Doğalgaz Homojen Mi Heterojen Mi

Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir.
Karışımlar görünümlerine göre iki çeşittir:

1-Heterojen Karışımlar (Adi Karışımlar): Özellikleri her yerinde aynı olmayan ve dışarıdan bakıldığında tek bir madde gibi gözükmeyen karışımlara heterojen karışım denir.
Örnek: (tebeşir tozu+ su), (zeytinyağ+su)
Süt, ayran, toprak, beton, sis….

A- Süspansiyon (katı- sıvı)
Bir katının sıvı içerisinde çözünmeyip, parçacıklar (asılı)halinde kalmasıyla oluşan karışımlardır.
Örnek: ayran, pişmiş türk kahvesi, çamurlu su, tebeşirli su, hoşaf, taze sıkılmış meyve suyu, kan.

B- Emülsiyon (sıvı- sıvı)
Bir sıvının başka bir sıvı içerisinde çözünmeden kalmasıyla oluşan karışımlardır. Örnek: zeytinyağ-su, benzin-su, süt…

C- Aerosol (sıvı- gaz)
Bir sıvının gaz ile oluşturduğu heterojen karışımlardır. Örnek: deodorantlar, sis, spreyler… #

Heterojen Karışımların Özellikleri:
1- Heterojen özellik gösterirler.
2- Bulanık görünürler.
3- Dipte çökelti oluştururlar.
4- Genellikle tanecikleri gözle görülür.
5- Fiziksel yolla (süzme) ayrılırlar.
2-Homojen Karışımlar (Çözeltiler):
Özellikleri her yerinde aynı olan ve dışarıdan bakıldığında tek bir madde gibi gözüken karışımlara homojen karışımlar denir.

Çözelti: Bir maddenin diğer bir madde içerisinde her tarafa eşit olarak dağılmasıyla oluşan karışımlara denir.
• Tuzlu su, şekerli su, hava, maden suyu, alkollü su, gazoz, alaşımlar, kolonya….
• Bütün gaz karışımları çözeltidir.
Örnek: bronz, çelik, sirke, hava, tuzlusu
Çözeltiler fiziksel hallerine bağlı olarak katı, sıvı veya gaz halde bulunabilirler.

A- Katı-Katı çözeltiler:
Alaşımlar =metal+metal
B- Sıvı çözeltiler:
Sıvı- Katı: burun damlası, şerbet
Sıvı- Sıvı: kolonya, sirke
Sıvı- Gaz: gazoz, deniz suyu
C- Gaz çözeltiler:
Gaz- gaz çözeltiler= hava, doğalgaz
Homojen Karışımların Özellikleri
1- Homojendirler
2- Dipte çökelti oluşturmazlar.
3- Berrak görünüşlüdürler.
4- Tanecikleri gözle görülmez.
5- Süzme ile ayrılmazlar.
6- Belirli erime, kaynama noktaları yoktur. Çözünen madde miktarı arttıkça kaynama nok. yükselir, donma nok. azalır.
 

 Hazırlayan: BAYRAM TOSUN 

 FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ

Doğalgaz Borusu

Doğalgaz boruları; evlerimize, işyerlerimize, fabrikalarımıza, hastanelerimize vb. doğalgaz iletimi amacıyla özel olarak üretilmiş çelik borulardır.

Doğal Gaz nedir?

Doğalgaz; fosil kaynaklı, renksiz, kokusuz ve havadan hafif, Metan, Etan, Propan, Bütan, Karbondioksit, Azot, Helyum ve Hidrojen sülfür gibi çeşitli maddelerden oluşan yanıcı bir gaz karışımıdır. Bir petrol türevi olup ham petrolden sonra yakıt öneminde ikinci sırada yer almaktadır.
Doğal gaz patlama ve boğulma yönüyle tehlike arz eder.
Buradaki patlama nedeni tüp değil, kaçak gazın sıkışarak veya tutuşarak patlamasıdır.
Doğalgaz zehirsiz bir gazdır. İçerisinde karbonmonoksit olmadığından vücudun oksijen almasına engel olmaz, havadan hafif olması nedeniyle de kaçak gaz tavandan itibaren birikmeye başlar. Ancak ortamda çok fazla gaz birikmesi bu kez ortamın oksijen miktarını azaltacağından boğulma riskini beraberinde getirir. Bu nedenle doğal gaz iletimi konusu ve dolayısıyla doğal gaz borusu çok önem kazanır.
Doğal gazın kaynağından alınıp son kullanıldığı lokasyona taşınmasında kullanılan boru, birleştirme parçası (fittings) ve ekipmanların tümüne doğal gaz tesisatı denir. Tesisatta hesaplamalarında basınç kaybı ve hız faktörü gibi değişkenler göz önüne alınarak tesisat parçaları ve boru çapları belirlenmektedir.

Borusan Mannesmann Doğal Gaz Borusu ve Üstün Özellikleri:

Arkon Çelik olarak bayisi olduğumuz Borusan Mannesmann, dünyanın ve Türkiye’nin en kaliteli ve en güvenilir doğalgaz borusunu üretmektedir. Türkiye’nin ilk doğalgaz borusunu üretmiş ve yıllarca da tek üreticisi olmuştur. Sahip olduğu üstün SRM boru üretimi teknolojisi sayesinde de halen Türkiye’nin rakipsiz doğalgaz borusu üreticisi olmayı sürdürmektedir.

Borusan Doğal Gaz ve Petrol Borularında Malzeme Farkı:

Doğal gaz borularının üretiminde kullanılan çelik kalitelerinde, çift katlılık (laminasyon) ve metalik olmayan kalıntılar (inklüzyon) görülmemelidir. İnklüzyon, boru üretimi ve montajı sırasında malzemelerin kaynak kalitesini olumsuz etkilemekte, laminasyon ise boru et kalınlığının incelmesine yol açmaktadır. Ayrıca kullanılan hammaddenin kirlilik (fosfor ve kükürt ) oranı düşük olmalıdır. Kirlilik bulunan hammadde, doğal gazda bulunan kimyasallarla reaksiyona girerek korozyonu hızlandırmaktadır.

Borusan Doğal Gaz Boruları, can ve mal güvenliğiniz için, yüksek kriterlerde test edilmiş, yüksek kalitede hammaddeler kullanılarak üretilmektedir.

İyi kaynaklanabilme, kolay diş açılabilme özelliklerine sahip olup, işçilik, zaman ve fire tasarrufu sağlamaktadır.
Borusan Mannesmann Doğal Gaz Borusu ISO (EN ) ve API5L standartlarında üretilmektedir.

Borusan Doğal Gaz Borularında İç Çapak Farkı:

Doğal gaz borularının içinde türbülans oluşmamalıdır. Yani gazın düzgün ve sürekli akması gerekmektedir. Boruimalatı yapılırken, boyuna dikiş (kaynak işlemi) sırasında, çelik boruların iç yüzeyinde, boru boyunca kaynak puntosu (iç çapak) oluşmaktadır.

Risklerin en aza indirgenmesi açısından bu çapak alınmalı, boru iç kesitinde akışa engel olmayacak sürekli bir kesit sağlanmalıdır. Aksi halde; gaz akışı sırasında iç çapakla temas eden gazın hareket yönü değişecek, türbülans ve basınç dalgalanması riski yaşanacak, korozyon hızlanacaktır. Aynı zamanda akış debisinde oluşacak süreksizlikler, cihazları bozmaya neden olacaktır. Ayrıca boru içindeki hızlı gaz akışı sırasında bu çıkıntılardan parçacıklar koparak, ventil, regülatör gibi ekipmanların tıkanmasına ve arıza yapmasına neden olabilir.

Borusan Doğal Gaz Borularında Normalizasyon Farkı:

ERW (Elektrik Direnç Kaynağı) tipi boru üretiminde, boru çapına göre dilimlenen rulo bant, boru makinesine şarj edilir. Boru makinesindeki makaralar yardımı ile soğuk şekillendirilerek boru formuna getirilir. Yuvarlak form alarak iki ucu bir araya gelen bant uçlarına yüksek akımlı elektrik direnci verilerek birleştirilir.
Gerek boru imalatı sırasında uygulanan soğuk şekil verme işleminde, gerek yüksek ısıda yapılan kaynak işleminde borunun gövde ve kaynak dikişi üzerinde farklı gerilimler ve farklı iç yapılar oluşur. Oluşan heterojen iç yapıyı ve gerilim farklılıklarını gidermek için yapılan işleme normalizasyon adı verilir. Kısaca normalizasyon, borunun tüm gövdesinin C°’de ısıtılarak, kontrollü soğutulması işlemidir.

Doğal gaz boruları mutlaka normalizasyon işlemine tabi tutulmalıdır. Normalizasyon işlemi sayesinde borudaki farklı gerilmeler ortadan kaldırılır. Gerilmelerin ortadan kaldırılması ile boru daha esnek bir yapıya kavuşarak,daha sonra çeşitli nedenlerle ortaya çıkacak olan kuvvetlere karşı (deprem gibi) dayanıklılığı artar. Normalizasyon işlemi ile dikişli borunun dikiş bölgesindeki (HAZ) sertlik ve tane yapısı farklılıkları da ortadan kaldırılır. Böylece boru homojen bir yapıya kavuşturulur, mekanik özellikleri iyileştirilir ve korozyon direnci arttırılır.

Borusan 1/2&#;-3&#; aralığındaki doğal gaz borularının tamamı, uzun yıllardır sadece Borusan’da olan SRM (sıcak çekme) teknolojisiyle normalizasyon işleminden geçirilmektedir.

• Borudaki gerilim giderilir ve yumuşak bir yapı elde edilir.

• Kaynak bölgesindeki sertlik farkı ortadan kalkar.

• Korozyon dayanımı artar (PİL ETKİSİ KOROZYONU* oluşmaz).

• Soğuk şekillendirme kabiliyeti artar (büküme elverişlidir).

* PİL ETKİSİ KOROZYONU: Farklı kompozisyonlardaki metallerin arasında oluşan elektron akımı, elektron kaybeden metalin korozyonu ile sonuçlanır. Kaynak dikişi bölgesinin ferritik yapısı ile ısıdan etkilenmiş bu bölgenin ince taneli perlitik yapısı anod (+) ve katod (-) oluşturarak elektrokimyasal korozyona (kalınlık kaybına, çürümeye veya delinmeye) neden olur. Borusan SRM ise, üretim sırasında (kaynak işleminden sonra) ilave ısıl işleme tabi tutulur. Tüm borunun minimum °C’de ısıtılması ile (normalizasyon sıcaklığı) yapı farklılığı ortadan kalkar.

Borusan Mannesmann Doğalgaz borusu fiyat listesi için tıklayınız.

Borusan Mannesmann Doğalgaz borusu üretim tablosu için tıklayınız.

Borusan Mannesmann Doğalgaz borusu kataloğu için tıklayınız.