Sulh Ceza Hangi Davalara Bakar

Türkiye'deki sulh ceza mahkemeleri, Türkiye'de adli yargı kolunun içinde yer alan ceza mahkemelerinden biridir. Bulundukları il veya ilçenin adı ile adlandırılır. İhtiyaç sayısına göre birden fazla kurularak numaralandırılabilirler. (Örneğin; Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi, Beyoğlu 2. Sulh Ceza Mahkemesi gibi.) Tek hakimli mahkemelerdendir.^[1]

Türkiye'deki sulh ceza mahkemelerinde, iki yıla kadar (iki yıl dahil) hapis cezaları ve bunlara bağlı adlî para cezaları ile bağımsız olarak hükmedilecek adlî para cezalarına ve güvenlik tedbirlerine ilişkin hükümlerin uygulanmasına ilişkin davalar görülür.^[2].Ayrıca özel kanunlarda ve tüzüklerde davayı sulh ceza mahkemesinin göreceği düzenlenmişse bu davalara da bakmakla yükümlüdür. Sulh ceza mahkemesi kurulmayan yerlerde asliye ceza mahkemeleri sulh ceza mahkemesinin görevlerini yapar. Cumhuriyet savcısı nüfus tahsisine ilişkin davalar dışında sulh ceza mahkemesinde iddia makamı olarak duruşmaya katılmaz.^[3]

Sulh Ceza Mahkemelerinin kaldırılması[değiştir

Sulh Hukuk Mahkemesi Nedir?

Sulh hukuk mahkemesi temel hukuk mahkemelerinden biridir. Sulh hukuk mahkemesinin her yargı çevresinde yani her adliyede bulunması mecburidir. Sulh hukuk mahkemesi tek hakimli bir mahkemedir. Sulh hukuk mahkemeleri özel hukukun belirli davaları ile ilgilenir. Bu özel hukukun belirli davaları için yargı mercii olarak kanunda da sulh hukuk mahkemeleri gösterilmiştir. Sulh hukuk mahkemeleri genel olarak üç ana başlıktaki davalara bakar.

Bu davalar kira davaları, miras davaları ve ortaklık davalarıdır. Bu da kiracı ya da ev sahibi tarafları sözleşmelerinde bir problem, anlaşmazlık yaşıyorsa davalarının sulh ceza mahkemesinde açılacağını gösterir. Aynı şekilde ortada miras konulu bir dava ya da miras kaynaklı ortaklık varsa dava yine sulh hukuk mahkemesinde görülür. Bu davaya örnek olarak kardeşler arasındaki miras ortaklığının sonlandırılması için sulh ceza mahkemelerine başvurarak kendi paylarını almaları verilebilir.

Kira konularında kira sözleşmesini iptal etmek ya da sözleşmedeki kira tutarını yeniden belirlemek gibi amaçlarla sulh hukuk mahkemelerine başvurulabilir. Miras davaları için ise sulh hukuk mahkemelerinde vasiyetname açılabilir, ortadaki miras için mirasın reddi durumu işlenebilir. Ortaklık davalarına da bakan sulh hukuk mahkemelerinde ortaklık ve miras iç içe olabilir. Miras ortaklığındaki payların bölünerek ortaklığın ortadan kaldırılması ile sulh hukuk mahkemeleri ilgilenir. Herhangi bir ortaklığın sonlandırılması ve aradaki bağların yasal zeminde kopması için de sulh hukuk mahkemeleri devreye girer.

Sulh Hukuk Mahkemesinin Görevi Nedir?

Sulh hukuk mahkemesi, davadaki konunun değerine, tutarına bakmaz. Değer veya tutar ne olursa olsun sulh hukuk mahkemeleri ilgili konularına bakmaktadır. Sulh hukuk mahkemeleri, arabuluculuk faaliyetlerinin sonucunda taraflara bölüştürülen anlaşma belgeleri ile ilgili bazı yetkilere sahiptir. Yine arabuluculuk konusunda sulh hukuk mahkemesi karar verici niteliğinde bulunur. Bu karar vericilik arabuluculuk bürosuna karşı, büronun yetkilerine karşı bir itiraz varsa devreye girer. Sulh hukuk mahkemeleri arabuluculuk büroları için aynı zamanda denetleyici ve gözetleyici olarak görev alır. Bu görevi sulh hukuk mahkemeleri nezdinde sulh hukuk hakimi yapar. Yine sulh hukuk hakiminin gözetiminde arabuluculuk bürosunun görevini sulh hukuk mahkemesi üstlenebilir. Bu görev üstlenimi sulh hukuk mahkemesinin yazı işleri müdürlüğü tarafından olur.

Taşınmazların kiralanması ile ilgili konuları da genel olarak sulh hukuk mahkemesi ele alır. Kiralanan taşınmazda yapılacak olan icra faaliyetleri, kira ilişkisi bazı tüm davalar, kira-kiracı temelli davalar sulh hukuk mahkemelerinde görülür. Bu davalara karşı olarak açılan davalar da yine sulh hukuk mahkemesinde görülür.

Bir hak paylaşımı ile ortaklık giderilmesi durumu söz konusu ise bu dava da yine sulh hukuk mahkemesinde görülür. Mallar ister taşınır ister taşınmaz olsun sulh hukuk mahkemesinin dava konusu olabilir. Yine ister taşınır ister taşınmaz olsun mal sahipliğinin ve mal kullanımının korunumuna yönelik davalar da sulh hukuk mahkemelerinin konusu olan davalardır.

Sulh Hukuk Mahkemesi Hangi Davalara Bakar?

Sulh hukuk mahkemelerinin bakmakla yükümlü olduğu bazı özel hukuk konuları, uyuşmazlıkları bulunmaktadır. Eğer bir durum kanunlarla özel olarak sulh hukuk mahkemesine yönlendirilmişse bu konu ve bu konunun davaları sulh hukuk mahkemesinde görülür. Ayrıca bu yolla açılan bir davanın karşı davaları da sulh hukuk mahkemesi davalarıarasına girer.

Kat mülkiyeti kaynaklı davalar kanunda özel olarak sulh hukuk mahkemelerine yönlendirilmiştir. Bunun yanı sıra ortaklık giderme, kiralananı tahliye etme, kira bedelini uyarlama, kira sözleşmesini iptal etme gibi davalar da sulh hukuk mahkemesi davalarıdır. Miras konularında mirası reddetme ya da mirası paylaşma gibi davaların yanı sıra miras ortaklığına temsilci atama için de sulh hukuk mahkemeleri yetkilendirilmiştir. Sulh hukuk mahkemeleri kayyum konusunun davalarını da ele alır. Kayyumun atanması ve kayyum ile ilintili olarak meydana gelen davalar sulh hukuk mahkemesi davalarıdır. Aynı şekilde vasi konuları ile de sulh hukuk mahkemesi ilgilenir. Vasiyi atamak ya da vasiyi görevden almak gibi konuların davaları sulh hukuk mahkemesinde görülür.

Sulh hukuk mahkemeleri ile asliye hukuk mahkemelerindeki ayrımlara dikkat etmek gerekir. Mal sahipliği ve mal kullanımının korunması davası sulh hukuk mahkemelerinde görülür. Ancak bu dava konu olan zilyetliğin birlikte olarak tespiti ile açılırsa konu ile asliye hukuk mahkemesi ilgilenir.

Hangi mahkeme hangi davaya bakıyor?

Sulh Ceza Mahkemesi, Asliye Hukuk Mahkemesi, İcra Hukuk Mahkemesi, Ağır Ceza Mahkemesi hangi davalara bakar. İşte hangi mahkeme hangi davaya bakıyor tüm sorularınızın cevabı yazımızda.

Kanunlar çerçevesinde, tarafsız olarak adaleti yerine getiren kuruma mahkeme denmektedir. Mahkemeler çeşitlere ayrılmaktadır ve her farklı mahkemenin de kendi özel alanları bulunmaktadır. Kanunlara aykırı bir olay geliştiğinde, insanlar hakları olanı alamadıklarında, olmaması gereken şeyler meydana geldiğinde gidip mahkemeye başvurur ve adaleti arar. Kanunlar ile haklı taraf hakkını, haksız taraf da cezasını alır. Fakat birçok mahkeme var ve hangi mahkeme hangi davalara bakıyor pek fazla bilinmemektedir. Hukuk çok geniş bir kapsam olduğu için sizlere hangi mahkeme hangi davaya bakar sorusunun cevabını yazdık.

Adli Yargı ve İdari Yargı olmak üzere Türkiye’de yargı teşkilatları ikiye ayrılmaktadır. Ceza Mahkemeleri ile Hukuk Mahkemeleri ise Adli Yargı Mahkemeleri’nin alt başlığı şeklinde sıralanmaktadır.

Hukuk Mahkemeleri:

Miras, boşanma, evlat edinme, alacak ve ev boşaltma gibi kişiler arasındaki özel davalara Hukuk Mahkemeleri bakmaktadır.

1-İş Mahkemeleri: İşverenler ve işçilerle ilgili her türlü davaya İş Mahkemeleri bakmaktadır.

2-Ticaret Mahkemeleri: Ticaret işlerinden çıkan her türlü davaya Ticaret Mahkemeleri bakmaktadır.

3-İcra Mahkemeleri: İcra takip işleriyle ilgili her türlü davaya İcra Mahkemeleri bakmaktadır.

4-Sulh Hukuk Mahkemeleri: Bin lira altı alacak davalarına ev boşaltma, tahliye, mirasçılık belgesinin iptali, delil tespit istemi, ödeme yeri belirlenmesi ve nafaka gibi davalara Sulh Hukuk Mahkemeleri bakmaktadır.

5-Asliye Hukuk Mahkemeleri: Bin lira üzeri alacak davalarına, analık babalık davalarına, maddi manevi tazminat davalarına, haksız işgal davalarına ve boşanmalara kısaca malvarlığı haklarına ve şahıs varlığı davalarına Asliye Hukuk Mahkemeleri bakmaktadır.

Ceza Mahkemeleri:

Kanuna aykırı gelinen, işlenen herhangi bir suçun ceza alması gerektiği durumlarda Ceza Mahkemeleri devreye girmektedir.

1-Ağır Ceza Mahkemeleri: Namusa, mala, cana, devletin güvenliğine karşı kasıtlı yapılan, 10 yıldan fazla hapis cezalarının verildiği her türlü suçun davası Ağır Ceza Mahkemeleri’nde görülmektedir.

2-Asliye Ceza Mahkemeleri: Hakaret, sahte işlemler, vergi kaçakçılığı, kasten adam yaralama, şantaj gibi 10 yıl ve daha az hapis cezalarının verildiği davalara Asliye Ceza Mahkemeleri bakmaktadır.

3-Toplu Asliye Ceza Mahkemeleri: Ağır Ceza Mahkemeleri ve Asliye Ceza Mahkemeleri’nde görülmeyen davalara Toplu Asliye Ceza Mahkemeleri bakmaktadır.

Sulh Ceza Mahkemeleri’nin, resmi gazetede yayınlanması ile birlikte ’te işlevi sonlandırıldı.

Askeri Mahkemeler: Her tülü askerin işlediği askerlik suçlarının davası, Askeri Mahkemeler tarafınca görülür. (Askeri mahkemeler büyük oranda kaldırıldı)

Yüksek Mahkemeler:

Diğer mahkemelere göre daha yüksek yetkiye sahip mahkemelerdir.

1-Yargıtay: Bütün mahkemelerden daha yüksek bir konumdadır. Buna göre bir kişi diğer mahkemelerce aldığı cezaya karşı çıkar, haksızlığa uğradığını düşünürse cezasına itiraz etmek için Yargıtay’a başvurur. Burada alınan karar kesin karardır.

2-Askeri Yargıtay: Askeri Mahkemeler’in baktıkları davalarda aldıkları kararı inceler ve onaylar. Yargıtay gibi Yüksek Mahkeme’dir.

3-Uyuşmazlık Mahkemesi: Mahkemeler arasındaki hükümlerin ve görevlerin uyuşmazlığında kesin karara varılan mahkemedir.

kaynağı değiştir]