Tansiyon 12 8 Normal Mi
kaynağı değiştir]
Yerleşmiş sürekli (birincil) hipertansiyonu olan kişilerin çoğunda, kan akışına karşı artan direnç (total periferik rezistans) yüksek tansiyonun nedeni olurken, kalp debisi normal seyrindedir.[36]Prehipertansiyon ya da “sınır hipertansiyon”dan muzdarip daha genç bazı kişilerin yüksek kalp debisi, yüksek nabız ve normal periferik rezistansa sahip olduğuna dair bulgular bulunmaktadır. Bu duruma hiperkinetik sınır hipertansiyon adı verilmektedir.[37] Bu kişiler, daha ileriki yıllarda yaşlanmayla birlikte kalp debileri düşüp periferik rezistansları arttığında, sürekli birincil hipertansiyonunun tipik özelliklerini gösterir.[37] Whether this pattern is typical of all people who ultimately develop hypertension is disputed.[38] Sürekli hipertansiyonda yüksek periferik rezistans esasen küçük arterlerde ve arteriyollerde yapısal daralmaya neden olmaktadır.[39] Kılcal damarların sayısında veya yoğunluğundaki azalma da periferik rezistana katkıda bulunabilir.[40] Hipertansiyon; kanın kalbe dönüşünü ve kardiyak ön yükü artırabilen ve sonuçta diyastolik disfonksiyona sebep olabilen, periferik damarlarda esnekliğin azalması[41] ile de ilişkilidir. Kan damarlarında artan şekilde aktif daralmanın, yerleşmiş sürekli hipertansiyonda rol oynayıp oynamadığı kesin değildir.[42]
Nabız basıncı (sistolik ve diyastolik kan basıncı arasındaki fark), hipertansiyonlu yaşlı kişilerde çoğu kez artar. Bu durumda sistolik basınç anormal derecede yüksekken, diyalostik basınç normal ya da düşük olabilir. Bu duruma izole sistolik hipertansiyon adı verilmektedir.[43] Hipertansiyon ya da izole sistolik hipertansiyon hastası olan yaşlılarda yüksek nabız basıncı, tipik olarak yaşla birlikte ortaya çıkan ve yüksek tansiyon ile artabilen atardamar sertliği ile açıklanmaktadır.[44]
Hipertansiyonda atardamar sistem içinde görülen direnç artışı için pek çok mekanizma öne sürülmüştür. Çoğu bulgu şu nedenlerden birini ya da her ikisini içermektedir:
Bu mekanizmalar birbirini dışlamaz ve her ikisinin de sürekli hipertansiyona bir derecede katkıda bulunduğu muhtemeldir. Ayrıca, endotel disfonksiyonu (kan damarlarında işlev bozukluğu) ve vasküler enflamasyon da periferik rezistansın artmasına ve hipertansiyonda vasküler hasara neden olabilir.[47][48]
Tanı[değiştir kaynağı değiştir]
Birincil hipertansiyon[değiştir kaynağı değiştir]
Hipertansiyon nadiren semptom gösterir ve genellikle tarama esnasında veya alakasız bir sağlık sorunu için tıbbi yardım istendiğinde tespit edilir. Yüksek tansiyona sahip bazı kişiler baş ağrısı (özellikle ense kısmında ve sabahları) ve aynı zamanda sersemleme, baş dönmesi, tinnitus (kulaklarda çınlama veya tıslama), görme bozukluğu veya bayılma şikayelerinde bulunmaktadır.[10]
Fiziksel muayenede, oftalmoskopi kullanarak yapılan gözün arkasında bulunan gözdibi muayenesinde hipertansif retinopati tespit edildiğinde hipertansiyondan şüphe duyulabilir.[11] Klasik olarak, hipertansif retinopati değişikliklerinin şiddeti I–IV arasında sınıflandırılmış olmakla beraber daha az şiddetli türlerin birbirinden ayırt edilmesi zor olabilir.[11] Oftalmoskopi bulguları kişinin ne kadar süredir hipertansif olduğunu da ortaya koyabilir.[10]