Türkçedeki yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıkları
Osmanlı Türkçesi sözleri ve onların imce çevirileri | Osmanlı Türkçesi sözlerin çağdaş yazımları | Çağdaş Türkçe karşılığı |
---|
اندال | abdal | gezgin |
عبث | abes | anlamsız, saçma, boş |
آب حيات | abıhayat | bengisu, dirim suyu, yaşam suyu |
عبوس | abus | 1)somurtkan 2)asık (yüz) |
عجائب | acayip | 1) şaşırtıcı, yadırgatıcı, şaşılan 2) olağandışı |
عجله | acele | 1) tez, ivedi 2) tezelden, ivedilikle |
عجمى | acemi | toy, ustalaşmamış, beceriksiz |
عجزه | aceze | düşkünler |
عاجل | acil | 1) ivedi 2)çabucak |
عاجز | aciz | 1) güçsüzlük 2)beceriksizlik 3)düşkünlük |
عاجز | âciz | 1) güçsüz 2)beceriksiz 3)düşkün |
عجول | acul | tez canlı, ivecen |
عجوزه | acuze | kocakarı |
آداب معاشرت | adabımuaşeret | görgü |
عضله | adale | kas |
عدالت | adalet | türe |
آداب | adap | 1) töre 2) yol yordam |
عداوت | adavet | yağılık |
عدد | adet | sayı |
عادت | âdet | 1) görenek, töre 2)alışkanlık, alışkı 3)aybaşı |
عادتا | âdeta | neredeyse, bayağı, sanki |
عادي | adi | 1) düşük nitelikli 2) aşağılık, bayağı 3)olağan, sıradan |
عادل | adil | doğru, haktanır * |
عفو | af | 1) görevden alma 2) bağışlama |
آفاقی | afaki | 1) gelişigüzel, amaçsız 2) nesnel |
آفت | afet | 1) kıran, yıkım 2) çok güzel (kadın) |
عفو ايتمك | affetmek | 1) bağışlamak 2) görevden alma |
عافيت | afiyet | sağlık, esenlik |
اغيار | ağyar | yabancılar, eller, el, başkaları |
اهالى | ahali | 1) toplum, topluluk 2) yerliler |
أحباب | ahbap | arkadaş, tanış, biliş, gönüldeş, dost |
عهد ايتمك | ahdetmek | ant içmek |
احفاد | ahfad | torunlar, soy |
آهی | ahi | eli açık |
آخر | ahir | son |
عهد | ahit | 1) antlaşma, sözleşme 2) ant 3) çağ |
آخذه | ahize | almaç |
أحكام | ahkâm | yargılar |
اخلاق | ahlak | 1) erdem 2) töre, aktöre 3)alışkanlık |
احمق | ahmak | beyinsiz, bön |
احرار | ahrar | özgürleştirilmiş |
احرض | ahraz | dilsiz-sağır (kimse) |
اخشاب | ahşap | ağaç, tahta |
احوال | ahval | durum, durumlar |
عائدات | aidat | 1) ödenti 2)kesenek ** |
عائديت | aidiyet | 1) ilişkindir, değginlik 2) ilgi |
عائله | aile | ocak ** |
عائد | ait | ilgili, ilişkin, ilişik |
عقبنده | akabinde | hemen sonra, ardından, ardı sıra |
عقد ايتمك | akdetmek | sözleşme, antlaşma(yapmak) |
عاقبت | akıbet | son, sonuç, sonunda, önünde sonunda |
عقل | akıl | 1) us 2) bellek 3) öğüt |
عقيده | akide | inanç, öğreti |
عابده | abide | anıt, yapıt |
عاقل | akil | 1) bilgin, bilge, bilgiç 2) sağduyulu |
عقيم | akim | kısır, verimsiz, sonuçsuz |
عكس | akis | 1) yankı, tepki 2) yansı |
عقد | akit | sözleşme, bağıt |
عقل سليم | aklıselim | sağduyu |
اقران | akran | yaşıt |
اقسام | aksam | bölümler |
عكسی | aksi | ters, geçimsiz |
عكس العمل | aksülamel | tepki |
اعلی | âlâ | 1) iyi, çok iyi 2) üstün |
علائم سما | alaimisema | gökkuşağı, ebemkuşağı |
علاقه | alaka | ilgi, ilişki |
علامت | alamet | belirti, gösterge, im, iz |
علامت فارقه | alametifarika | simge, belirteç, gösterge, ayırtaç |
على العجله | alelacele | ivedilikle, çabucak, çarçabuk |
على العادة | alelade | sıradan, olağan |
على الاصول | alelusul | 1) üstünkörü, gelişigüzel 2) yöntemine göre |
عالم | âlem | 1) evren, yaratkı 2) eğlenti 3) el gün |
آلت | alet | araç, aygıt |
علم شمول | âlemşümul | evrensel, yaratkılık |
علنا | alenen | açıkça, açıktan açığa |
علنی | aleni | açık, ortada |
عليه | aleyh | karşı, karşıt |
عالي | âli | yüce, yüksek, ulu |
عالم | alim | bilgin, bilgiç |
اعمی | âmâ | görmez, görme engelli |
كلمه | ama | ancak, yalnız |
عمله | amele | işçi |
عملي | amelî | 1) uygulamalı 2) kılgılık |
عمليات | ameliyat | işlemce |
عمليه | ameliye | işlem |
عميق | amik | derin |
عامل | amil | 1) etken, işleyici 2) işçi, yapan (kişi), etken |
آمر | amir | buyurucu, baş, buyurgan |
عاميانه | amiyane | sıradan, bayağıca |
عمه | amme | kamu |
عمود فقاري | amudufıkari | omurga, belkemiği |
عنعنه | anane | gelenek |
عنعنوی | ananevi | geleneksel |
آنی | ani | 1) birden, ansızın 2) beklenmedik |
آنی | ani | apansız |
عرض | araz | 1) belirti 2) bulgu |
اراضی | arazi | 1) toprak 2) yer |
عربده | arbede | çatışma |
آرضیه | ardiye | yığımlık |
عارضه | arıza | aksaklık, bozukluk |
عریضه | arıza | bozukluk, aksama |
عرفة | arife | öngün |
عرش | arş | gök, gökyüzü |
عرض | arz (I) | sunma, anlatma, bildirme |
عرض | arz (II) | en, genişlik |
أرض | arz (III) | yer, yeryüzü |
ارزو | arzu | istek, isteme, dilek, eğilim, yönelme |
آسا | asa | değnek |
عصبی | asabi | sinirli, öfkeli |
عصبيت | asabiyet | sinirlilik |
اصالت | asalet | soyluluk |
اعصاب | asap | sinir, sinirler |
آثار عتيقه | asarıatika | eski çıkarmalar |
اصغری | asgari | en az, en aşağı, en düşük, en alt |
أصل | asıl | 1) kök, kaynak 2) gerçeklik 3) gerçek |
اصللي | asıllı | kökenli, uyruklu |
اصلسز | asılsız | 1) dayanaksız, kaynaksız 2) uydurma, yalan |
عصر | asır | yüzyıl |
عاصی | asi | başkaldıran, dikbaşlı |
اصيل | asil | soylu |
عسكر | asker | sü, süer ** |
اصلی | asli | birincil, köklü, baş |
عصری | asri | çağdaş, çağcıl |
عاشق | âşık | 1) tutkun, vurgun 2) ozan 3) sevgen ** |
عشيرت | aşiret | oymak |
عشق | aşk | sevi * |
عطالت | atalet | 1) tembellik, gevşeklik, uyuşukluk 2) dinginlik, durağanlık, süredurum |
عته | ateh | bunama, bunaklık |
عطفا | atfen | dayanarak, göre |
عطف | atıf | 1) yöneltme, çevirme2) gönderme |
عاطل | atıl | 1) işe yaramaz, işgörmez 2) süreduran |
آتی | ati | gelecek |
عوانه | avane | yardakçılar, kafadarlar |
عودت | avdet | dönüş |
عيان | ayan | belli, açık |
عيان بيان | ayan beyan | apaçık, açık seçik, besbelli |
عينا | aynen | olduğu gibi |
عين | aynı | benzeri, özdeş |
عينى,عينيت | ayni(yet) | nesnesel, özdeşlik |
عياش | ayyaş | içkici |
عيوقه چيقمق | ayyuka çıkmak | 1) göklere çıkmak, ortaya çıkmak, yükselmek 3) yayılmak |
اعضا | aza | üye |
عظمت | azamet | 1) ululuk 2) çalım, kurum |
اعظمی | azami | en çok, en üst, en büyük, en yüksek |
عذاب | azap | ezinç |
عزل | azil | görevden alma |
عزیمت | azimet | gidiş |
بادره | badire | dar geçit, dar boğaz, sıkıntı |
بحر | bahir | deniz |
بحث | bahis | 1) konu 2) söz |
بقایا | bakâyâ | kalıntı |
باقی | baki | 1) artan, kalan 2) kalımlı, ölümsüz |
باكر | bakir | el değmemiş, işlenmemiş, bozulmamış, dokunulmamış |
باكره | bakire | kız, kız oğlan kız, erden |
بقيه | bakiye | kalan, artan |
بقليه | bakliye | baklagil |
بالغ | baliğ | 1) erişkin, erin, yetişkin 2) varan, bulan |
بانیٖ | bani | kurucu, kuran |
باب | bap | 1) kapı 2) bölüm 3) konu |
بارز | bariz | açık, belirgin |
بصيرت | basiret | sağgörü |
بسيط | basit | 1) yalın, yalınç ** 2) kolay 3) sıradan |
باطل | batıl | boş, dayanaksız |
باطنی | batıni | içrek |
بایع | bayi | 1) satıcı 2) satış yeri |
بعضا | bazen | kimi kez, arada, arada bir, ara sıra |
بعض | bazı | 1) kimi 2) birtakım |
بدل | bedel | 1) karşılık, eşdeğer 2) tutar |
بدن | beden | gövde |
بدخواه | bedhah | kötü yürekli, kötücül |
بدر | bedir | dolunay |
بئيس | beis | sakınca |
بقا | beka | kalım |
بکارت | bekâret | erdenlik |
بلاغت | belagat | 1) iyi konuşan (kimse) 2) sözbilim |
بلاهت | belahet | alıklık |
بلده | belde | kent |
بلدیه | belediye | yerel yönetim |
برات | berat | aklanma |
بيان | beyan | söyleme, bildirme |
بيانات | beyanat | demeç |
بيان نامه | beyanname *** | bildirge, bildiri |
بياض | beyaz | ak |
بين الملل | beynelmilel | uluslararası |
بيضی | beyzi | söbe, yumurtamsı |
بدایت | bidayet | başlama, başlangıç |
بحق | bihakkın | adamakıllı, iyice |
بلا استثنا | bilaistisna | ayrıksız |
بالعكس | bilakis | tersine |
بلا واسطه | bilavasıta | dolaysız,doğrudan, doğruca, dümdüz |
بالجمله | bilcümle | bütün |
بالفرض | bilfarz | diyelim ki, sözgelişi |
بالفعل | bilfiil | edimli olarak, doğrudan |
بالخاصه | bilhassa | özellikle |
بالالتزام | bililtizam | bile bile, isteyerek |
بالاستفاده | bilistifade | yararlanarak |
بالمقابله | bilmukabele | 1) karşılıklı olarak 2) ben de, siz de |
بالعموم | bilumum | bütün |
بناء | bina | yapı |
بناء | binaen | 1) -den dolayı, -den ötürü 2) dayanarak |
بناء عليه | binaenaleyh | dolayısıyla, bundan dolayı |
بالطبع | bittabi | doğal olarak |
بذاته | bizatihi | kendisi, kendiliğinden |
بالذات | bizzat | kendisi, aracısız |
بخار | buhar | buğu |
بحران | buhran | bunalım, bunluk**, sıkıntı |
بخور | buhur | tütsü |
برج | burç | dönence |
بطلان | butlan | geçersizlik, çürüklük |
بعد | bud | 1) boyut 2) uzunluk |
بلوغ | büluğ | ergenlik |
بنيه | bünye | yapı |
جامعه | camîa | topluluk |
جاهل | cahil | bilgisiz, eğitimsiz |
جاسوس | casus | çaşıt |
جاذب | cazip | çekici (ilgi),alımlı,uygun (değer), elverişli |
جبرا | cebren | zorla |
جلسه | celse | oturum |
جمعيت | cemiyet | topluluk, dernek |
ساقط جنين | ceninisakıt | düşük |
جنوب | cenup | güney |
جراحت | cerahat | irin |
جواب | cevap | yanıt |
جهان | cihan | evren, yeryüzü |
جهاز | cihaz | aygıt |
جهت | cihet | yön, yan |
جلد | cilt | deri |
جسم | cisim | varlık |
جوار | civar | dolayları |
جمله | cümle | tümce |
جثه | cüsse | gövde |
خارج | dahil | dış, dışarı |
داخلیه | dahiliye | dışişleri |
دائر | dair | ilişkin |
دائره | daire | yuvarlak, dönge |
دارالفنون | darülfünun | bilgievi |
ضرب | darp | vurma, çarpma, vuruş |
دف | def | tepme, kovma |
دفين | defin | gömme, toprağa vermek |
دفعه, کره | defa, kere | kez |
دلالت | delalet | 1) işaret, iz, imge 2) aracılık, kılavuz |
دفينه | define | gömü |
دليل | delil | kanıt |
درجه | derece | 1) basamak, aşama 2) birim sıcakölçer |
درس | ders | öğrence |
دوا | deva | çözüm |
دور | devir | çağ |
دوران | devran | yeryüzü, evren |
دوره | devre | 1) dönem 2) dönüş, döngü |
دماغ | dimağ | beyin, bilinç |
درايت | dirayet | dayanıklılık, güçlü |
دیار | diyar | bölge, yurt, ülke |
دنیا | dünya | yeryüzü, evren |
دول | düvel | ülke(ler) |
ابعاد | ebat | boyut |
ابدی | ebedî | sonsuz, sürekli, kalıcı |
ابوین | ebeveyn | anne baba |
ابله | ebleh | bön, aptal, beyinsiz, ‘’akılsız |
اجداد | ecdat | ata, cet |
اجل | ecel | ölüm |
اجنبى | ecnebi | yabancı, el |
ادا | eda | 1) davranış, tavır 2) işve, naz |
ادبیات | edebiyat | yazın |
ادوات | edevat | araç gereç |
اديب | edip | yazar, yazıncı |
افراط | efrat | birey(ler), kişi(ler) |
اهميت | ehemmiyet | önem |
البسه | elbise | giysi |
امر | emir | buyruk, komut |
امنيت | emniyet | güvenlik |
البسه | endişe | kaygı, sıkıntı |
اثر | eser | yapıt |
اسير | esir | tutsak |
اثواب | esvap | giysi, giyecek |
فقير | eşya | 1) nesne 2) varlık |
اطفال | etfal | çocuk |
اطراف | etraf | ortalık |
اوراق | evrak | belge |
اول | evvel | önce |
ایام | eyyam | 1) çıkarcı 2) devir |
اذا | eza | acı, sıkıntı, üzüntü |
از جمله | ezcümle | 1) belli başlı, başlıca, topluca 2) sonuç olarak 3) örneğin, örnek olarak |
فعال | faal | etkin |
فرق | fark | 1) ayrık, ayrım, ayrışma, ayrılık 2) değişik |
فاحش | fahiş | aşırı, aşkın |
فخری | fahri | onursal |
فاءق | faik | üstün, gelişmiş, yetenekli |
فقير | fail | yapan, eden, işleyen, sorumlu (kimse) |
فائض | faiz | getiri, ürem ** |
فقط | fakat | ancak, yalnız |
فقير | fakir | yoksul |
فانى | fani | ölümlü, gelip geçici, kalımsız |
فرضی | farazi | varsayım(sal) |
فكر | farz | gerek, gereklilik, zorunluluk |
فقير | fasık | 1) sapkın, sapkın 2) fasık |
فایده | fasıl | aralık, bölüm, pay, dönem |
فسیح | fasih | açık, düzgün, anlaşılabilir |
فایده | fayda | yarar, kazanç, ası |
فضيلت | fazilet | erdem, üstünlük, ‘’seçkinlik |
فضله | fazla * | çok, aşkın, ‘’artık |
فجیع | feci | korkunç, acıklı, üzücü |
فن fenn *, علم ˤilm * | fen, ilim | bilim |
فلاح | felah | 1) kurtuluş 2) başarı 3) iyilik, mutluluk |
فلاكت | felaket | yıkım, ‘’kötülük |
فنا | fena | 1) kötü, olumsuz, niteliksiz, başarısız 2) üzücü |
فراغت | feragat | vazgeçme, el çekme |
فراست | feraset | anlayış, kavrama, sezgi, seziş |
فرت | fert | birey |
فزع | feza | uzay |
فيضان | feyezan | taşkın |
فرقت | fırkat | ayrılık |
فرصت | fırsat | 1) koşul, olanak 2) uygunluk |
فطرت | fıtrat | yaradılış, doğa (kimse) |
فكر | fikir | düşünce |
فی الحقيقه | filhakika | doğrusu, gerçekten |
فعل | fiil | eylem |
فرار | firar | kaçış, kurtulma |
فتنه | fitne | geçimsizlik, kargaşa, arabozan (kimse) |
فيات | fiyat | değer (ürün), eder, karşılık |
فحش | fuhuş | azgınlık, taşkınlık |
فضولى | fuzuli | gereksiz, yersiz, boşu boşuna |
فجور | fücur | azgınlık, taşkınlık |
غدار | gaddar | acımasız, taş yürekli |
غافل | gafil | önlemsiz, boş bulunma, aymazlık, uygunsuz |
غائله | gaile | sıkıntı, üzüntü |
غليان | galeyan | taşkınlık, kaynama, coşma, ayaklanma |
غالبا | galiba | sanmak, görünüşe bakılırsa |
غالب | galip | kazanmak, yenmek, üstünlük |
غليظ | galiz | 1) kaba (aşağılama), çirkin, uygunsuz, yakışıksız 2) yoğun |
غم | gam | kaygı, üzüntü, acı, sıkıntı, karamsarlık |
غنى | gani | bol, çok |
غرابت | garabet | yadırganıcı |
غرب | garip | 1) sıradışı, şaşırtıcı, alışılmamış 2) yoksul, yoksun, kimsesiz, düşkün |
غرق | gark | 1) batma, batırılma, boğulma 2) bol, çok |
غرب | garp | batı |
غير | gayri | olmayan, başka, dışı |
غدا | gıda | besin |
حاجت | hacet | gerek, gerekçe |
حاجت | hacim | 1) yoğunluk 2) büyüklük 3) oylum |
حادثه | hadise | olay |
حافظه | hafıza | bellek |
خفيف | hafif | yeğni ** |
حفريات | hafriyat | kazı |
حق | hak | pay |
حقارة | hakaret | aşağılama |
حقيقت | hakikat | gerçek, doğruluk |
حاكم | hâkim | yargıç |
حال hâl *, وضعيت vazˤiyet * | hâl, vaziyet | durum |
خلف | halef | ardıl, sonraki |
خليطه | halita | alaşım |
حلق | halk | ulus, topluluk |
حماست | hamaset | yiğitlilik, yüreklilik |
حمارات | hamarat | becerikli |
حامله | hami | 1) koruyan, kollayan, gözeten, destek çıkan 2) kayıran, kayırıcı (kimse) |
حامله | hamil | taşıyıcı,taşıyan, elinde bulunduran |
حامله | hamile | gebe |
حميت | hamiyet | 1) yurtsever, ulus sever 2) gayretli |
حمله | hamle | 1) atılım 2) saldırı |
حانطال | hantal | ağır, yavaş |
حبس | hapis | 1) tutsak, tutuk, kapatma 2) alıkoyma |
خراب | harap | yıkık |
خرابه | harabe | yıkıntı |
حرارت | hararet | ısı ¹, sıcaklık ² |
جرجامق | harcama | gider |
خرجراه | harcırah | yolluk |
خارقه | harika | olağanüstü |
خرج | harç | 1) ödeme, gider 2) vergi |
حركت | hareket | devinim ** |
حرف | harf | ses, imce ** |
خارج | hariç | dış, dışarı |
خارجيه | hariciye | dışişleri |
خاص | has | 1) özgü 2) katışıksız |
خسار | hasar | bozma, yıkma, kırma, dökme |
حسب حال | hasbihal | söyleşi |
حسرت | hasret | özlem |
حساس | hassas | duyarlı |
حشره | haşere | böcek |
خطا * | hata | 1) yanlış, yanılgı, yanlışlık, yanılsama 2) suç |
خاطره | hatıra | anı |
حيات, عمر ömr * | hayat, ömür | yaşam, dirim, dirlik |
خایر | hayır | yardım, iyilik |
حيثيت | haysiyet | saygınlık |
حضم | hazım(etmek) | sindirim |
هديه | hediye | armağan |
حدت | hiddet | kızgınlık, öfke |
حكایه | hikâye | öykü |
خلاف | hilaf | karşıt |
هلال | hilal | ay |
حس | his | duygu |
خواجه | hoca | öğretmen, öğretici, öğreten |
حقوق | hukuk | tüzük, tüze ** |
خصوص | husus | konu |
خصوصى | hususi | 1) özel 2) ayrıcalık |
حضور | huzur | dirlik, erinç ** |
حجره | hücre | göze ** |
هجوم | hücum | saldırı |
حكومة | hükûmet | yönetim, erk |
خلاصة | hülasa | özet |
حر | hür | özgür, bağımsız |
حریت | hürriyet | bağımsızlık, özgürlük |
حرمت | hürmet | saygı |
خسران | hüsran | düş kırıklığı |
هویت | hüviyet | kimlik |
احزان | hüzün | sıkıntı, üzünç ** |
اصرار | ısrar | üsteleme |
اداری | idare, idari | yönetsel, yönetimsel, yönetme, yürütme |
افاده | ifade | açıklama, anlatı, anlatım |
افلاح | iflah | düzelme, kurtulma, iyileşme |
افلاس | iflas | batık, batkınlık |
افراغ | ifrağ, istifra | 1) çevirme 2) boşaltma, kusma, öğürme, dökme, bulantı (mide) |
ادمان | idman | çalışım, alıştırma |
ابتدائی | iptidai | ilkel |
اجرا | icra, icraat | uygulama,yürütme,yapma, eylem, çalışma, uygulama |
اجتماع | içtima | toplantı |
اجتماع | içtima | kavuşum |
اجتماعی | içtimai | toplumsal |
ادعا | iddia | sav |
ادعا | idrak | 1)anlama, kavrama, akıl erdirme 2) kavuşturma, imgeleme |
اخلال | ihlâl | bozma |
افتخار | iftihar | övünme |
احتراص | ihtiras | tutku |
احتياج | ihtiyaç | gereksinme ya da gereksinim |
اختيار | ihtiyar | yaşlı |
احتياط | ihtiyat | 1) yedek 2) sakınma |
اقتدار | iktidar | erk, yönetim |
اقتباس | iktibas | alıntı |
علاوه | ilave | ek |
الهام | ilham | esin |
التجا | iltica | sığınma |
التفات | iltifat | övgü, beğenme |
التحاق | iltihak | katılma, karışma, katılım |
التهابی | iltihap | yangı, irin |
اعمار | imar | bayındırlık |
امكان | imkân | olanak |
املا | imla | yazım |
امتحان | imtihan | sınav, yazılı |
امتنا | imtina | kaçınma, sakınma |
امتياز | imtiyaz | ayrıcalık |
انحصار | inhisar | tekel |
انسان | insan * | kul * |
انشا | inşa | yapı, yapım, kurma, yaratma, yapılandırma |
انطباع | intiba | izlenim |
ارتباط | irtibat | 1) iletişim, bağlantı, ulaşım 2) ilişik |
انتحال | intihal | aşırma |
ارتفاع | irtifa | yükseklik |
ارثی | ırsi | kalıtlık, kalıtımlık |
اسم | isim | ad |
اسكان | iskan | yerleştirme, yurtlandırma, konaklatma |
انصات | isnat | dayatma, dayandırma |
اسراف | israf | savurganlık, tutumsuzluk' |
استفاده | istifade | yararlanma |
استراحت | istirahat | dinlenme |
استثناء | istisna | aykırı |
استشاره | istişare | danışma, görüş sorma |
عصيان | isyan | başkaldırı, asilik |
اشتغال | iştigal | uğraş, uğraşı, ilgilenme |
اشتراك | iştirak | ortaklık |
اتحاف | ithaf | adama, sunma |
اعتبار | itibar | saygınlık |
اتلاف | itlaf | öldürme, yoketme, katletme, kaldırma |
اتفاق | ittifak | birlik, bağdaşım, bağdaşma, anlaşma, uzlaşma, birleşme |
اتحاد | ittihat | birlik, birleşme |
ایضاح | izah | açıklama |
اضافت | izafet | görelik |
اظهار | izhar | belirtme, gösterme, ortaya çıkma, açığa vurma |
ازدواج | izdivaç | evlilik |
قابليت | kabiliyet | yetenek, yeti |
قبول | kabul | alma, onaylama, onama, isteme |
قدر | kader | yazgı ** |
قدمة | kademe | basamak, aşama |
qaffa * | kafa | baş |
كافی | kâfi | yeter(li) |
قهر | kahır | üzüntü, sıkıntı, derin acı |
قاعده | kaide | 1) kural 2) ayaklık, duraç, tabanlık |
قائم | kaim | 1) geçerli, geçer, kullanılan 2) var olan, ayakta duran |
كائنات | kâinat | evren |
قلبور | kalbur | elek |
قلب | kalp | yürek |
قمر | kamer | ay |
كامل | kâmil | 1) bütün, eksiksiz, yetkin, tam 2) ağırbaşlı, erişkin, olgun, bilgili (kimse) |
کاموس | kamus | sözlük |
قناعت | kanaat | yeterlilik, yeterli bulma, inanma kanıklık |
قانون | kanun | yasa, kural |
قانون اساسى | kanunuesasi | anayasa |
قافيه | kafiye | uyak |
كانون اول | kanunuevvel | aralık |
كانون ثانی | kanunusani | ocak |
قسوت | kasvet | 1) sıkıntı 2) karanlık |
کشف | kaşif | bulgucu |
كاتب | katip | yazman |
قویم | kavim | budun, topluluk |
قوس | kavis | eğiklik |
كلمه | kelime | sözcük |
کنف | kenef | ayakyolu |
كساد | kesat | 1) durgun, azlık 2) yokluk, kıtlık |
كشيف | kesif | 1) yoğun, sık 2) kalın |
کشف | keşif | bulgu, buluş |
کتوم | ketum | ağzı sıkı |
كذا | keza | böyle, böylece, şöyle, öylece |
قرائت | kıraat | okuma |
قصاص | kısas | ödeşme |
قرمزی | kırmızı | kızıl, al |
قسم | kısım | 1) bölüm, aşama, evre 2) pay |
قطعه | kıta | 1) anakara 2) dörtlük 3) bölük, birlik (ordu) |
قوام | kıvam | 1) yoğunluk 2) koyuluk (sıvı) |
قيافت | kıyafet | giysi, kılık |
قيام | kıyam | 1) ayağa kalkma 2) girişim 3) kalkışma |
كتاب | kitap | betik ** |
كفر | küfür | sövme, sövgü |
قصور | kusur | bozukluk, elverişsiz, noksan |
قوت | kuvvet | güç,erk |
كره | küre | yuvar |
لطيفه | latife | şaka |
لسان | lisan | dil |
لغات | lügat | sözlük |
لزوملو * | lüzumlu | gerekli |
ماجرا | macera | serüven |
معاش | maaş | aylık |
معبد | mabet | tapınak |
مادی | maddî | özdeklik ** |
مفصل | mafsal | eklem |
مغدور | mağdur | kıygın ** |
مغلوبيت | mağlubiyet | yenilgi |
محفوظ | mahfuz | saklı |
مخلوق | mahluk | yaratık |
محصول | mahsul | ürün |
مخصوص | mahsus | özgü |
محزون | mahzun | üzgün, üzüntülü |
مقام | makam | orun |
مقبول | makbul | benimsenmiş, ilgi gören |
معقول | makul | uygun, elverişli |
مقصد | maksat, gaye, hedef | amaç, erek |
مع مافيه | mamafih | durum böyleyken, bununla birlikte (bağlaç) |
معنی | mâna | anlam |
معنوی | manevî | tinsel ** |
مانع | mani | engel |
معرفت | marifet | beceri, yetkinlik |
معروف | maruf | 1) tanındık, bilinen, ünlü 2) beğenilen, uygun görülen |
مصرف | masraf | gider, harcama |
مطبه | matbaa | basımevi |
مطبوع | matbu | basılı, basma (yazım) |
mavi * | mavi | gökçe ** |
ماضى | mazi | 1) geçmiş 2) eski |
مجاز | mecaz | iğretileme, eğretileme |
مجبور | mecbur | zorunlu |
مجموعه | mecmua | dergi, yayın |
مجهول | meçhul | bilinmeyen |
مدنی | medeni | uygar |
مدنيت | medeniyet | uygarlık |
مفهوم | mefhum | kavram |
مكتب | mektep | okul |
مکروه | mekruh | 1) iğrenç 2) yasak, yasaklı |
ملكه | meleke | alışkanlık |
melez * | melez | kırma |
مملکت | memleket | ülke, yurt |
مراسم | merasim | tören |
مرحله | merhale | aşama, evre, bölüm |
مرثيه | mersiye | ağıt |
مرتبه | mertebe | aşama, evre, konum, bölüm |
مسافه | mesafe | uzaklık |
مثلا | mesela | örneğin |
مسئله | mesele | sorun |
مسعود | mesut | mutlu |
مسئوليت | mesuliyet | sorumluluk |
مشغول | meşgul | 1) uğraşma, uğraş 2) oyalama |
مشهور | meşhur | ünlü |
مشروبات | meşrubat | içecek |
متانت | metanet | dayanma, dayanıklılık, sağlamlık |
موقعmevkiˤمكان mekân * | mevki, mekân | yer, konum |
موجودیت | mevcudiyet | varolma, varlık, varoluş |
موجود | mevcut | elde olan, var olan, bulunan |
ميدان meydân *, ساحه sâha | meydan, saha | alan |
ميل * | meyil | eğim, eğilim |
مزار | mezar | gömüt ** |
مقياس | mikyas | ölçek, boyut |
ملی | milli | ulusal |
ملیت | milliyet | uyruk |
منطقه | mıntıka | bölge |
مصراع | mısra | dize |
ميراث | miras | kalıt ** |
مسافر * | misafir | konuk |
مثال * | misal | örnek |
مسکين * | miskin | uyuşuk, mıymıntı |
معامله * | muamele | davranış |
معما | muamma | bilmece |
معاصر | muasır | çağdaş, güncel |
معاون * | muavin | yardımcı |
معجزه * | mucize | tansık ** |
مغدی | mugaddi | besleyici |
مغالطه | mugalata | yanıltmaca |
مغنی muganni, muganniye | muganni, muganniye | şarkıcı |
مغایرت | mugayeret | aykırılık |
مغایر | mugayir | aykırı |
مغبر | muğber | küskün, gücenmiş, dargın |
مغلق * | muğlak | 1) belirsiz, anlaşılmaz, karışık (iş, söz, konu) 2) çapraşık |
مخابره | muhabere | iletişim, iletişme |
muhaceret | muhaceret | göç |
muhacim | muhacim | saldıran, saldırıcı |
muhacir | muhacir | göçmen |
muhaddep | muhaddep | dış bükey |
muhafaza * | muhafaza | koruma |
muhafazakâr * | muhafazakâr | tutucu |
muhafız | muhafız | koruyucu |
muhakeme * | muhakeme | yargılama, uslamlama |
muddat * | müddet | süre |
محقق * | muhakkak | kesin(likle) |
muhakkik | muhakkik | soruşturmacı |
muhal | muhal | olanaksız |
muhallaffat * | muhalefet | karşıtlık |
muhammen | muhammen | oranlanan, ön görülen |
muhammes | muhammes | beşgen |
muhammin | muhammin | ön gören |
محاربه muhârebe, حرب harb | muharebe, harp | savaş |
muharip | muharip | savaşçı |
muharrer | muharrer | yazılı, yazılmış |
muharrik | muharrik | kışkırtıcı, ayartıcı |
muharriş | muharriş | tırmalayan, irkilten |
muhassamat | muhasamat | çarpışma |
muhasara | muhasara | kuşatma |
muhasebe * | muhasebe | sayıcılık |
muhasebeci * | muhasebeci | sayıcı |
muhassır | muhasır | kuşatan |
muhassala | muhassala | bileşke |
muhassas | muhassas | ayrılmış |
muhat | muhat | kuşatılmış |
muhavvil | muhavvil | dönüştüren |
muhavvile | muhavvile | dönüştürücü |
مختلف | muhtelif | türlü, çok sayıda, birçok |
muhtemel | muhtemel | olası |
محتويات | muhteviyat | içindekiler |
مقدس | mukaddes | kutsal, kutlu |
مقاوله | mukavele | sözleşme |
منتظم * | muntazam | düzgün, düzenli |
مربع | murabba | dördül |
murafaa | murafaa | duruşma |
معتدل | mutedil | ılım(lı) |
مطلق | mutlak | salt, saltık |
مطلقا | mutlaka | kesinlikle |
موفقيت | muvaffakiyet | başarı |
مبالغه | mübalağa | abartma |
مجادله * | mücadele | çaba, uğraş |
mücerrit | mücerrit | soyut |
مدافعه | müdafaa | koruma, savunma |
مداخله * | müdahale | karışma |
مدرس | müderris | eğitimci, eğitmen, öğretmen |
مدت * | müddet | süre |
mudrir | müdrir | sidik söktürücü |
muebbet * | müebbet | yaşam boyu, sonsuz, kalıcı |
mueccel | müeccel | ertelenmiş |
mueddep | müeddep | uslu |
muelleffat | müellefat | (yazılı) çıkarma |
muellif, muharrir | müellif, muharrir | yazar |
muemmen | müemmen | sağlanmış |
muennes | müennes | dişil |
مؤسسه | müessese | kurum |
muessif | müessif | üzücü |
muessir | müessir | dokunaklı |
muessis | müessis | kurucu |
mueyyide | müeyyide | yaptırım |
mufekkrireh | müfekkire | düşünce gücü |
muferrih | müferrih | iç açıcı |
mufrett | müfret | tekil |
muflis | müflis | batkın |
مهم * | mühim | önemli |
مكافات | mükâfat | 1) ödül 2) karşılık |
مؤمن | mümin | inanan, inançlı |
مناقشه * | münakaşa | tartışma, söz dalaşı |
مناسبت * | münasebet | ilişki |
مراجعت | müracaat | başvuru |
mürekkeb | mürekkep | birleşmiş, birleşik |
murrettip | mürettip | dizgici |
مسابقه | müsabaka | karşılaşma |
مسامحه | müsamaha | hoşgörü, dözüm |
musavi | müsavi | eşit,eş, eşleşen, denk |
مشرف | müsrif | savurgan, tutumsuz |
مثبت | müspet | olumlu, kanıtlanmış, doğrulanmış |
مستحكم | müstahkem | sağlamlaştırılmış, desteklenmiş |
مستقبل | müstakbel | ilerideki, gelecekteki |
مستهجن * | müstehcen | uygunsuz |
مستشار | müsteşar * | danışman |
مسوده * | müsvedde | 1) taslak 2) örnek |
muşabbih, mumassil | müşabih, mümasil | benzer |
muşşabbahat | müşabehet | benzerlik |
müşahhas | müşahhas | somut |
مشكل | müşkül | güç, güçlük, çetin |
muşkul-pesend | müşkülpesent | güç beğenen, titiz |
muşrik | müşrik | çoktanrıcı |
müştak | müştak | türev |
muştehi | müştehi | istekli |
muşteki | müşteki | yakınan, sızlanan |
muştemilat | müştemilat | eklenti |
muşterek * | müşterek | ortak |
muştereken | müştereken | ortaklaşa |
muşteri * | müşteri | 1) alıcı, alımcı 2) tüketici |
mut'a | müt'a | geçici kazanç |
مطالعه | mütalâa | 1) okuma 2) düşünce 3) irdeleme |
متارکه | mütareke | ateşkes, (silah) bırakışma |
muteaddit | müteaddit | çok, birçok |
muteaffin | müteaffin | kokuşuk, pis kokulu, kokuşmuş |
muteahhid * | müteahhit | üstenci, yüklenici |
muteahhidlik | müteahhitlik | üstencilik, yüklenicilik |
muteakiben | müteakiben | arkadan |
muteakib | müteakip | sonra, ardından |
mutealiye | mütealiye | deneyüstücülük |
muteallik | müteallik | ilişkin, ilgili |
muteammim | müteammim | yaygınlaşmış, genelleşmiş |
mutearife | mütearife | belit ** |
mutebaki | mütebaki | kalan |
mutebasbıs | mütebasbıs | yaltakçı |
mutebeddil | mütebeddil | değişen, kararsız |
mutebessim | mütebessim | gülümseyen, güleç |
معتبر | muteber | saygın, geçerli olan, sözü geçer, güvenilir, inanılır |
mutecanis | mütecanis | bağdaşık |
mutecasir | mütecasir | yeltenen |
mutecaviz | mütecaviz | saldırgan |
mutedeyyin | mütedeyyin | dindar |
muteessir | müteessir | üzüntülü |
mutefekkir | mütefekkir | düşünür |
متفرق | müteferrik | dağınık |
mutehammil | mütehammil | dayanıklı |
muteharrik | müteharrik | devingen, oynar |
متخصص | mütehassıs | uzman |
مترجم | mütercim | tercüman |
muteşşebbis | müteşebbis | girişimci |
mütevâzî * | mütevazı | alçakgönüllü |
muteveffa | müteveffa | ölü, ölmüş |
muttefik * | müttefik | bağlaşık, yandaş |
مذاكره | müzakere | görüşme, danışma |
muzayyadeh | müzayede | açık arttırma |
مزمن | müzmin | süreğen |
nadir *, ender * | nadir, ender | seyrek |
نغمه | nağme | ezgi |
nafile * | nafile | boşuna |
نقلا | nakil | taşıma |
نقلیه | nakliye | taşımacılık |
ناموس | namus | ar |
نصيحت * | nasihat | öğüt |
نظریات | nazariyat | kuram, düşünce |
ناظر | nazır | bakan |
نفس * | nefes | soluk |
nesiç | nesiç | doku |
nesl * | nesil | kuşak |
نتيجه * | netice | sonuç |
نوع | nevi | tür |
nezif | nezif | kanama |
nısf | nısıf | yarı(m) |
نهايت * | nihayet | son(unda) |
نكاح * | nikâh | düğün |
نسبت * | nispet | oran |
نشان | nişan | simge, belirti, iz, işaret |
نطق * | nutuk | söylev |
نسخ | nüsha | 1) örnek 2) sayı (basım-yayın) |
نقطه | nokta | im |
ragmen * | rağmen | karşın |
راحت | rahat | erinç, erinçli * |
راقم | rakım | yükseklik, yükselti |
rakip * | rakip | karşıdaş |
رایج | rayiç | satış değeri |
رأی | rey | oy |
رئيس | reis | başkan |
روایت | rivayet | söylenti |
ruh * | ruh | tin ** |
rutûbet * | rutubet | yaşlık, ıslaklık |
رؤيا * | rüya | düş |
صفحه | safha | aşama, evre, bölüm |
sahil * | sahil | yaka, kıyı |
sahip * | sahip | iye ** |
sahte * | sahte | düzmece |
ساكن | sakin | durgun |
صميمى | samimi | içten |
صرف | sarf | 1) tüketme, kullanma 2) öne sürme |
سطح sath | satıh | yüzey |
سياره | seyyare | araba |
سبب * | sebep | neden, gerekçe |
سفالت | sefalet | 1) yokluk, yoksunluk 2) düşkünlük, aşağılık |
safarat | sefaret | büyükelçilik |
سلامت | selamet | esenlik |
سما | sema | gök |
سنه * | sene | yıl |
سربست | serbest | bağımsız, özgür |
seviye * | seviye | düzey |
صحت | sıhhat | sağlık |
sihr * | sihir | büyü |
صحبت* | sohbet | söyleşi |
سؤال | sual | soru |
سهولت | suhulet | 1) kolaylık, yumuşaklık, uygunluk 2) akıcı (konuşma) |
صلح | sulh | barış |
sunî | suni | yapma, yapay |
سکوت | sükût | sessizlik |
sürˤat * | sürat | hız |
şâhid * | şahit | tanık |
şair * | şair | ozan |
شرق | şark | doğu |
şart * | şart | koşul |
şatafat(lı) | şatafat(lı) | gösteriş(li) |
شفاف | şeffaf | saydam |
şehir * | şehir | kent |
سلف | selef | öncel, önceki |
شوق | şevk | istek |
شی | şey | varlık, nesne |
صله | sıla | buluşma, kavuşma |
شعار | şiar | 1) ayırıcı özellik 2) ülkü, ilke |
شدت | şiddet | 1) sertlik, aşırılık, katılık 2) güçlü |
شمال | şimal | kuzey |
şuˤûr * | şuur | bilinç |
şübheli * | şüpheli | sanık |
tabaqqa * | tabaka | katman |
طبيعت * | tabiat | doğa |
طبيعى * | tabii | doğma, doğal |
تابعيت | tabiiyet | 1) bağlılık, bağımlılık 2) uyruk |
taˤbîr, ifâde* | tabir, ifade * | deyiş * |
تحقق | tahakkuk | 1) gerçekleşme, yerine getirme 2) kesinleşme, onaylama |
تحكیم | tahkim | sağlamlaştırma, berkitme, güçlendirme |
tahlil * | tahlil | inceleme |
تحلیه | tahliye | salıverme, boşaltma |
tahmin * | tahmin | kestirim * |
تخريب | tahrip | kırma, dökme, yıkma, bozma, çarpıtma |
تحصيل | tahsil | alma, getiri, elde etme, toplama |
تحت | taht * | orun * |
تقاص | takas | değiş tokuş |
taˤkib* | takip | izlem, gözlem |
طلب | taksir | önlemsizlik,özensizlik, ön görmeyerek |
طلب* | talep | istek |
طلبه | talebe | öğrenci |
تعليمات | talimat | 1) yönerge, yönlendirme 2) komuta |
تميم | tamim | genelge |
تعمير taˤmîr *, تعديلات taˤdîlât * | tamir, tadilat | onarım |
taraf * | taraf | bulun |
taraftar * | taraftar | bulundaş |
tarih * | tarih | günay ** |
tasallut | tasallut | sarkıntılık |
tasavvur | tasavvur | canlandırma, tasarı |
tasdîk * | tasdik | onay |
tashîh | tashih | düzeltme |
تصوير * | tasvir | betimleme |
طياره | tayyare | uçak |
توصيه * | tavsiye | salık |
تعادل | teadül | denklik |
تعمدا | teammü(den) | 1)tasarlayarak 2)bilinçli, bilerek 3)isteyerek, düşünülerek |
تعامل | teamül | 1) yapılageliş 2) tepkime, davranış |
tebessüm | tebessüm | gülümseme |
تبديل | tebdil | değişiklik |
تبليغ | tebliğ | bildiri, iletme, ulaştırma |
تبريك * | tebrik | kutlama |
تجلى | tecelli | belirme |
تجسم | tecessüm | görünme |
tecrübe * | tecrübe | deneyim |
techîzât * | teçhizat | donanım |
تداوی | tedavi | iyileştirme, sağaltım |
تدبير | tedbir | önlem |
تدريسات | tedrisat | eğitim, öğretim |
teferruat | teferruat | ayrıntı |
تفسير | tefsir | 1) yorum 2) açıklama |
تدريسات | tehdit | gözdağı, korkutma |
تهدید | tekamül | evrim, gelişim, gelişme, olgunlaşma |
تقاعد | tekaüt | emeklilik |
tekeffül | tekeffül | yükümlenme |
تكليف * | teklif | öneri |
tekrar * | tekrar | yine |
تكذيب | tekzip | yalanlama |
تلاش * | telaş | tasa, kaygı |
تأليف | telif | uzlaştırma |
تمییز | temiz | 1) arı, duru 2) kirsiz |
tenâsüb | tenasüp | uyum |
تنوير | tenvir | 1) aydınlatma, ışıklandırma 2) bilgilendirme, bilgi verme, aydınlatma |
تنبيه * | tembih | uyarı |
tercîh etmek * | tercih etmek | yeğlemek |
tercüme * | tercüme | çeviri |
terreddut * | tereddüt | duraksama |
tertip * | tertip | düzen |
tesir * | tesir | etki |
teselli * | teselli | avunma |
تستر | tesettür | örtünme |
teşhis * | teşhis | tanı |
تشكيل | teşkil | oluşum,oluşma, varolma, kurma |
تشكيل | teşkilat | 1) oluşum, kurum 2) örgüt |
تشرين اول | teşrinievvel | ekim |
تشرين ثانی | teşrinisani | kasım |
تشويق * | teşvik | özendirme, kışkırtma |
تأیید | teyit | doğrulama, doğrulatma, gerçekleme |
تحف | tuhaf | garip, alışılmamış, şaşırtıcı |
طمطراق | tumturak | gösteriş |
عمومى | umumi | genel, kamusal |
اصول | usul | yavaş, ağır |
usûl * | usul | yöntem, yol, yordam, izlence |
unvan * | unvan | san |
uslup * | üslup | biçem |
vaˤd * | vaat | söz |
vakˤâ * | vaka | olay |
vakûr | vakur | ağırbaşlı |
vasf * | vasıf | nitelik |
vasıta | vasıta | araç |
vâsi | vâsi | engin |
vatan * | vatan | yurt |
vatandaş * | vatandaş | yurttaş |
vaz geçmek * | vaz(geçmek) | caymak |
وضيفه | vazife | görev |
ve * | ve | ile, yene |
vehm | vehim | kuruntu |
vilâyet* | vilayet | il |
يئس | yeis | umutsuzluk, karamsarlık |
يعنی | yani | sonuçta, sözün özü, doğrusu |
زائل | zail | yok olan, ortadan kalkan |
ضمير * | zamir | adıl * |
ذات | zat | kimse, kişi, kendi, özü |
ذاتا | zaten * | doğrusu, özde, gerçekte |
زاویه | zaviye | 1) açı 2)anlayış, görüş, bakış açısı, yaklaşım |