Bazı sayılar birtakım özellikleriyle diğer sayılardan ayrılırlar. Özel sayılar diyebileceğimiz bu sayı tiplerine bu bölümde birkaç örnek vereceğiz.
Düz ve tersten (soldan ve sağdan) okunuşları aynı olan sayılara palindromik sayı denir.
ÖRNEK:
\( 7, , , , , , \ldots \)
Aralarındaki fark 2 olan asal sayılara ikiz asal denir.
ÖRNEK:
\( (3, 5), (5, 7), (11, 13), (17, 19), \ldots \)
\( n \) bir asal sayı olmak üzere, \( M_n = 2^n - 1 \) işleminin sonucu bir asal sayı ise bu sayıya Mersenne asal sayısı denir. Şu anda bilinen 51 Mersenne asal sayısı vardır.
ÖRNEK:
\( n = 2 \) için, \( M_2 = 2^2 - 1 = 3 \)
\( n = 3 \) için, \( M_3 = 2^3 - 1 = 7 \)
\( n = 5 \) için, \( M_5 = 2^5 - 1 = 31 \)
\( n = 7 \) için, \( M_7 = 2^7 - 1 = \)
\( n = 13 \) için, \( M_{13} = 2^{13} - 1 = \)
Kendisi hariç pozitif tam bölenlerinin toplamı kendisine eşit olan sayılara mükemmel (perfect) sayı denir. Mükemmel sayılarla Mersenne asal sayıları arasında birebir ilişki vardır, dolayısıyla bilinen mükemmel sayıların sayısı da 51'dir.
ÖRNEK:
\( 6: 1 + 2 + 3 = 6 \)
\( 1 + 2 + 4 + 7 + 14 = 28 \)
\( 1 + 2 + 4 + \ldots + + \)
\( 1 + 2 + 4 + \ldots + + \)
Belirli bir tabanda basamaklarının, sayının basamak sayısı kadar kuvvetlerinin toplamına eşit olan sayılara Armstrong sayısı denir.
\( ABC = A^3 + B^3 + C^3 \)
\( ABCD = A^4 + B^4 + C^4 + D^4 \)
ÖRNEK:
\( 1^3 + 5^3 + 3^3 = \)
\( 3^3 + 7^3 + 1^3 = \)
\( 1^4 + 6^4 + 3^4 + 4^4 = \)
Belirli bir tabanda rakamları toplamına tam bölünen sayılara Harshad sayısı denir.
ÖRNEK:
\( 1 + 6 + 2 = 9, \quad \) \( ( \div 9 = 18) \)
\( 2 + 0 + 0 = 2, \quad \) \( ( \div 2 = ) \)
\( 1 + 7 + 2 + 9 = 19, \quad \) \( ( \div 19 = 91) \)
10 tabanındaki iki basamaklı Harshad sayıları 10, 12, 18, 20, 21, 24, 27, 30, 36, 40, 42, 45, 48, 50, 54, 60, 63, 70, 72, 80, 81, 84, 90 sayılarıdır.
Kendisi hariç pozitif tam sayı bölenlerinin toplamı kendisinden büyük olan sayılara zengin (abundant) sayı denir.
ÖRNEK:
\( 1 + 2 + 3 + 4 + 6 = 16, \quad \) \( (16 \gt 12) \)
\( 1 + 2 + 3 + \ldots + 48 = , \quad \) \( ( \gt 96) \)
\( 1 + 2 + 3 + \ldots + = , \quad \) \( ( \gt ) \)
Bir zengin sayının tüm tam sayı katları da birer zengin sayıdır, bu yüzden sonsuz sayıda zengin sayı vardır.
'e kadar olan zengin sayılar 12, 18, 20, 24, 30, 36, 40, 42, 48, 54, 56, 60, 66, 70, 72, 78, 80, 84, 88, 90, 96, sayılarıdır.
\( n \in \mathbb{N} \) olmak üzere, \( F_n = 2^{2^n} + 1 \) biçiminde ifade edilebilen sayılara Fermat sayısı denir.
ÖRNEK:
\( F_0 = 2^{2^0} + 1 = 3 \)
\( F_1 = 2^{2^1} + 1 = 5 \)
\( F_2 = 2^{2^2} + 1 = 17 \)
\( F_3 = 2^{2^3} + 1 = \)
\( F_4 = 2^{2^4} + 1 = \)
\( F_5 = 2^{2^5} + 1 = \)
Bir Fermat sayısı aynı zamanda asal sayı ise bu sayıya Fermat asalı denir. Bilinen Fermat asalları sadece 3, 5, 17, ve olmak üzere ilk 5 Fermat sayısıdır.
Bir asal sayının tersten yazılışı da farklı bir asal sayı ise bu sayıya lasa (emirp) sayısı denir. Dikkat edilirse bu sayıların adı da "asal (prime)" kelimelerinin tersten yazılışıdır.
ÖRNEK:
\( \) ve tersten yazılışı olan \( \) sayılarının ikisi de asaldır.
Buna göre bu iki sayı da birer lasa sayısıdır.
'e kadar olan lasa sayıları 13, 17, 31, 37, 71, 73, 79, 97 sayılarıdır.
\( n \) basamaklı bir \( A \) tam sayısının 1'den \( n \)'e kadarki tüm tam sayı katları \( A \) ile aynı rakamlardan oluşuyorsa (\( A \)'nın bir permütasyonu ise) ve bu katların rakamlarının döngüsel sırası \( A \) ile aynıysa bu sayıya döngüsel (cyclic) sayı denir.
En çok bilinen döngüsel sayı 6 basamaklı \( \) sayısıdır.
\( \times 1 = \textcolor{red}{1} \)
\( \times 2 = \textcolor{red}{1}4 \)
\( \times 3 = \textcolor{red}{1} \)
\( \times 4 = 57\textcolor{red}{1} \)
\( \times 5 = 7\textcolor{red}{1} \)
\( \times 6 = \textcolor{red}{1}42 \)
Dikkat edilirse \( \) sayısının 6 tam katı da \( \) ile aynı rakamlardan oluşmaktadır ve tümünde rakamlar döngüsel olarak \( 1 \to 4 \to 2 \to 8 \to 5 \to 7 \) sırasıyla dizilir.
\( \) sayısı aynı zamanda \( \frac{1}{7} \) kesrinin devirli ondalık yazılışındaki tekrar eden basamaklara karşılık gelir. Bu açıdan bakınca \( \) döngüsel sayısını 7 asal sayısının ürettiğini söyleyebiliriz.
\( \frac{1}{7} = 0,\overline{} \)
\( \) sayısından sonraki en küçük döngüsel sayı sıfır ile başlayan 16 basamaklı \( \) sayısıdır.
\( \ldots \times 1 = \textcolor{red}{0} \)
\( \ldots \times 2 = \textcolor{red}{0} \)
\( \vdots \)
\( \ldots \times 16 = \textcolor{red}{0} \)
\( \) sayısını üreten asal sayı \( 17 \)'dir.
\( \frac{1}{17} = 0,\overline{} \)
Birer döngüsel sayı üreten asal sayılara örnek olarak \( 7, 17, 19, 23, 29, 47 \) sayılarını verebiliriz.
Pozitif bölenlerinin sayısına (PBS) tam bölünen sayılara Tau sayısı denir.
ÖRNEK:
\( 12 = 2^2 \cdot 3 \)
PBS \( = (2 + 1)(1 + 1) = 6 \)
12 6'ya tam bölündüğü için bir Tau sayısıdır.
\( = 2^2 \cdot 3 \cdot 17 \)
PBS \( = (2 + 1)(1 + 1)(1 + 1) = 12 \)
12'ye tam bölündüğü için bir Tau sayısıdır.
Sonsuz sayıda Tau sayısı vardır. 'e kadar olan Tau sayıları 1, 2, 8, 9, 12, 18, 24, 36, 40, 56, 60, 72, 80, 84, 88, 96 sayılarıdır.
Birbirinden farklı iki pozitif tam sayıdan her birinin kendisi hariç pozitif bölenlerinin toplamı diğer sayıyı veriyorsa bu sayı ikilisine bağdaşık (amicable) sayı denir.
ÖRNEK:
sayısının kendisi hariç pozitif bölenleri olan 1, 2, 4, 5, 10, 11, 20, 22, 44, 55, sayılarının toplamı 'tür.
sayısının kendisi hariç pozitif bölenleri olan 1, 2, 4, 71, sayılarının toplamı 'dir.
Buna göre \( (, ) \) bir bağdaşık sayı ikilisidir.
İlk 5 bağdaşık sayı ikilisi \( (, ) \), \( (, ) \), \( (, ) \), \( (, ) \), \( (, ) \) ikilileridir.
Kaprekar sabiti olarak da bilinen bu sayının özelliği, aşağıdaki adımları takip ettiğimizde en fazla 7 adımda sayısını elde etmemizdir.
ÖRNEK:
Örnek sayı: \( \)
Adım 1: \( - = \)
Adım 2: \( - = \)
Adım 3: \( - = \textcolor{red}{} \)
Örnek sayı: \( \)
Adım 1: \( - = \)
Adım 2: \( - = \)
Adım 3: \( - = \)
Adım 4: \( - = \)
Adım 5: \( - = \textcolor{red}{} \)
'ün bir diğer özelliği de bir Harshad sayısı olmasıdır.
ÖRNEK:
\( 6 + 1 + 7 + 4 = 18, \quad \) \( ( \div 18 = ) \)
Yukarıda bahsettiğimiz sayısının üç basamaklı sayılarda geçerli olan karşılığı sayısıdır. Buna göre dört basamaklı sayılar için paylaştığımız adımları üç basamaklı sayılara uyguladığımızda her zaman en fazla 6 adımda sayısını elde ederiz.
ÖRNEK:
Örnek sayı: \( \)
Adım 1: \( - = \)
Adım 2: \( - = \)
Adım 3: \( - = \)
Adım 4: \( - = \textcolor{red}{} \)
Pazar, 25 Haziran -
Arama
Cevap Yaz
Ziyaretçi
29 Nisan Mesaj #1
Ziyaretçi
29 Nisan Mesaj #2
(Vikipedi)
Ziyaretçi
9 Nisan Mesaj #3
İlk kullanılan tek sayı nedir?
Son düzenleyen nötrino; 10 Nisan Sebep: Soru düzeni!
Cevap Yaz
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası