Prostat Iğne Biyopsisi Nasıl Yapılır

Eğer PSA kan testi veya parmakla rektal muayene sonuçları prostat kanseri olabileceğinizi işaret ediyorsa, doktorunuz sizden prostat biyopsisi işlemini yaptırmanızı isteyecektir. Bu işlem ultrason ve biyopsi konusunda eğitimli ve deneyimli radyoloji uzmanı veya üroloji uzmanı tarafından yapılır. Prostat biyopsisi, ultrason eşliğinde prostattan küçük örnekler alınan ve daha sonra bu örneklerin bir mikroskop altında patoloji uzmanı tarafından incelendiği bir işlemdir.

Prostat biyopsisinde; doktor prostat bezi görmek için transrektal ultrason cihazını kullanır. Bu işlemde bir parmak eni genişliğinde küçük bir ultrason probu kullanılır. Ultrason probu rektum içine yerleştirilir (resim). Ultrason radyasyon içermez ve vücuda herhangi bir zarar vermez. Ultrason ekranında prostat görüntülenir. Ultrason işlemi ağrılı değildir.

Daha sonra doktorunuz ultrason probundaki özel bir aralıktan hızlı bir şekilde, prostat içine doğru ince-içi boş iğne sokar. İğne dışarı çıkarıldığında prostat dokusundan küçük bir silindir çıkarır. Bu işlem genelde 12 defa tekrar edilir.  Bu işlem her ne kadar ağrılı gibi görünse de, özel bir yaylı biyopsi aleti ile yapıldığından, her biyopsi genellikle sadece kısa bir rahatsızlık hissine neden olur. Prostat biyopsisi yapan çoğu doktor, ilk olarak lokal anestezik madde enjekte ederek, biyopsi bölgesini uyuşturur. Siz doktorunuza bunu planlayıp planlamadığını sorabilirsiniz.  Biyopsi işlemi yaklaşık 10 dakika sürer.

Enfeksiyon riskini azaltmak için, biyopsi öncesi ve sonrası birkaç gün size antibiyotik verilecektir. İşlemden sonra bir kaç gün biyopsi bölgesinde biraz ağrı hissedebilirsiniz ve muhtemelen idrarınızda kan göreceksiniz. Ayrıca hemoroidiniz varsa, makattan açık renkli hafif kanama olabilir. Birçok erkek kendi semeninde kan fark eder ya da biyopsiden sonra birkaç hafta sürebilen pas renkli meni olabilir.

Biyopsi işlemi bittikten sonra alınan örnekler patoloji laboratuvarına gönderilir. Burada örnekler, kanser hücreleri içerip içermediğini görmek için mikroskop altında incelenir. Kanser görülürse, bir derecelendirme yapılacaktır. Sonuçları almak (bir patoloji raporunda şeklinde) genellikle 1 hafta sürer, ancak bazen daha uzun sürebilir.

Birçok örnek alındığında bile, biyopsi iğnelerinin hiçbiri kanserli alanın içinden geçmez ise, biyopsiler bazen kanseri atlayabilir. Bu durum yalancı negatif sonuç olarak da bilinir. Doktorunuz hala güçlü bir şeklide prostat kanseri olduğunuzdan şüpheleniyorsa (örneğin PSA düzeyiniz çok yüksek olduğundan), emin olmak için biyopsiyi tekrarlamak gerekebilir. 

Prostat Kanserinin Derecesi (Gleason Skoru)

Prostat kanserleri Gleason sistemine göre sınıflandırılır. Bu sistem, kanserin normal prostat dokusuna ne kadar benzediğine dayanan bir Gleason Skoru belirler. Gleason skoru 2 ile 10 arasında olabilir, ama çoğunlukla en az 6’ dır. Gleason skoru yükseldikçe, kanserin hızlı bir şekilde büyüme ve yayılma ihtimali artar.

• Gleason skoru 6 veya daha az olan kanserler, düşük dereceli olarak adlandırılabilirler.
• Gleason skoru 7 olan kanserler, orta dereceli olarak adlandırılabilirler.

Gleason skoru 8 ve 10 arasında olan kanserler, yüksek dereceli olarak adlandırılabilirler

Prostat Biyopsisi Nedir?

Prostat, erkeklerde bulunan ve meninin bir kısmının üretiminden sorumlu olan bir bezdir. Yaklaşık olarak ceviz büyüklüğünde olan prostat bezinin ağırlığı 20 gram civarındadır. Bazı durumlarda, bu bezde zamanla büyüme veya kanser oluşumu görülebilir. Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden biridir. Bu nedenle, prostat kanserinin önlenmesi ve erken teşhis edilmesi açısından rutin tarama büyük önem taşır. Pek çok kanser türünde olduğu gibi prostat kanserinde de erken ve doğru teşhisle birlikte, tedavi planının zamanında uygulanabilmesi hastanın yaşam süresini uzatan önemli faktörler arasında yer alır.

Prostat biyopsisi ise kanser riski taşıyan ya da şüpheli görünen durumlarda uygulanan ve bölgedeki dokularda herhangi bir anomali olup olmadığını tespit etmeye yarayan bir doku alma işlemidir. Biyopsi, şüpheli bölgeden parça alınması işlemine verilen isimdir. İnce bir iğne aracılığıyla bir ürolog tarafından gerçekleştirilen prostat biyopsisi sonucunda bölgeden alınan doku analiz edilir ve bu dokuda kanser olup olmadığı araştırılır.

Prostat biyopsisi, genel olarak parmakla yapılan rektal (makattan) muayenede şüpheli bir durum görüldüğü ya da kan testlerinde PSA (Prostat Spesifik Antijen) değerinin yüksek çıktığı hastalarda uygulanır.

MR-TRUS Füzyon Prostat Biyopsisi Nedir?

MR-TRUS Füzyon Prostat Biyopsisi, ileri teknoloji cihazlar ve çeşitli bilgisayar yazılımlarının kullanıldığı bir biyopsi türüdür. Hedefe yönelik bir yöntem olan bu biyopsi, yüksek hassasiyete sahip olan bir yöntemdir. Aynı zamanda, bu teknik kullanılarak prostattan doku örneği alınan durumlarda yaşanan sorunların büyük ölçüde azaltıldığı ve hatalı tanının önüne geçmek için birden fazla görüntüleme yönteminin bir arada kullanıldığı söylenebilir.

Klasik prostat biyopsisinden farklı olarak MR-TRUS Füzyon adlı yöntemde, standart biyopside saptanmayan vakalar da tespit edebilir. Sonuç verme açısından standart biyopsiye göre daha hassas olan bu yöntem, kanser varlığının tam olarak saptanamadığı durumların azalmasını sağlar ve böylece biyopsinin tekrarlanması ihtiyacını da azaltır.

Bu biyopsi türünde, tanı sürecinde yüksek doğruluk oranı veren MR yöntemi ve transrektal ultrason (TRUS) olarak adlandırılan ve makattan yapılan ultrasonografik yöntem bir araya getirilmiştir. Bu sayede, tanı konulurken daha hızlı ve doğru sonuçlar elde edilebilir. Ayrıca hem MR hem de TRUS sonucu elde edilen görüntüler bir arada değerlendirilerek daha detaylı bir inceleme yapılması sağlanır.

Bu yöntemde, biyopsi öncesinde MR (manyetik rezonans) sayesinde prostatın üç boyutlu görüntüsü oluşturulur ve bu görüntü, ultrasonda elde edilen görüntüyle birleştirilir. Aynı zamanda, bu yöntem sayesinde, istenilen her noktadan doku örneği alınabilir.

Bu Yöntemin Klasik Prostat Biyopsisinden Farkı Nedir?

Standart prostat biyopsisinde TRUS yönteminden faydalanılır. Rektumdan yapılan bu ultrasonografi işleminde prostatın arka yüzeyindeki 12 noktadan parça alınır. Ancak, bu yöntemde hassasiyetin düşük olmasından dolayı, hata payının yüksek olduğu söylenebilir. Bu nedenle, bazı durumlarda kesin tanı konulabilmesi için biyopsinin tekrarlanması gerekebilir.  

Gerek prosedürün verdiği rahatsızlık hissi gerekse de işlemin yol açabileceği enfeksiyon riski düşünüldüğünde, bu işlemin tekrarlanmasına gerek kalmadan kesin tanı konulabilmesi büyük önem taşır. Bu ihtiyaçlara cevap olarak MR-TRUS füzyon biyopsisi adı verilen yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntem sayesinde, prostat kanseri tanısında hatalar minimum seviyeye indirilmiş, prostat kanserinde doğru ve erken tanı oranı artmış ve kanserin hangi evrede olduğu daha kolay saptanabilmiştir. MR-TRUS füzyon biyopsisinin doğruluk oranı, standart biyopsiye göre %80 daha fazladır. Örnek vermek gerekirse, konuyla ilgili yapılan bir çalışmada, standart biyopsi yöntemiyle hastaların sadece %40-45’inde prostat kanserinin saptanabildiği gözlenmiştir. Füzyon tekniği ise bu oranın daha yüksek olduğunu (%70-75) ortaya koyarak daha doğru sonuçlar vermiştir.

Ayrıca, MR-TRUS füzyon biyopsisi sayesinde, hastalar standart prostat biyopsisinin sebep olabileceği stres ve enfeksiyon gibi durumlardan korunmuş olur. Bunun yanı sıra, standart biyopsiden farklı olarak, bu yöntemin tek bir seferde daha doğru ve kesin sonuçlar vermesi, prostat kanseri tanısında maliyeti azaltan bir durumdur. Bu yöntemle prostat kanserinin erken teşhis edilebilmesi de ölümle sonuçlanabilecek vakaların önüne geçilmesine yardımcı olur.

Prostat biyopsisi, prostatta kanser dokusunun varlığından şüphelenildiğinde prostattan doku örneği almak için yapılan işlemdir. Kanda PSA adı verilen kan değerinin yüksek çıkması ve/veya parmakla rektal(prostat) muayene sırasında ele sert nodül gelmesi nedeniyle yapılmaktadır.Çok sayıda kanser türlerinde olduğu gibi, prostat kanserinin de tipik erken belirtileri yoktur. Prostat kanserinin başlangıç aşamasında hasta ilk önce herhangi bir şey fark etmez. Prostat kanseri ancak hastalık iyice ilerleyip idrar yolunu sıkıştırmaya başladığındaki; bu da en geç evrede izlenir, rahatsızlıklara yol açar.Prostat kanserinin çok erken devrede yakalanmasını sağladığı için çok değerli ve yaşam kurtarıcı bir işlemdir.Prostat küçük kestane büyüklüğünde bir organdır. Sperm beslenmesini ve yumurtaya transferini kolaylaştıran sıvı üretimini sağlar. Prostat iğne biyopsisi, parmakla muayenede olduğu gibi, makata yerleştirilen bir ultrasonografi alıcısı yardımıyla elde edilen prostat görüntüsü rehberliğinde alınmaktadır. Biyopsi örnekleri bir iğne yardımı ile alınır. Prostat bezinin görüntüsü altında, prostatın her iki kanadından toplam 12 adet iğne ile biyopsi örneği alınır. Ayrıca ultrasonografik görüntü altında görülen şüpheli bölgelerden de ayrıca numune alınabilir. Merkezimizde prostat biyopsileri tamamen ağrısız bir şekilde yapılmaktadır. Ancak biyopsi uygulanacak hastalarımızın en az 1 gün önceden uygun şekilde hazırlanması ve biyopsi öncesi tedavilerinin başlaması için Merkezimize gelmeleri gerekmektedir.

Prostat biyopsisi neden yapılır?

• PSA değerleri hastanın yaşı ile normal değerlerin üzerinde ise
• Parmak ile yapılan rektal muayenede prostatın üzerinde anormal dokular tespit edilirse
• Daha önceden biyopsi yapılmış ve tümör çıkmamış vakalarda PSA seviyeleri yükselmeye devam ediyorsa
• Daha önce yapılmış prostat biyopsilerinde tümörleşme ihtimali olan dokular tespit edilmişse

Prostat biyopsisi sonuçları