Nato Nedir

NATO 12 ülke ile kurulmuş bir ittifaktır. Sonrasında NATO'ya 18 ülke daha eklenmiştir ve üye devlet sayısı 30'a yükselmiştir.

NATO NEDİR, AÇILIMI NE DEMEK?

NATO, dünya genelinde bilinen ve sık sık kullanılan kısaltmalardan biridir. Bu kısaltmanın Türkçedeki anlamı Kuzey Atlantik Paktı Teşkilatı olarak karşımıza çıkar. Kısaltmanın orijinal açılımı da North Atlantic Treaty Organization olarak tespit edilmiştir. NATO, 4 Nisan senesinde 12 ülke tarafından imzalanmıştır ve farklı dönemlerde bu antlaşmaya 18 ülke daha katılmıştır.

NATO uluslararası askeri bir teşkilattır ve bu teşkilata üye olan ülkeler dışarıdan gelecek olan tehditlere karşı beraber savunma yaparlar. NATO'nun merkezi üye ülkelerden biri olan Belçika ülkesinin başkenti Brüksel'de yer alır. 21 ülke NATO'nun barış için ortaklık programına katılmıştır ve aynı zaman 15 ülke de kurumlaşmış diyalog programındadır.

NATO ÜLKELERİ HANGİLERİDİR?

NATO'ya üye 30 tane devlet vardır. Bu ülkeler arasından 12 tanesi örgütü kurmuş olan ülkedir ve 18 tanesi de sonradan NATO'ya üye olmuştur. Sonradan NATO'ya üye olan ülkeler arasında Türkiye de vardır Türkiye NATO'ya kurulduktan 3 sene sonra girmiştir.

NATO'ya üye olan ülkeler Almanya, Arnavutluk, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Fransa, Estonya, Hollanda, Hırvatistan, İzlanda, İtalya, İspanya, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Kanada'dır.

NATO'ya üye olan devletlerarasında Lüksemburg, Litvanya, Letonya, Norveç, Macaristan, Portekiz, Polonya, Slovakya, Romanya, Yunanistan, Türkiye ve Slovenya da vardır.

NATO NASIL KURULDU?

İkinci dünya savaşından sonra teknolojinin gelişmeye başlaması ile kullanılan silahlar bazı ülkelerin tekelinde oldu. Bu durum zayıf ülkelerin dünya üzerinde varlık göstermelerine engel teşkil etmeye başladı. Bu nedenle de büyük devletler milli çıkarları için diğer ülkeler ile beraber hareket etmek zorunda kaldılar. Bu amaç ile beraber 12 ülke birleşti ve Birleşmiş Milletler Antlaşmasının maddesine göre bir antlaşma hazırlandı.

Bu antlaşma 16 madde şeklinde hazırlanmıştır ve 4 Nisan senesinde Amerika'nın Washingthon şehrinde 12 ülke tarafından imzalanmıştır. İmzalanmış olan NATO onaylanmış ve 24 Ağustos senesinde de yürürlüğe girmiştir. NATO'ya katılan 12 ülke ise Amerika, Portekiz, Norveç, Hollanda, Lüksemburg, İtalya, İzlanda, Fransa, Danimarka, Kanada, Belçika ve Birleşik Krallık olarak karşımıza çıkar.

Soğuk Savaş'ın başındaki Sovyet tehdidine karşı ortak bir savunma örgütü olarak kurulan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), yakın siyasi tarihin en önemli uluslararası kuruluşlarının belki de başında geliyor. Peki NATO tam olarak neyi amaçlıyor ve nasıl çalışıyor ?

Nasıl kuruldu ?

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, 4 Nisan 'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak Washington’da kuruldu. Belçika, İngiltere, Fransa, Hollanda ve Lüksemburg tarafından 17 Mart 'de imzalanan Brüksel Antlaşması, NATO'nun kuruluşunun temeli olarak biliniyor. yılında Kore Savaşı'na katılan Türkiye, yılında NATO'ya kabul edildi.

NATO neyi hedefliyor?

Örgütün kurulmasındaki temel hedef, "üye ülkelerin herhangi bir dış güçten gelebilecek saldırıya karşı ortak savunma yapmaları" olarak tanımlanıyor. Üye ülkeler, herhangi bir üyeye karşı yapılan bir silahlı saldırıyı tüm üyelere yapılmış kabul ediyor. Dolayısıyla bir silahlı saldırı olması durumunda her bir üye, bireysel veya kolektif savunma hakkının kullanılmasında saldırıya uğrayan üyeye yardım etme sorumluluğu taşıyor. Ayrıca üyelere, gerekli görüldüğünde Kuzey Atlantik bölgesinin güvenliğini sağlamak ve sürdürmek için silahlı güce başvurabilme seçeneği tanınıyor.

Soğuk savaş sonrası ne oldu?

Soğuk savaş döneminde Sovyetler Birliği, ittifakın en önemli varlık nedeni oldu. Sovyetler Birliği’nin yıkılması ve Varşova Paktı'nın 'de dağılmasını ardından ve NATO'nun amacında, doğasında, görevlerinde ve Avrupa kıtasına odaklanışında stratejik bir yeniden değerlendirme ihtiyacı doğdu. Bu değişim, 'da Paris'te NATO ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan, belirli askerî azaltmaları zorunlu kılan ve Aralık 'de Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında da devam eden Avrupa'da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması ile hız kazandı.

NATO ayrıca yeni özerk olan Orta ve Doğu Avrupa ülkelerini kapsayacak aşamalı bir büyümeyi başlattı ve etkinliklerini daha önce ilgilenmediği politik ve insancıl durumlara genişletti. NATO daha sonra, siber güvenlik, terör, göç konularına da üyelerinin güvenliğini tehdit ettiği gerekçesiyle el attı.

NATO’nun operasyon yaptığı bölgeler neresi ?

Soğuk Savaş sırasında NATO tarafından hiçbir askerî operasyon gerçekleştirilmedi. Soğuk Savaş sona erdikten sonra ilk operasyonlar ve 'de, Irak'ın Kuveyt'i işgali nedeniyle yapıldı. Havadan erken uyarı özellikli uçaklar Türkiye'nin güneydoğusuna gönderildi ve kısa süre sonra bölgeye birlikler sevk edildi. Daha sonra sırasıyla Bosna-Hersek ve Kosova’nın ardından, Libya ve Afganistan’da boy gösteren NATO, Aden Körfezi'nde korsanlıkla mücadelede etkili bir rol oynadı.

Yeni üyeler kim? Karar mekanizması nasıl işliyor ?

NATO, Sovyetler Birliği’nin çökmesinin ardından Orta ve Doğu Avrupa ülkelerini kapsayacak aşamalı bir büyümeyi başlattı

İttifak mensubu ülke topraklarının büyük bir kısmı Avrupa ve Kuzey Amerika'da bulunan NATO'nun 30 üyesi bulunuyor. Varşova Paktı’ndan ayrılan doğu Avrupa ülkeleri, NATO’ya dahil olan yeni ülkelerin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Makedonya 'de İttifak'a katılan son ülke olmuştu.

Merkezi Belçika’nın başkenti Brüksel’de olan ittifakta kararlar NATO Konseyi tarafından alınıyor ve üyelerin kararları veto etme hakkı bulunuyor. İttifakın danışma organı olarak görev yapan NATO Parlamenterler Asamblesi ise siyasi konularda da tavsiyelerde bulunabiliyor.

Teknoloji

Finlandiya NATO Üyesi Oldu mu, Neden? NATO Nedir?

Nato Nedir? Nato Üyesi Olmak Ne Anlamlara Gelir?

Finlandiya NATO Üyesi Oldu mu?

Finlandiya Neden NATO Üyesi Oldu?

NATO Üyesi Ülkeler

NATO Ortak Ülkeleri

İlginizi Çekebilir