçi olarak atanamayan(Emekli olması gibi nedenlerden dolayı) işçilerin iş akdinin sonlandırılması halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 41 Nedir?

Bu Kod “Re’sen İşten Ayrılış Bildirgesi Düzenlenenler” tanımlanmıştır.

SGK tarafından farklı gerekçeler nedeniyle işten ayrılışları resen düzenlenenler için bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 42 Nedir?

İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 43 Nedir?

İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 44 Nedir?

İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 45 Nedir?

İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 46 Nedir?

İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 47 Nedir?

İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 48 Nedir?

İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 49 Nedir?

İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi halinde bu kod seçilir.

SGK Çıkış Kodu 50 Nedir?

İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması halinde bu kod seçilir.

Yeni Eklenen İşten Çıkış Kodları Nelerdir?

16.04.2021 tarihinden itibaren yapılan değişiklikle beraber ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı içinayrı ayrı işten çıkış kodları belirlenmiştir.

22.02.2013 tarihli 2013/11 Sayılı Genelgenin 1. Kısım 6’ıncı bölümünde yer alan “ “2.1- İşten ayrılış nedeni” alt başlığındaki işten ayrılış nedenleri tablosunda bulunan;

 “29- İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih” kodu ÇIKARILMIŞ, “41-” no’lu koddan sonra gelmek üzere aşağıdaki kodlar EKLEMİŞTİR.

Yararlanılan Kaynaklar

• 01.04.2021 Tarih ve E-69053920-010.06.01-23171689 Sayılı SGK Genelgesi 2021/9
• www.cnnturk.com/turkiye/sgk-isten-cikis-kodlari-nelerdir-2021-yeni-sgk-kodlari
• www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ahmetdurmus/024/
• SGK Çıkış Kodları ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar, www.sadettinorhan.net/sgk_cikis_kodlari.html
• İş Sözleşmelerinin Fesih Halinde Hangi SGK Çıkış Kodları Kullanılmalıdır? TÜRMOB Sirküler
• www.dunya.com/ekonomi/is-sozlesmelerinin-fesih-halinde-hangi-sgk-cikis-kodlari-kullanilmalidir-haberi-603612
• Son KHK’lar ile Güncel İşten Çıkış Kodları, Kıdem Tazminatı ve Bedelli Askerliğin Hukuki Durumu, www.etkiavukatlik.com/son-khk-lar-ile-guncel-isten-cikis-kodlari-kidem-tazminati-ve-bedelli-askerligin-hukuki-durumu
• SGK İşten Çıkış Kodlarına Göre Kıdem Tazminatı, İhbar Tazminatı ve İşsizlik Maaşı Hakkı, www.mefamusavirlik.com.tr/sgk-cikis-kodlarina-gore-kidem-tazminati-ihbar-tazminati-ve-issizlik-maasi-hakki/

EDİTÖR: E.ÖĞR.GÖR. NURTEN ÖRNEK

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.

>> Vergi Affı Rehberi (300 Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

GÜNDEM

9. Hukuk Dairesi         2017/17431 E.  ,  2020/13283 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan Salık Bakanlığı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 16/04/2008 – 23/02/2012 tarihleri arasında davalı … Bilgisayar ve Yazılım A.Ş. sigortalısı olarak Bursa … Çocuk Hastalıkları Hastanesinde çalıştığını, alt işverenlerin değiştiğini ancak davacının aynı yerde aynı işi yapmaya devam ettiğini, müvekkilinin iş akdine hiç bir sebep gösterilmeden son verildiğini, işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ve resmi tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, davacının taleplerinin belirlenebilir olduğunu, bu nedenle kısmi dava açamayacağını, davacı ile müvekkili bakanlık arasında hukuki ilişki bulunmadığını, bu nedenle davanın usulden reddi gerektiğini, müvekkili kurumun asıl işveren konumunda olmadığını, davacının çalışmasının haftalık 45 saati aşmadığını, yapılan fazla mesailerin ilgili şartname hükümleri gereğince izin olarak kullandırıldığını, davacının kendi isteği ile istifa dilekçesi sunarak işten ayrıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Bilgisayar ve Yazılım A.Ş. vekili; davacının hiçbir zaman müvekkili şirkette çalışmadığını, müvekkili şirketin hastanelere bilişim otomasyon yazılımı satan bir kuruluş olduğunu, Bursa … Çocuk Hastalıkları Hastanesine de bu yazılımı sattığını, yazılımın hastanenin ana santraline yüklü olduğunu, tüm hastane bilgisayarları tarafından kullanılan bir yazılım olduğunu, müvekkili şirketin de sattığı yazılımın doğru çalışıp çalışmadığını periyodik olarak kontrol ettiğini, bunlar dışında hastane ile bir ilgilerinin bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının davalı …’ndan tahsiline, davalı şirket hakkında ise husumet nedeniyle davanın reddi kararı verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı … vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İş akdinin feshi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davacı işçi iş akdinin haksız feshedildiğini ileri sürmüş, mahkemece “…İş sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğinin ispat külfeti işveren tarafa ait olup, davalı Bakanlık tarafından ispat külfeti yerine getirilmemiştir. Zira SGK ya verilen işten ayrılma bildirgesinde kullanılan 4 nolu kodun da kıdem ve ihbar tazminatlarının ödenmesini gerektiren belirsiz süreli iş sözleşmesinin işverence haklı sebep ileri sürülmeden fesih niteliğindedir. Davalı Bakanlıkça fesih ile ilgili istifa dilekçesine dayanılmış ise de işten ayrılma bildirgesinde kullanılan kod dikkate alındığında istifa dilekçesinin sonuca etkisi bulunmamıştır. ” gerekçesiyle davacının kıdem ve ihbar tazminatı talebi kabul edilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamı ile uyuşmamaktadır.
Davacı işçi 22/02/2012 tarihli dilekçesinde 23/02/2012 tarihi itibariyle ayrılmak istediğini bildirmiş, işveren tarafından tanzim edilen 23/02/2012 tarihli işten ayrılış bildirgesinde davacının işten ayrılış kodu kod 04 (belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi) olarak gösterilmiştir.
Davacı tanığı … talimatla alınan ilk ifadesinde aynen “… Davacı eşinden ayrılmak üzereydi. …’ya gitmesi gerekiyordu. Bu yüzden kendi isteği ile ayrıldı. Yani kendisini firma işten çıkarmadı…” demiş, mahkememe alınan ikinci ifadesinde ‘… Ben işten çıkarılma korkusu ile firma kendisini çıkarmadı davacı çıktı demiştim ancak firmaya birlikte gittik. Ancak davacının …’ya gitmesi gerekiyordu çünkü buralarda bunalmıştı işsizlik ödeneği de almak istiyordu. Firma da davacıya tüm haklarından feragat edersen seni çıkarmış gibi yaparız dediler. Firma bu sayede çıkış gösterdi. İfademi bu şekilde düzeltiyorum…” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Buna göre tanık ifadesi ve istifa dilekçesi birlikte değerlendirildiğinde her ne kadar işveren tarafından tanzim edilen işten ayrılış bildirgesinde davacının işten ayrılış kodu kod 04 olarak bildirilmiş ise de, kod 04 ile çıkış verilmesinin nedeninin tanık anlatımı ile açıklığa kavuşturulduğu ve işçinin işten kendi isteği ile ayrıldığı yönündeki işveren savunmasının doğrulandığı, iş akdinin davacı tarafından feshedildiği anlaşıldığından davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, 26/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.

İşten çıkış süreci ve dolayısıyla işten çıkış kodu çalışanları yakından ilgilendiren konulardır. Çalışanın istifası sonucu ya da işverenin isteği üzerine işi sonlandırılan bir çalışanın işten çıkış süreci doğru uygulanmalıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu sistemine çalışanın işten çıkış sebebi doğru bir şekilde girilmelidir. Bunun için Sosyal Güvenlik Kurumu’nun işten çıkış kodları diye adlandırılan kodlar vardır. 

İşten çıkış kodu ile çalışanın ne sebeple iş akdinin sona erdiği kısaca sistemde ifade edilir. Bu kodlar ayrıca iş sözleşmesinin sonlanmasından sonra işçinin sahip olacağı ya da kaybedeceği hakları da belirler.

Sigortalı işten ayrılış kodları, yalnızca çalışanın değil; işverenin de hakları ve sorumlulukları açısından önem taşır. İş sözleşmesinin sonlanması, sözleşmenin sonlanma sürecinin doğru bir şekilde tamamlanması gerekir.

İşten Çıkış Kodu Nedir?

İşverenlerin, işçilerin iş sözleşmelerinin sonlanmasının ardından Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmesi gereken kodlara işten çıkış kodu adı verilir. 

4857 sayılı İş Kanunu’na göre; işveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmalıdır. İşveren ayrıca fesih sebebini açık, kesin bir şekilde belirtmekle yükümlüdür. Kendisi hakkındaki iddialara karşı savunması alınmadan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı ya da verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. 

İşçinin ne sebeple iş akdinin sonlandırıldığı kendisine net bir şekilde yazılı ve açıklayıcı olarak bildirildikten sonra Sosyal Güvenlik Kurumu’na da işten çıkışın tarihi, nedeni ile birlikte bildirilmesi gerekmektedir. Kuruma yapılacak bu bildirim elektronik ortamda Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sayfasından yapılmaktadır. 

Sosyal Güvenlik Kurumu’na çıkış nedeni bildirimi yaparken kurumca belirlenmiş işten ayrılma kodları kullanılmalıdır. Sistemde çıkış bildirimi yaparken seçilen işten çıkış kod ile işten çıkarılan işçiye yapılan çıkış ödemesi uyumlu olmalıdır. 

İşten çıkış süreçleri üzücü de olsa insan kaynaklarının yapması ve yürütmesi gereken görevlerdir. İdenfit insan kaynakları yönetimi yazılımı ile offboarding – işten çıkış sürecini maksimum iletişimle yönetin.

İşten Çıkış Kodları Neden Önemlidir?

İşten çıkış kodları, iş sözleşmesinin ne için, ne sebeple ve hangi tarafın talebi ile sonlandığını anlatır. Bu kodlar ayrıca sözleşmeni sonlanmasından sonra işçinin hangi haklara sahip olacağının ya da olmayacağının tespitini sağlar. İşten ayrılma kodları ile işçinin ihbar tazminatı, kıdem tazminatıya da işsizlik maaşı alıp almayacağı tespit edilir.

Tazminat haklarının doğru bir şekilde belirlenmesi açısından Sosyal Güvenlik Kurumu sistemine iş sözleşmesi biten çalışanın işten çıkış kodu doğru bir şekilde girilmelidir. Sgk işten ayrılış kodları yanlış girildiğinde; işçi aslında hakkı olan çeşitli tazminatlardan mahrum kalırken işveren de çeşitli zorluklarla karşılaşabilir.

Sgk İşten Çıkış Kodları 

Sgk işten çıkış kodları2020 yılında şu şekildedir:

01 Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi

02 Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi

03 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)

04 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi

05 Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi

08 Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle

09 Malulen emeklilik nedeniyle

10 Ölüm

11 İş kazası sonucu ölüm

12 Askerlik

13 Kadın işçinin evlenmesi

14 Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması

15 Toplu işçi çıkarma

16 Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli

17 İş yerinin kapanması

18 İşin sona ermesi

19 Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu  kod kullanılır.)

20 Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu  kod kullanılır.)

21 Statü değişikliği

22 Diğer nedenler

23 İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih

24 İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih

25 İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih

26 Disiplin kurulu kararı ile fesih

27 İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih

28 İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih

29 İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih

30 Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu  kod kullanılır.)

31 Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu  kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih

32 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih

33 Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi

34 İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih

37 KHK ile kamu görevinden çıkarma

38 Doğum nedeniyle işten ayrılma

39 696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş

40 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış

İşten Çıkış Kodu Nasıl Öğrenilebilir?

İşten çıkış kodlarını öğrenme için öncelikle işverenin kodu Sosyal Güvenlik Kurumu sistemine girmiş olması gerekmektedir. İşten çıkış kodumu nasıl öğrenebilirim diye merak edenler, işveren sisteme kodu girmişse e-devlet sistemi üzerinden 4A, 4B ve 4C sayfalarından işten çıkış kodunu öğrenebilir.

Dört Kodu ile İşten Çıkarılma

4 çıkış kodu belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi demektir. Bildirimli fesih de denen bu kodda; işçinin herhangi bir kusuru yoktur. İşveren, çalışanı geçerli bir nedenle ya da herhangi bir geçerli sebep olmadan işten çıkarmıştır.

İşten çıkış kodları 04 ile işten çıkarılan bir işçi aşağıdaki haklara sahiptir:

• Çalışanın kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır.
• Bu durumda işçiye ihbar süresi kullandırılmalıdır. İhbar süresi kapsamında işçiye günlük iki saatlik iş arama hakkı verilmelidir. İhbar süresi bildirilmeden çıkış yapılmışsa işçi ihbar tazminatına hak kazanacaktır.
• İşverenenin çalışan işçi sayısının en az otuz olduğu ve işçinin en az altı ay kıdemi bulunduğu durumlarda, işveren, iş sözleşmesini geçerli bir nedenle bitirmek zorundadır. Aksi halde işten çıkarılan işçi, sebepsiz ve geçerli bir nedene dayanmayan işten çıkarma iddiası ile işe iade davası açabilir.
• İşçinin eğer varsa kullanmadığı yıllık izin ücretleri, maaş alacakları gibi hakları ödenmelidir.
• İşçi, işsizlik maaşı almaya hak kazanır.

13 Kod ile Fesih

SSK kodları arasında yer alan bu kod, kadın çalışanları yakından ilgilendiren bir çıkış kodudur. Kadın çalışanların evlilik nedeniyle iş akdini  sonlandırma hakkı ve tazminat alma hakkı bulunmaktadır. 13 numaralı kod, kadın çalışan evlendiği tarihten başlayarak bir yıl içinde iş akdini feshetmişse işveren tarafından çıkış kodu olarak seçilebilir. Kadın işçinin çıkışı bu kodla yapılırsa işsizlik sigortası yardımı alamaz.

8 Kod ile Fesih 

Emekli olacakları ilgilendiren bu kod, işçinin normal emekliliği, engelli raporuyla emekliliği ve toptan ödeme yapılması durumunda seçilir. Eğer işçi malulen emekli olacaksa dokuz kodu seçilir. Bu durumda çıkış yapıldığında işçiye işsizlik maaşı ödenmez.

İşten Çıkış Kodu ve İtiraz

Bazı sigortalı işten ayrılış kodları, işçiye sonraki çalışma hayatında zorluk çıkarabilir. İşçi, bu çıkış kodu nedeniyle iş bulmakta sıkıntı yaşayabilir.

İşveren, bu kodu haklı bir sebebe dayanarak vermişse elbette ortada itiraz edilecek bir durum yoktur ancak zaman zaman yanlış anlaşılmalar, işverenle ya da iş arkadaşlarıyla yaşanan anlaşmazlıklar sonucu işveren iş akdini sonlandırırken işçiye aslında hak etmediği bir kodu bilerek ya da bilmeyerek verebilir. 

Örneğin; 29 kodu (işveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih) ile işten çıkarılmak işçi için olumsuz bir durumdur. Bu durumda işçi kıdem ve ihbar tazminatı ile işsizlik maaşı alamaz. İşçi verilen kodu hak etmediğini, bir iftiraya ya da yanlış anlaşılmaya maruz kaldığını düşünüyorsa maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı vardır.