Şevket Bostan Otu

Şifa doğadadır. Çoğu kez ne kadar şifalı olduğunu bilmeden birçok bitkinin üzerine basıp geçeriz. Bu yazımızda şifalı ama herkes tarafından bilinmeyen şevketi bostan otundan bahsedeceğiz. Yabani bir ot olan şevketi bostan bazı yerlerde bostan otu adıyla da bilinir. Akdeniz bölgesine ait olan bu ot özellikle Ege mutfaklarında çok kullanılır ve farklı lezzetlere açık olanlar tarafından da denendiğinde çok sevilir. Ege&#;de kültürü de yapılan dikenli bir bitki olan şevketi bostan çayırlarda, güneş gören nemli alanlarda nadasa bırakılmış tarlalarda kendiliğinden yetişmektedir. Sarı çiçekli ve dikenli bu bitkiyi hem üretmek hem de ayıklayıp pişirmeye hazır hale getirilmek zor olsa da nasıl bir tada sahip olduğunu bilenler bu zahmete katlanılabileceğini söylemektedir.

Bitkinin Diğer Adları

Bileşikgiller ailesinde yer alan şevketi bostanın latince bilimsel adı Cnicus benedictus&#;tur. Deniz kenarına yakın olan dağ ve tepelerde yabanisi yetişse de kültüre de alınan otsu ve tek yılık bir bitkidir. Yaprakları tüylü, kenarları dikenli, yaprak altları beyaz damarlıdır. 60–70 cm. kadar uzayabilen bu dikenli ve lezzetli bitki farklı yörelerde bostan otu, mübarek otu, mübarek dikeni, şevket otu, sarıcakız, sarı diken, kenger, akdiken, çengel otu gibi adlarla da bilinir. Kırmızı ve mor renkli çiçekleri olan deve dikenine (deve kengeri) de benzeyen, Marmara, Ege, Akdeniz bölgelerinde yetişen bu ot demir, kalsiyum, magnezyum gibi mineraller ve birçok vitamin içerdiğinden besin değerleri bakımından önemlidir.

Şevketi Bostan Otu Nereden Alınabilir?

Lezzet ve şifasından yararlanmak için şevketi bostanı mutlaka pazar yerlerinden satın almak gerekmez. İkamet edilen yerlere yakın bölgelerde kırsal alanlarda, bahçelerde, çayırlarda, tarlaların kenarlarında rahatlıkla bulunabilecek şevketi bostan otu bir bıçak yardımıyla toplanabilir. Böyle bir imkânı olmayanlar tarafından da kasım ve aralık aylarında çıkmaya başlayan ve nisan ayına kadar doğada bulunan bu ot pazarlarda özellikle köylü üreticilerin satış yaptığı alanlarda kolaylıkla bulunabilir. Buralarda şevketi bostan otları çoğunlukla temizlenmiş, sadece yıkanıp doğranarak pişirmeye hazırlanabilecek durumda satılır.

Şevketi Bostan Otu Nasıl Temizlenmelidir?

Temizlenmemiş olanları satın alınırsa ayıklanırken dikenlerinden korunmak için eldiven giyilmelidir. Taze yapraklarındaki ve köklerindeki dikenler temizlendiğinde kök kısmının havuca benzediği görülecektir. Köklerinin üzerini saran kahverengi kabuk ya da tabaka bir bıçak yardımıyla soyulmalı bunun ardından kök dik olarak ikiye kesilmeli ve ortada bulunan sert bölüm kesilerek çıkartılmalıdır. Yıkanmış, toprağından arındırılmış kökler ince dilimlere ayrılarak limonlu suda bekletilmelidir. Kötü görünen, sararmış yaprakları atılmalı, ayıklama işlemi bittikten sonra sirkeli suda bir süre bekletilmelidir. Toprakla doğrudan temas halinde olan yapraklı tüm diğer bitki ve otlar gibi şevketi bostan da topraklarından arındırılmalı, bol su ile çok iyi yıkanmalıdır.

Şevketi Bostan Otu Nasıl Pişirilebilir?

Şevketi bostan Girit ve Ege mutfaklarına özgü, yemeklere girdiğinde tadı sevilen bir ottur. Genellikle kök kısımları oğlak veya kuzu etiyle (kemikli) zeytinyağlı pişirilen şevketi bostan otu yine Giritlilerin çok bildiği ve sevdiği arapsaçı ve enginar ile birlikte de pişirilebilir. Sadece zeytinyağlı da pişirilebilen şevketi bostan yapraklı kısımlarının haşlanmasıyla salata olarak da tüketilebilir. Zeytinyağlı pişirilen yemeğine aynı ıspanakta olduğu gibi bir miktar pirinç de ilave edilebilir. Şevketi bostan otunun yaz aylarında açan çiçekleri ve sonbaharda olgunlaşan tohumları kurutularak çay olarak da tüketilebilmektedir. Çiçekler gölgede kurutulmalıdır. Kurutulmuş haliyle aktarlarda da bulmak mümkündür. Çayının hazırlanması kaynatma şeklinde değil kaynar suya atılarak demlendirme şeklinde olmalıdır.

Kenger Turşusu Ve Kahvesi

Yemek yapılarak tüketilmesi dışında şevketi bostan turşusu da yapılmakta hatta kök kısmından bir çeşit sakız elde edilmektedir. Kenger otunun bazı türlerinin baş kısmının ezilmesi ve içindeki tohumlarının kurutulup kavrulması ve öğütülmesiyle elde edilen ve pişirildiğinde hoş kokan, farklı bir lezzete sahip kenger kahvesi de bitkilerin çok yönlü kullanımına iyi bir örnektir.

Bitkinin Yararlı Yönleri Nelerdir?

Şevketi bostan ülkemizde ruhsatlı olarak ilaç yapımı için kullanılan bir bitkidir. Köklerindeki bir maddeyle üretilen &#;Lityazol Cemil&#; adı ile ruhsat alan ilaç böbrek taşlarını düşürmek için kullanılmış ancak sonradan hammadde konusunda sıkıntı yaşandığı için üretimine devam edilmemiştir. İlaca bu ismin verilmesinin sebebi Dr. Cemil Şener tarafından senesinde Manisa&#;da şevketi bostanın faydalarının araştırılmış olmasıdır. Dr. Cemil Şener bu ottan bir preparat hazırlamış ve klinik denemeler yapmış, böbrek taşı sorunu yaşayan hastalara iyi geldiğini, taşların kolay düştüğünü, hastaların ağrılarının azaldığını görmüştür. Bu araştırmalar sonucunda yılında &#;Lityazol Cemil&#; adlı ruhsatlı ilaç yapılmış ve piyasaya çıkarılmıştır. İlaç günümüzde artık üretilmemektedir.
Bitkiden elde edilen &#;taraksesteril asetat&#; adındaki kimyevi madde idrar yollarının kasılıp gevşemesini sağlamaktadır. Bu özelliği nedeniyle böbreklerdeki taş ve kumların dökülmesine yardımcı olan şevketi bostan aynı zamanda idrar ve gaz söktürücüdür. Etken madde bitkinin yaz sonlarında kurutulan kısımlarında daha fazladır. Sindirim sistemi problemlerinden kaynaklanan karın ağrılarının giderilmesinde de kullanılan, anti tümöral özelliği de olan şevketi bostan alerji ve araç tutması sorunları için de yararlıdır. Romatizmal hastalıkların iyileştirilmesi, vücut yaralarının iyileştirilmesi, damarları büzücü, kanamayı durdurucu ve iştahsızlığın giderilmesi için de kullanılması tavsiye edilen bir ottur. Eski devirlerde Yunan halkının kızamık, suçiçeği ve bazı cilt hastalıklarında kullandığı şevketi bostan bugün de şifası nedeniyle ancak bilenler tarafından kullanılmaktadır.
Alternatif tıpta iyi bir yere sahip olan şevketi bostan
*Bağırsak solucanlarının yok edilmesi
*Gerginlik ve yorgunluktan kaynaklanan baş ağrılarının giderilmesi
*Balgam söktürülmesi
*Menopoz sıkıntılarının hafifletilmesi
*Menstrüasyon ( adet dönemi) sırasındaki baş ağrılarının, kramp ve adet sancılarının azaltılması
*Hafızanın güçlendirilmesi, konsantrasyonun artırılması amaçlarıyla da kullanılmaktadır.

Yan Etkileri Ve Kullanılmaması Gereken Durumlar

Faydaları çok olsa da şifalı bitkiler herkeste aynı etkiyi göstermeyebilir. Şevketi bostanın da bazı yan etkileri görülebilir. Yan etkiler genellikle bitkilerin şifa amacıyla abartılı kullanılması sonucunda ortaya çıkar. Hamile kadınların, böbrek hastalıkları bulunanların, gastrit, ülser gibi mide problemleri olanların ve farklı hastalıklardan dolayı ilaç kullanmakta olanların bir doktora danışmadan pişirilmiş yemek şeklinde de olsa şevketi bostan kullanmaması önerilir.

Kaynakça:
seafoodplus.info
seafoodplus.info
seafoodplus.info

Yazar: Müşerref Özdaş

Ege Bölgesi'nde sevilerek tüketilen bir ot olan şevketi bostan son günlerde merak konusu oldu. Ege dışında çok fazla bilinmeyen bu lezzetli ve bir o kadar da faydalı otun ne olduğu araştırılıyor. Peki, şevketi bostan nedir? Şevketi bostan faydaları nelerdir? Şevketi bostan yemeği nasıl hazırlanır? İşte detaylar

• Şevketi bostan bitkisi vitamin ve mineral zenginidir. İçerisinde bolca miktarda magnezyum, kalsiyum ve demir minerali barındırmaktadır.
• Bulaşıcı cilt hastalıkları tedavisi
• Şevketi bostan eski yunan halkı tarafından suçiçeği, kızamık ve çeşitli cilt salgını hastalıkları tedavisinde kullanılırdı.
• Solunum yolları hastalıkları
• Şevketi bostan solunum rahatsızlıkları ve çeşitli karaciğer hastalıklarında şifa niyetine kullanılmalıydı.
• Hazımlık problemlerinde
• Şevketi bostan bitkisi, hazımsızlık ve kabızlık problemlerinde ve bağırsaklardaki solucanları yok etme tedavisinde ilaç niyetine kullanılırdı.
• Baş ağrısı tedavisinde
• Şevketi bostan bitkisi sinirlilik ve yorgunluğun yaratmış olduğu baş ağrısı tedavisinde sıkça başvurulan alternatif tıp yöntemleri arasında yer almaktadır.
• Balgam söktürücü özelliği
• Solunum yolları tedavisinde grip ve soğuk aldınlığın yaratmış olduğu balgamı söktürmeye yardımcı olmaktadır.
• Anti mikrobiyel
• Şevketi bostan antimikobiyel etkisi sayesinde geçmiş zamanlarda son derece tehlikeli olan ahıv virüsü için tedavi amaçlı kullanılırdı.
• Menapoz dönemindeki semptomları azaltıyor
• Menstrüel baş ağrılarından ve menapoz döneminde oluşan kötü etkilerin minimum derecede azalmasına yardımcı olmaktadır.
• Adet sancılarını azaltır
• Şevketi bostan bitkisi adet sancıları ve kramplarını azaltmada oldukça etkilidir.
• Hafızayı güçlendirir
• Şevketi bostan bitkisi beyindeki kan dolaşımını arttırdığı için hafızayı güçlendirerek, konsantrasyonu arttırmaya yardımcı olmaktadır.

Latince adı Cnicus benedictus olan şevketi bostanın akkız, kenger, sakızotu, sarıcakız, akdiken, kenker dikeni, süt dikeni, bostan otu, mübarek dikeni, şevket otu, çengel otu, kanatma gibi farklı yöresel adları vardır.

Şevketi bostan bitkisi nasıl tüketilmeli?

Şevketi bostan bitkisini hem yemek olarak hem de çay olarak tüketebilirsiniz.

Şevketi bostan kurutulmuş bir halde çay olarak tüketilebilir

Şevketi bostan çayı nasıl yapılır?

Bostanotu, şevketotu, mübarekdikeni ve akkız adlarıyla da bilinen şevketi bostan hakkında bilgi almak isteyen vatandaşlar, internette araştırma yapıyor. İşte, Ege mutfağının vazgeçilmez lezzeti şevketi bostan hakkında merak edilen detaylar

Papatyagiller familyasından, Batıda Portekiz'in kuzeyinden Fransa'nın güneyine, Doğuda İran'ın doğusuna kadar Akdeniz Havzasında yetişen ve yemeği yapılan, 60 cm boyunda bir yıllık dikenli bir bitki türüdür. Topraküstü kesimleri körpeyken kesilip toplanan bitki, iyice soyulup dikenlerinden arındıldıktan sonra sebze olarak tüketilmek üzere Ege ve Akdeniz bölgesindeki pazarlarda satılmaktadır.

Ege Bölgesinde sıklıkla tüketilen yabani bitkilerden olan Şevketibostan ya da askalivrus/askolibrus Girit mutfağında ve Girit'ten batı Anadoluya göç eden Girit Türkleri tarafından kemikli kuzu etiyle pişirilerek (şevketibostan yemeği) ya da haşlama salata (şevketibostan salatası) olarak tüketilir. Girit'in dağ köylerinde bundan farklı olarak hâlâ arapsaçıyla veya enginarla birlikte de pişirilmektedir.

Ege Bölgesi'nde sevilerek tüketilen bir ot olan şevketi bostan lezzetli bir yemek tarifidir. Peki, Kuzu etli şevketibostan nasıl yapılır? İşte, şevketibostan tarifi

• Vitamin ve mineral zengini
• Şevketi bostan bitkisi vitamin ve mineral zenginidir. İçerisinde bolca miktarda magnezyum, kalsiyum ve demir minerali barındırmaktadır.
• Bulaşıcı cilt hastalıkları tedavisi
• Şevketi bostan eski yunan halkı tarafından suçiçeği, kızamık ve çeşitli cilt salgını hastalıkları tedavisinde kullanılırdı.
• Solunum yolları hastalıkları
• Şevketi bostan solunum rahatsızlıkları ve çeşitli karaciğer hastalıklarında şifa niyetine kullanılmalıydı.
• Hazımlık problemlerinde
• Şevketi bostan bitkisi, hazımsızlık ve kabızlık problemlerinde ve bağırsaklardaki solucanları yok etme tedavisinde ilaç niyetine kullanılırdı.
• Baş ağrısı tedavisinde
• Şevketi bostan bitkisi sinirlilik ve yorgunluğun yaratmış olduğu baş ağrısı tedavisinde sıkça başvurulan alternatif tıp yöntemleri arasında yer almaktadır.
• Balgam söktürücü özelliği
• Solunum yolları tedavisinde grip ve soğuk aldınlığın yaratmış olduğu balgamı söktürmeye yardımcı olmaktadır.
• Anti mikrobiyel
• Şevketi bostan antimikobiyel etkisi sayesinde geçmiş zamanlarda son derece tehlikeli olan ahıv virüsü için tedavi amaçlı kullanılırdı.
• Menapoz dönemindeki semptomları azaltıyor
• Menstrüel baş ağrılarından ve menapoz döneminde oluşan kötü etkilerin minimum derecede azalmasına yardımcı olmaktadır.
• Adet sancılarını azaltır
• Şevketi bostan bitkisi adet sancıları ve kramplarını azaltmada oldukça etkilidir.
• Hafızayı güçlendirir
• Şevketi bostan bitkisi beyindeki kan dolaşımını arttırdığı için hafızayı güçlendirerek, konsantrasyonu arttırmaya yardımcı olmaktadır.

Malzemeler:

• gr şevketi bostan

• gr kuzu eti

• 1 orta boy soğan

• 2 diş sarımsak

• Zeytinyağı

• Tuz

• Su

• Yarım limon suyu

• Bir yemek kaşığı tam buğday unu

Yapılışı :

Öncelikle şevketi bostanlarınızı doğrayın ve limonlu su içinde bekletin. Tencereye zeytinyağı koyarak kuşbaşı doğranmış kuzu etlerini kavurun. Soğan ve sarımsakları doğrayın ve etler kavrulduktan sonra üzerine ilave ederek kavurmaya devam edin. Ardından üzerine şevketi bostanlarınızı atarak biraz da onları kavurun. Üzerine çıkacak kadar sıcak su koyarak tencerenin ağzını kapatın ve pişmeye bırakın. dakika içinde pişecektir.

Terbiyesini hazırlamak için bir kâseye limon suyu ve un ekleyerek çırpın. Kâseye tencereden yavaş yavaş sıcak su ekleyerek çırpmaya devam edin. Sonra bu terbiyeyi tencereye yavaş yavaş karıştırarak ilave edin. Bir 5 dakika daha kısık ateşte pişirin. Altını kapatıp dinlendirdikten sonra, nefis yemeğinizi servis edebilirsiniz.

Yemek Tarifleri, en kolay, lezzetli ve pratik yemek tarifleri

seafoodplus.info - Gündem

Şevketi BostanMenapozEgeGündemGüncelHaberler

Şevketi bostan bugün Orta Avrupa'da, Güney Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Orta ve Güney Amerika'nın bazı bölgelerde yabani bir ot olarak kendiliğinden yetişmektedir.
70 cm yüksekliğe kadar büyüyen ve tüylü bir yapıya sahip olan şevketi bostan bitkisi kök kısmı toprağın altında yetişen sap kısmı ise yeşil olan bir bitki türüdür. Sap kısmı yeşil olan şevketi bostan bitkisi ağustos aylarında sarı renkte çiçek açmaktadır.

Şevketi bostan bitkisinin faydaları nelerdir?

Vitamin ve mineral zengini

Şevketi bostan bitkisi vitamin ve mineral zenginidir. İçerisinde bolca miktarda magnezyum, kalsiyum ve demir minerali barındırmaktadır.

Bulaşıcı cilt hastalıkları tedavisi

Şevketi bostan eski yunan halkı tarafından suçiçeği, kızamık ve çeşitli cilt salgını hastalıkları tedavisinde kullanılırdı.

Solunum yolları hastalıkları

Şevketi bostan solunum rahatsızlıkları ve çeşitli karaciğer hastalıklarında şifa niyetine kullanılmalıydı.

Hazımlık problemlerinde

Şevketi bostan bitkisi, hazımsızlık ve kabızlık problemlerinde ve bağırsaklardaki solucanları yok etme tedavisinde ilaç niyetine kullanılırdı.

Baş ağrısı tedavisinde
Şevketi bostan bitkisi sinirlilik ve yorgunluğun yaratmış olduğu baş ağrısı tedavisinde sıkça başvurulan alternatif tıp yöntemleri arasında yer almaktadır.

Balgam söktürücü özelliği

Solunum yolları tedavisinde grip ve soğuk aldınlığın yaratmış olduğu balgamı söktürmeye yardımcı olmaktadır.

Anti mikrobiyel

Şevketi bostan antimikobiyel etkisi sayesinde geçmiş zamanlarda son derece tehlikeli olan ahıv virüsü için tedavi amaçlı kullanılırdı.

Menapoz dönemindeki semptomları azaltıyor

Menstrüel baş ağrılarından ve menapoz döneminde oluşan kötü etkilerin minimum derecede azalmasına yardımcı olmaktadır.

Adet sancılarını azaltır

Şevketi bostan bitkisi adet sancıları ve kramplarını azaltmada oldukça etkilidir.

Hafızayı güçlendirir
Şevketi bostan bitkisi beyindeki kan dolaşımını arttırdığı için hafızayı güçlendirerek, konsantrasyonu arttırmaya yardımcı olmaktadır.

Şevketi bostan bitkisi nasıl tüketilmeli?
Şevketi bostan bitkisini hem yemek olarak hem de çay olarak tüketebilirsiniz.

Şevketi bostan kurutulmuş bir halde çay olarak tüketilebilir

Şevketi bostan çayı nasıl yapılır?

2 fincan kaynar suya 2 gr şevketi bostan bitkisini atın ve 5 dk boyunca demlenmesini sağlayın. Yemeklerden önce aç karnına günde 2 defa olmak üzere tüketebilirsiniz.

Şevketi bostan bitkisi yemeklerde şifa niyetine kullanılabilir.

Şevketi bostan yemeği tarifi:

Malzemeler :

1 kg şevketi bostan
2 adet soğan
3 adet yumurta
1 yemek kaşığı domates salçası
1 yemek kaşığı tuz
1 çay bardağı ayçiçeği yağı
2 lt su, 3 su bardağı su

Nasıl yapılır?

Şevketi bostanlar yıkanıp, tepeleri kesildikten sonra, kalan kısmı ince ince doğranır. 2 lt su ve tuz kaynatılır. Kaynadığında içine şevketi bostanlar atılarak, 10 dakika süreyle malzeme haşlanır. Daha sonra ateşten alınarak süzülür. Bir tavada ince doğranmış soğanlar ayçiçeği yağında pembeleştirildikten sonra, salçası eklenerek, 2–3 dakika kavrulur. Süre bitiminde malzemeye yumurta kırılarak, süzülmüş şevketi bostan eklenir. 1–2 karıştırıldıktan sonra 3 su bardağı su ile kısık ateşte, suyunu çekinceye kadar pişirilir ve servis edilir.

Şevketi bostanın yan etkileri nelerdir?

Şevketi bostan bitkisinin yan etkisi bulunmaktadır. Ancak her bitkide olduğu gibi kullanımı abartıldığında şevketi bostan sağlık açısından yan etkiler gösterebilmektedir.

Şevketi bostanı kimler tüketemez?

Şevketi bostan bitkisini;
Hamile olanlar
Böbrek rahatsızlığı olanlar
Mide ülseri veya gastrit problemi olanlar
İlaç kullananlar