Anne Karnındaki Bebeğin Beyninde Su Toplaması Nedir

Bilindiği gibi doğum öncesi başlayan ve doğumla beraber çok daha fazla önem kazanan sağlık konuları, her açıdan dikkat çeken ayrıntılara sahipken, özellikle de ventrikülomegali gibi beyin ile ilgili durumlar çok iyi şekilde öğrenilmelidir. Nedenleri, görülme sıklığı, neler yapılması gerektiği gibi konuların altı mutlaka çizilmelidir.

Ventrikülomegali Ne Anlama Gelir?
Beyin çok komplike bir yapıdır. Bu yapının içinde yer alan bir de ventriküler sistem bulunur. Söz konusu sistemde genişleme ve hacim kazanma durumu ise ventrikülomegali olarak adlandırılır.

Hangi Sıklıkla Görülür?
Ventrikülomegali her 1000 doğum için 0,1 ila 2 oranlarında görülür. Ancak erkek bebeklerde kız bebeklere göre oldukça sık rastlanmaktadır.

Ventrikülomegali Nedenleri Nelerdir?
Her rahatsızlığın ya da kötü durumun belli başlı sebepleri bulunur. Ventrikülomegali da bir takım sebeplerle ortaya çıkar.

• Anne karnındayken gelişime devam eden bebeğin enfeksiyona yakalanması
• Bir takım kalıtımsal bozukluklar
• X ile ilgili olan kalıtım
• Bazı özel sendromların olması
• Tümör
• Çeşitli kanamalar

Pek çok sebebi olabilen ventrikülomgalinin bebek henüz anne karnında iken sadece teşhisi konabilmektedir. Fakat asıl sebep, genel olarak kesin şekilde ortaya konamaz. Bu sorun tek tarafa ya da her iki tarafa da bağlı olarak gelişebilir.
Tek tarafa bağlı olan sebepler bir şekilde iyileştirilmeye çalışılabilirken daha hafif bir süreç de bu noktada yaşanabilir. Çift taraflı sıkıntılar ise zor atlatılır.

Rahatsızlığın şiddeti de farklı şekilde oluşur. 3 şekilde bu şiddeti ifade etmek mümkündür.

• Hafif Form; Ortalama 10 mm – 12 mm genişliğine sahip olan bu form, hafif olarak nitelendirilir. Bazı klinikler açısından bu değerler 10 mm – 15 mm arasında da tanımlanabilir.
• Orta Derece; Genişliğin 15 mm – 20 mm olduğu durumlara verilen isimdir.
• Şiddetli Form; 20 mm ve daha fazla genişlikteki durumlar şiddetli form olarak geçer.

Tanı Nasıl Koyulur?
Hidrosefali ya da ventrikülomegali, hamilelik sırasındaki ultrason incelemeleri ile tespit edilir. MR da kimi zaman tanı koymada etkili olmaktadır.

Ventrikülomegali tanısında daha çok aquduktus kanalındaki doğumsal darlık öne çıkar. Söz konusu darlık kimi zaman CMV ya da toksoplama türü enfeksiyon çeşitleri ile ilgili olabildiği gibi, kafa içinde bulunan bir kitle ya da kafa içindeki kanamalar ile de bağlantılı olabilir.

Ventrikülomegali 15 mm’den daha geniş şekilde de görülebilir. Her ne kadar ilk başta ultrason altında sadece bu genişleme görülse de, zaman ilerledikçe başka sıkıntılar da bu anomalinin yanında belirecektir.

Tanı Konmasının Ardından Yapılması Gerekenler Neler Olmalıdır?

• İlk olarak ventrikülomgalinin izole olup olmadığına bakılmalıdır.
• Rahatsızlığın tek taraflı mı yoksa iki taraflı mı olduğuna bakılır.
• Rahatsızlığın şiddetinin hafif, orta ya da şiddetli olup olmadığı kontrol edilir.
• Ek anomalilerin var olup olmadığı kontrol edilir.
• Enfeksiyon testleri yapılır.
• Genetik araştırma testleri yapılır.
• Gerekirse fetal MR çekilir.

Aileye Bilgi Vermek Çok Önemlidir
Tüm gerçekleştirilen aşamalar, atılan adımlar ve çok daha fazlası aile ile detaylı şekilde konuşulmalıdır. Ailenin her olan bitenden haberinin olması şarttır.

Ventrikülomegali Tekrarlayabilir Mi?
Eğer söz konusu durum izole ise, yani tek başına ve başka bir sıkıntıya sebep olmadan oluşmuş ise tekrarlama riskinin çok düşük olduğundan söz edilebilir. Fakat araştırma sonuçlarında kromozomal anormal durumlar tespit edilmiş ise risk biraz daha fazladır.
Bebeklerde ventrikülomegali anomalisi bulunur ise, yapılacak ilk şey konusunda uzman bir perinatolog bulup ayrıntılı çalışmalar ve ultrason testleri yaptırılmalıdır. Uzmanın da fikri bu testlerden sonra alınır.

Hamilelik Takibi Nasıl Yapılmalıdır?
Ventrikülomegali teşhisinin konulmasının ardından hamile kadın üzerinde uygulanabilir her türlü testin yapılması şarttır. Özellikle de ultrasonografi incelemesinde başka anomalilerin gelip gelmemesi önemlidir.

Eğer bu anomalinin yanında ikinci bir anomali de varsa, bu sıkıntının kromozomal genetik anormallik olup olmadığına bakılır. Yine bebeğin ve annenin sağlığını korumak adına enfeksiyon riskleri de yeniden araştırılır. Başka bir sıkıntının olup olmadığı da bu şekilde ortaya çıkacaktır.

Yukarıdaki Ventrikülomegali nedenleri arasında gösterilen enfeksiyonların hamilelik sırasında geçirilip geçirilmediğine de bakılmalıdır. Bu bilgi önemli bir noktayı temsil eder. Söz konusu enfeksiyonlar ise toxoplazma, CMV, kızamıkçık, HSV ya da suçiçeği olabilir.

Bulunan anomalinin ardından aralıklı kontroller sağlanmalıdır. Ventrikülomegali durumunda azalma ya da artma tespit edilmesi bu kontroller ile sağlanır. Gelişen bebeğin yapıları ve beyni bu sayede daha iyi duruma gelir.

Eğer hamilelik sürecinde bu rahatsızlık tespit edilmiş ise, hamileliğin sürmesi veya devam etmesi ile ilgili karar aileye bırakılır. Ancak uzmanlar konu ile ilgili tüm riskleri, tedavi ve bakım durumlarını aileye anlatır.

Ventrikülomegali ile ilgili enteresan bir bilgi de doğum sırasındaki pozisyon ile ilgilidir. Eğer kafa çapı normal ise normal doğum yapılırken, kafa çapı normalden büyük ise sezaryen yapılır.

Doğum Sonrası Bebeklerin Sağlık Durumu Nasıl Olur?
Gerek Ventrikülomegali şiddetinin hafif olması, gerek ise izole gelen bu rahatsızlığın başka bir durumu tetiklememesi gibi durumlar, tam bir iyileşmenin doğum sonrasında %60 ila %80 gibi bir değere denk geldiğini gösterir. Eğer genişlik hafif şiddetin üzerinde ise pek çok sıkıntı ilerisi için yaşanabilir. Özellikle de tek başına gelmeyen ve farklı anomalileri de beraberinde getiren geniş çaplı durumlar sinir sistemine de etki ederek bebeğin sağlığını tehdit edebilir.

Ventrikülomegali (Megalosefali) ve Makrosefali Farkı!
Makrosefali, doğrudan doğruya kafanın büyük olması demektir. Kafa çevresinin normal değerlerden büyük olması durumu ile beyin dokusunda artışın olması durumu (Megalosefali) birbirinden tamamen farklıdır. Makrosefali zaman zaman bu duruma eşlik edebilse de, her zaman bu ikisi birlikte denk gelmeyebilir.

Makrosefali görüldüğü vakit normal doğumdan ziyade sezaryen doğum önerilir. Doğduktan sonra bebeğin kafa büyüklüğü ile ventriküllerinin genişliği incelendikten sonra, şiddet durumu hafif ve başka anomaliler yok ise bebek hayatına sağlıklı şekilde devam edecektir.

Aile, bebeklerinin durumunu doğum gerçekleşmeden öğrendiklerini ve doktorların 'aldırın' sözlerine kulak asmadıklarını belirtirken, doktorlar da böyle bir vaka ile ilk kez karşılaştıklarını ve Yağmur bebeğin tıp literatürüne girebileceğini belirtti.

Muğla'nın Bodrum ilçesinde yaşayan Nafiye Işık (29),4 aylık hamileyken bebeğinde hidrosefali olduğunu öğrendi. 12 yaşında bir erkek çocuğa sahip olan Nafiye Işık ve eşi Ayhan Işık (34),bu kez Aydın'da başka bir doktora göründü.

İHA'nın haberine göre; burada yapılan tetkikler sonucunda; bebeklerinin beyin dokusunun oluşmadığı, kafa çapı büyüklüğü nedeniyle anneye de zarar verebileceği için bebeği aldırmaları gerektiği söylendi. Daha sonra Antalya'daki hastaneye başvuran çift, buradaki doktorlardan da aynı cevabı aldı ancak bebeklerini aldırmayı reddetti.

BEYNİNDEKİ SIVI BOŞALTILDI

Zor bir hamilelik sürecini atlatan Nafiye Işık, sevk edildikleri İzmir'deki üniversite hastanesinde 8 Ocak tarihinde sezaryenle Yağmur Meva'yı doğurdu. Hastanedeki yeni doğan yoğun bakım servisinde yer olmadığı için yine İzmir'de özel bir hastaneye sevk edildi. Doktorlar, burada da Yağmur için umutlu konuşmadı ancak yoğun bakım servisinde gerekli takibini yaptı.

Yağmur bebek, tedavi süresince sanılanın aksine kilo almaya başladı, hidrosefali sebebiyle büyük olan kafa çapının büyümesi durdu, beyin dokusu oluşmamasına rağmen ağlaması, uzuvlarını hareket ettirmesi sağlıklı bebekler gibi seyretti. Yağmur bebekteki ilerlemeyi gören doktorlar onu hemen şant operasyonuna aldı. Yağmur Işık'ın beynindeki sıvı, şant yardımı ile boşaltıldı. Kafa çapı da operasyonun ardından 5 santimetre küçüldü. Yaşama ümidi verilmeyen Yağmur bebek, tedavi gördüğü hastaneden 35 günün sonunda taburcu olurken, doktorları bu vakanın tıp literatürüne girebileceğini söyledi.

"'BEBEĞİ ALDIRIN' DEDİLER AMA KABUL ETMEDİK"

Yaşadıkları zorlu süreci anlatan baba Ayhan Işık, "Eşim 4 aylık hamileyken Bodrum'daki özel bir hastanede bebeğimizin durumunu öğrendik. Doktorlar beyninde su toplaması olduğunu söylediler ve Aydın'da bir uzmana yönlendirdiler. Orada da aynı şeyler söylendi. Bebeğin yaşamasının sıkıntılı olduğunu, anneye zarar verebileceğini, kafasında büyüme olduğunu, çocuk doğsa bile birçok yetisinin olmayacağını belirttiler. Bebeği aldırmanın doğru olduğunu söylediler ama biz kesinlikle bunu istemedik. Aydın'dan Antalya'ya gittik. Oradaki profesörler de bebeği aldırmamız gerektiğini söyledi. Biz yine bunu istemedik. Muğla'da yeniden hastaneye gittik, onlar da bizi İzmir'e sevk etti. Burada doğum için 36. haftaya kadar bebeğin ciğerlerinin oluşmasını bekledik. Bu sıra bebeğin kafası büyük olduğu için eşimin kaburgaları zorlanıyordu. Bu süreci atlattıktan sonra bebeğimiz sezaryenle doğdu ve hastanedeki yoğun bakımda yer olmadığı için bizi özel hastaneye sevk ettiler" ifadelerini kullandı.

"YAŞAMA İHTİMALİ ÇOK AZDI"

Gittikleri özel hastanedeki doktorların da bebeğin durumunun sıkıntılı olduğunu söylediklerini anlatan Işık, sözlerini şöyle sürdürdü: "Doktorlar bize burada durumu anlattı. Beynin su dolu olduğunu, hatta beynin oluşmadığını, bebeğin yaşama ihtimalinin çok az olduğunu söylediler. Ellerinden geleni yapacaklarını ancak tıbben yaşamasının çok zor olduğunu belirttiler. Buradaki yoğun bakım tedavisinde kilo alması düzgün ilerledi. Hareketleri, ağlaması normaldi. Kafası büyümediği, reaksiyonları da düzgün olduğu için şant operasyonu gerçekleştirildi. Şu anda kafasında 5 santimetre küçülme var. Şimdi kafa çapı 41,5 santimetre. 5 santim daha küçüldüğünde normal boyutlara gelecek."

"VİCDANEN VE İNANCIMIZDAN DOLAYI ALDIRMAYI DÜŞÜNMEDİK"

Eşinin bu süreçte çok yıprandığını kaydeden baba Işık, "Anne bu süreçte çok yıprandı ancak şükürler olsun hiç ummadığımız biz noktaya geldik. Çok mutluyuz. Umudumuz git gide yeşerdi. İnşallah daha da iyi olacak. Biz başından beri kalbi atan bir canlı olduğu için vicdanen aldırmayı zaten istemedik ama anneye zarar vereceği için bizi zorlasalardı ve aldırsaydık bugün Yağmur aramızda olmayacaktı. Şükürler olsun bu kararı almadık, onları da dinlemedik. Yaşayan bir bebek, kalbi atıyor. Vicdanen ve inancımızdan dolayı aldırmayı düşünmedik. Doktorların hemen hemen hepsi 'aldırın' demesine rağmen düşünmedik. Sonuna kadar kararımızın arkasındaydık. Ne olursa olsun bize böyle bağışlandığı için çocuğumuzu bu şekilde kabul ettik. Ancak bu süreçte de elimizden geleni yaptık. Çok hastane ve doktor dolaştık. Hepsinden aynı cevabı almamıza rağmen umutsuzluğa düşmedik. Çocuğumuz şimdi kucağımızda ve yaşıyor" dedi.

"YİNE BAŞIMA GELSE YİNE DOĞURURUM"

Bebeğini sabırla karnında taşıyan, zorlu sürece rağmen umudunu yitirmeyen anne Nafiye Işık da "Çok mutluyum, çok şanslıyım. Allah'ıma şükürler olsun ki kucağıma aldım. Çok zorluk çektim, çok acı çektim. Ama yine başıma gelse yine aynı fikirde olurum ve onu doğururum. Onu kucağıma aldığımda her şey için değdiğini düşündüm" diyerek duygularını dile getirdi.

"YAŞAMAZ DENİLEN BEBEĞİ TABURCU ETTİK"

Yağmur bebeğin yeni doğan yoğun bakım servisinde takibini yapan Yeni Doğan Yoğun Bakım Sorumlusu Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Cem Çiçek, "Yağmur, bize başka bir hastaneden sevk edildi. Daha önce anne karnında rahatsızlığı saptanmış ve bebeğin alınması konusunda hem fikir olunmuş ancak aile kendi isteği ile doğumuna kadar beklemiş. Bebek bize solunum sıkıntısı ve hidrosefali nedeniyle geldi. Yeni doğan yoğun bakım servisine geldiğinde nefes alamıyordu, makineye bağlıydı. Ayrıca hidrosefali nedeniyle sıvı birikmesine bağlı kafada büyüklük vardı. Tedaviden bir hafta sonra makineden kurtuldu ve hidrosefali nedeniyle beyin cerrahisi ile görüştük. Tetkiklerde, beyin dokusu olmadığı için yaşama ihtimalinin çok zor olduğu söylendi. Ancak buradaki muayenelerimizde bebeğin bizle olan iletişimi bizi umutlandırdı, tekrar beyin cerrahisi ile görüştük ve hocamız ameliyatı planladı. Ameliyat başarılı geçti, bebeğin durumu da düzeldi. 'Yaşamaz' denilen bebeği taburcu ettik" diye konuştu.

Hidrosefali olan ve şant takılan çok sayıda hastalarının bulunduğunu ancak Yağmur bebek gibi bir vaka ile ilk kez karşılaştığını ifade eden Uzm. Dr. Çiçek, Yağmur'un beyin dokusunun oluşmadığını, beyninin yüzde 90'ının tamamının beyin omurilik sıvısı ile kaplı olduğunu, bu sebeple de yaşama ihtimalini düşünmediklerini dile getirdi.

Dr. Çiçek, Yağmur bebeğin durumu ile ilgili bir yazı kaleme alacağını ifade etti.

"YAĞMUR'UN AYRICALIĞI, BEYİN DOKUSUNUN OLUŞMAMASI"

Doğduğunda kafa çapı 46,5 santimetre olan Yağmur'un kafa çapının şant takıldıktan sonra 41,5 santimetreye gerilediği bilgisini veren Dr. Çiçek, şöyle devam etti: "Yağmur'un gelişimini takip edeceğiz. Hidrosefali çocuklarda kafa çapı büyük kalır, bazen görme, bazen işitme ile ilgili problemler yaşanır. Enfeksiyon sorunları yaşanabilir. Buna tüm hidrosefali olanlarda rastlanabilir. Yağmur'un ayrıcalığı, beyin dokusunun oluşmamasıydı. Ancak şu anda hidrosefali ve şantlı bir hastada olan komplikasyonların dışında bir şey beklemiyoruz. Bunu önümüzdeki süreç belirleyecek ama diğer çocuklar gibi okula gidebilir, kendi ihtiyaçlarını karşılayabilir ya da bazı organ eksikliklerine rağmen yine hayatını idame ettirebilir. İşitme ilgili problemi olursa işitme cihazı takılabilir, görme ile ilgili problemi olursa gözlük takabilir ya da ameliyat olur ama onun dışında büyük bir sıkıntı beklemiyoruz."

"DURUMU OLDUKÇA KÖTÜYDÜ"

Yağmur bebeğin şant operasyonunu gerçekleştiren Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Alper Ergin de "Yağmur Işık, dış merkezde doğmuştu. Doğumdan hemen sonra da hidrosefali nedeniyle hastanemize sevk edildi. Geldiği andan itibaren yeni doğan yoğun bakımda takibi yapıldı. Ardından tetkiklerimizi yaptık ve hidrosefalisi için de şant operasyonu gerçekleştirdik. Hidrosefali, anne karnında tespit edilebilen bir hastalık. Genelde ultrasonla görülür. Şant operasyonu da, beyindeki fazla sıvının borular yardımıyla periton boşluğuna aktarılması işlemidir. Yağmur'un durumu oldukça kötüydü. Kaybedeceğimizi düşündüğümüz noktadaydı. Oldukça yüksek riskliydi ama o zorlu süreci atlattı. Genel durumu iyi olunca şant operasyonunu gerçekleştirdik" ifadelerine yer verdi.

"MUHTEMELEN LİTERATÜRE GİRECEK"

Meslek hayatında ilk kez böyle bir vaka ile karşılaştığını söyleyen Op. Dr. Ergin, şunları söyledi: "İncelemelerimize göre çok az miktarda beyin dokusu vardı, geneli hidrosefaliye bağlı beyin omurilik sıvısı doluydu. İlk başta yaşayacağına dair inancımız yoktu. Yoğun bakımda takip edip birkaç gün içerisinde kaybederiz diye düşünüyorduk ama öyle olmadı. Bir ayı geçti. Her şey yolunda gidiyor. Baş çevresinde 5 santimetre küçülme de var. Beyin dokusu çok azdı. Sadece alın bölgesinde çok az miktarda var. Onun dışında ne ventriküller var, ne kollarımızı bacaklarımızı hareket ettirmeye yarayan bölgeler var. Tamamı su içinde ama bunu çok güzel tolere etti. Geldiğinden beri kolları bacakları oynayan bir bebekti. Bu çok az rastlanılan bir olay. Meslek hayatımda ilk kez böyle bir durumla karşılaşıyorum. Muhtemelen literatüre girecektir. Takibimiz devam edecek. Bu süreci adım adım yürüteceğiz."

 Hidrosefali Nedir?

 Hidrosefali, beyin omurilik sıvısı veya beyin omurilik sıvısının hacmindeki artışı ifade eder. Bu sıvı beyinde dolaşır ve nörolojik kürenin korunmasında kilit bir rol oynar. Özellikle atıkları ortadan kaldırmaya ve beyin yapılarına zarar verebilecek şokları emmeye izin verir. Bununla birlikte, aşırı beyin omurilik sıvısı birikmesi bir sorundur. Serebral ventriküllerin genişlemesine ve intrakraniyal basıncı artırmasına neden olabilir. Hidrosefalinin sonuçları çoktur ve vücudu farklı seviyelerde etkileyebilir.

 Hidrosefali belirtmektedir beyin boşlukları içinde beyin omurilik sıvısının çok büyük hacimli varlığını adı ventriküller. Birkaç tür hidrosefali vardır. Ani olabilir, akut hidrosefali olarak adlandırılır ve sıklıkla subaraknoid kanamaya bağlı olabilir. Bu durumda, bir kan pıhtısı, beyin omurilik sıvısının ventriküllerden normal akışını bloke ederek hızlı birikime neden olur.

 Hidrosefali Neden Olur?

 Öncelikle hidrosefalinin doğuştan veya edinsel olabileceği unutulmamalıdır. Bu, doğumdan itibaren mevcut olabileceği veya belirli dış parametrelerin sonucu olabileceği anlamına gelir. Adından da anlaşılacağı gibi, tıkayıcı hidrosefali beyindeki bir tıkanıklıktan kaynaklanır.

 Kronik yetişkin hidrosefali olarak da adlandırılan normal basınçlı hidrosefali, günümüzde kökeni hala tam olarak anlaşılmayan spesifik bir hastalık şeklidir. Altmış ve yetmiş yaşlarında ortaya çıkan normal basınçlı hidrosefali, bir üçlü klinik belirtinin ortaya çıkmasıyla karakterizedir:

• Yürüme ve denge bozuklukları;
• İdrar tutamama ile belirgin idrar bozuklukları;
• Demans ile karakterize bilişsel bozukluklar.

Hidrosefali her yaşta ortaya çıkabilir. Normal basınçlı hidrosefali durumunda, 60-70 yaşlarında göründüğü görülmektedir.

 Gebelikte Hidrosefali Belirtileri Nelerdir?

 Hidrosefali, bebeklerde baş çevresi artışının en yaygın nedenidir. Kafa içi basıncındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Hidrosefalinin diğer sonuçları bebeklerde görülebilir. Hidrosefali, bir dolaşım bozukluğunun veya bu beyin omurilik sıvısının beynin ventriküllerinde ve meninkslerde emilmesinin sonucudur. Bu, dolaşımındaki bir anormallikten (engel nedeniyle tıkanma) veya yeniden emiliminden kaynaklanıyor olabilir.

 Sıvı birikir ve beyne baskı uygular. Beyne zarar vermesi ve işleyişini bozması muhtemel olan kraniyal hipertansiyondan bahsediyoruz. Daha sonra, hasta için etkisiz hale getirebilecek semptomları hafifletmek ve hatta ortadan kaldırmak için LCS'nin optimal dolaşımını yeniden sağlamak gerekir.

 Fetal hidrosefali birkaç kökene sahip olabilir. Bu tür bir malformasyon, anne adayının hamileliği sırasında kaptığı bir hastalıktan kaynaklanabilir. Kızamıkçık, toksoplazmoz, uçuk, menenjit: nedenleri çok çeşitlidir. Aynı zamanda çocuğun çok prematüre olması nedeniyle de olabilir. Küresel olarak, fetal hidrosefali her 1000 doğumda bir ila dört çocuğu etkiler. Normalden daha büyük bir kafatası çevresi ile sonuçlanır.

 Gebelikte Hidrosefali Belirtileri Nelerdir?

 Fetal hidrosefaliye en iyi yanıt verebilmek için erken tanı gereklidir. Aslında bu, özellikle doğum sırasında komplikasyonlara yol açabilir. Bir fetüs, kafatasının kemikleri henüz birleşmediği için hidrosefali etkilerine özellikle duyarlıdır. Teşhisin ultrason probu (gözün fundusu, BT taraması veya MRI) dışındaki tıbbi görüntüleme yöntemleriyle doğrulanmasından sonra hidrosefali cerrahi olarak çok iyi tedavi edilir.

 Bugüne kadar hidrosefali için özel bir önleme yoktur. Çocuklarda komplikasyonların ortaya çıkmasını önlemek için hamile kadınların kesinlikle doktorlarının tavsiyelerine kesinlikle uymaları önerilir. Hidrosefali, geri dönüşü olmayan beyin hasarına neden olabilecek belirli beyin yapılarının sıkışmasıyla intrakraniyal hipertansiyona neden olabilir. Bu, fazla sıvının akışını yönlendirmek için cerrahi müdahale gerektiren bir acil durumdur.

 Hidrosefali, genel anestezi altında bir beyin cerrahı tarafından gerçekleştirilen ameliyatla tedavi edilir. Prosedürün amacı, beyindeki basıncı normalleştirmek ve dolaşım sağlamaktır, böylece beyin omurilik sıvısının akışı optimaldir.

Her 1.000 kişiden birinde hidrosefalinin görüldüğüne dikkat çeken Op. Dr. Meriç Çağrı Ağır, “Hidro: Su, Sefal: Kafa, demektir. Kafa yapısı içinde beyinle beraber ‘BOS’ diye kısalttığımız Beyin Omurilik Sıvısı bulunur.

Normal beyin yapısı içerisinde ventrikul olarak adlandırılan boşluklar bulunur. Bu boşluklar, BOS ile doludur. BOS sıvısı, beynin korunmasına ve beslenmesine yardımcı olmaktadır. BOS sıvısındaki herhangi bir artış, kafa içerisindeki basıncı yükseltecektir ve beynin zarar görmesine neden olacaktır.” dedi.

Hafif olgularda sağlıklı doğum gerçekleşebilir

BOS sıvısındaki artışın hidrosefali olarak adlandırıldığına vurgu yapan Op. Dr. Meriç Çağrı Ağır, "Hidrosefalinin görülme olasılığı her 1.000 kişide birdir. Hidrosefali, gebelik takiplerinde ultrason incelemelerinde fark edilebilir. Hidrosefali tanısı ultrason ile konulsa da, Fetal Mr ile tanı desteklenir.
Gebeliğin herhangi bir döneminde ultrasonun normal olması, ilerleyen dönemlerde gelişmeyeceği anlamına gelmez. Erken veya geç başlangıç olabilir. Hidrosefali, bazı durumlarda farklı hastalıklarla beraber çok ağır seyredebilmektedir. Ancak izole ve hafif olgularda, hidrosefali ilerleme göstermeyerek sağlıklı bir doğum süreci gerçekleşebilmektedir.” şeklinde konuştu.

Gebelik süreçlerinde tüm organlar incelenmeli

Gebelik süreçlerinde tüm organların incelenmesi gerektiğini ifade eden Ağır, “Hidrosefali saptandığında ultrason ile bebeğin omurilik yapısı incelenmelidir. Bunun yanı sıra mutlaka başta omurga ve kalp olmak üzere diğer tüm organlar da kontrol edilmelidir. Ayrıca hidrosefali neden olabilecek enfeksiyon testleri (CMV, HSV, kızamıkçık vb.) yapılmalıdır.
Beraberinde eşlik eden kromozomal bozukluk olup olmadığını anlamak için amniyosentez işlemi de yapılabilir. Amniyosentez, anne karnından amniyo sıvısının alınması işlemidir. Temelde ağrısız bir işlem olan amniyosentez sayesinde bebeğe ait kromozomlarda olan problemler tespit edilebilmektedir.” dedi.

Aileler istemediği sürece bebeğe dokunulamaz

Hidrosefali hastalığında durumun ağırlığının doğru bir şekilde tespit edilmesi gerektiğini belirten Ağır, şu şekilde konuştu: “Durumun ağırlığı tespit edildikten sonra aileler doğru bir biçimde bilgilendirilmelidir. Ağır olgularda aileye, istemeleri durumunda heyet raporu ile gebeliği sonlandırma hakları olduğu belirtilmelidir. Aileler tarafından bilinmesi gereken şey: Aile istemedikten sonra bebeğe dokunulmayacağıdır.

Gebeliğin devamı halinde dikkat edilmesi gerekenler

Gebeliğin devam ettirilmesi sonrasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini sıralayan Ağır, şunları söyledi: “Gebeliğin devamında aileye, doğum ve doğum sonrası bakım ve tedavi hakkında bilgi verilir. Doğumun planlanacağı merkez önceden seçilmeli, çocuk hekimi ve yoğun bakım hekimi bebek hakkında önceden bilgilendirilmelidir. Sadece hafif hidrosefali olan ve beraberinde ek bir anomali olmayan durumlarda bebeğin sağlıklı doğma ihtimali ve hidrosefalinin gerileme ihtimali mevcuttur. İlerleyen ve ağır olgularda ise BOS sıvısını azaltmak için ameliyatlar yapılabilmektedir.” dedi.