Kudüs Önemi Ve Tarihi

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığını ve Tel Aviv’deki ABD Büyükelçiliği’nin Kudüs’e taşınacağını açıklamasının ardından, aralarında Türkiye’nin de olduğu çok sayıda ülke Trump’a tepki gösterdi.

TIKLAYIN - Filistin - İsrail Sorunu: 'den 'e

Peki, Kudüs’ü bu kadar önemli kılan ne? BBC Türkçe ve Deutsche Welle Türkçe’den derledik:

Kudüs’ün yapısı

Arapça El Kuds, İbranice Yeruşalayim (Barış şehri) olarak adlandırılan Kudüs, dünyanın en eski kentlerinden birisi.

Tarih boyunca, birçok kutsal kabul edilen yapıya ev sahipliği yapmasından dolayı çok sayıda savaşa sahne oldu ve defalarca yıkılıp yeniden inşa edildi.

Osmanlı İmparatorluğu, 'de işgal ettiği Kudüs'ü tarihine kadar kontrolü altında tuttu.

İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık için çok kutsal kabul edilen yerlerin önemli kısmı Doğu Kudüs'te yer alıyor.

Kudüs'ün içinde binlerce yıllık tarihi barındıran dar sokaklarla dolu Eski Kenti, dört ana bölümden oluşuyor. Bunlar Müslüman, Yahudi, Hristiyan ve Ermeni mahalleleri olarak sıralanıyor.

Eski Kent'in etrafı ise kalın, taş duvarlarla çevrili.

Müslümanlar için en kutsal yerlerden biri kabul edilen Mescid-i Aksa ve Kubbet'üs Sahra'nın bulunduğu Harem-üş-Şerif, Doğu Kudüs'te yer alıyor. Müslümanlar Muhammed Peygamber'in buradan göğe yükseldiğine inanıyor.

Yahudiler için Mescid-i Aksa'nın hemen altında yer alan ve Süleyman döneminde yapılan tapınağa ait olduğuna inanılan Ağlama Duvarı yer alıyor. Yahudiler burayı inançlarının en kutsal mekanı olarak kabul ediyor.

Hristiyanlar ise Kudüs'te bulunan Kutsal Kabir Kilisesi'nde İsa Peygamber'in çarmıha gerildiğine ve kabrine konulduğuna inanıyor.

Bu kilise, aralarında Rum Ortodoks Patrikhanesi, Roma Katolik Kilisesi ve Ermeni Patrikliği'nin de olduğu farklı mezheplerin temsilcileri tarafından yönetiliyor.

İsrail ’de başkent ilan etti

Kudüs'ün statüsü, İsrail-Filistin çatışmasının da en merkezi sorunlarından birini oluşturuyor.

İsrail, ’deki Altı Gün Savaşı'nda o zamana kadar Ürdün'ün kontrolü altında bulunan Doğu Kudüs'ü işgal etti. O tarihten bu yana da İsrail işgali altında bulunuyor.

İsrail, yılında kabul ettiği kanunla Kudüs'ü "bölünmez başkenti" ilan etti. Ayrıca aynı kanunla kentte yaşayan Araplara vatandaşlık verildi.

Bugüne kadar Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan hiçbir devlet olmadı. Bu anlamda, Trump'ın kararı da bir ilk olma özelliği taşıyor.

Filistinliler de Doğu Kudüs'ü ileride kurulacak Filistin devletinin başkenti olarak görüyor.

Üç semavi dinin de Kudüs'te kutsal kabul ettiği mekanlarının bulunması, kentin tarih boyunca uluslararası öneme sahip olmasına yol açtı.

İsrail Meclisi ve devlet binaları Kudüs’te

’te imzalanan Oslo Barış Anlaşmaları'nda Kudüs'ün nihai statüsünün barış görüşmelerinin sonraki aşamalarında ele alınması öngörülüyor.

İsrail devletine ait meclis, cumhurbaşkanlığı, başbakanlık ve bakanlıklar gibi resmi kurumlar Kudüs'te yer alıyor.

Ancak İsrail'in Kudüs üzerindeki başkent ilanı uluslararası alanda tanınmıyor. İsrail büyükelçiliğini Kudüs'te tutan hiçbir ülke bulunmuyor.

Trump'ın açıklaması bu anlamda bir ilk olma özelliği taşıyor.

Türkiye, Kudüs’te diplomatik temsilciliği olan az sayıda ülkeden biri

Türkiye'nin de İsrail Büyükelçiliği Tel Aviv'de bulunuyor. Ancak Türkiye, Kudüs'te diplomatik temsilcilik bulunduran az sayıda ülkeden birisi.

Türkiye'nin Filistin yönetimi ile ilişkilerini sürdürmek amacıyla Kudüs'te başkonsolosluğu bulunuyor. Kudüs Başkonsolosluğu'nda Türkiye büyükelçi düzeyinde temsil ediliyor.

İsrail 10 yerleşim birimi kurdu

İsrail'in Doğu Kudüs'ü işgal etmesinden bu yana kentteki Yahudi nüfus da önemli bir artış kaydetti.

’den bu yana İsrail burada en az 10 yerleşim birimi kurdu. Buraya yaklaşık bin civarı Yahudi yerleştirildi.

Uluslararası hukuk Yahudi yerleşimlerini yasadışı kabul ediyor

Uluslararası hukuk tarafından Kudüs'teki Yahudi yerleşimleri yasadışı kabul ediliyor. Ancak İsrail, buna itiraz ediyor.

Kudüs'te yaklaşık bin kişi yaşıyor. Nüfusun yüzde 37'sini Araplar, yüzde 61'ini de Yahudiler oluşturuyor.

(EKN)

Müslümanlar İçin Kudüs'ün Önemi

Kudüs şehri, dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biridir. Üç semavi dinin kutsal yerlerini barındıran Kudüs, tarih boyunca defalarca savaşa sahne olmuştur. Hatta bu savaşların bazılarında şehrin büyük bir kısmı yıkılmış ve daha sonra tekrardan inşa edilmiştir.

Kudüs, şu anda Filistin ve İsrail arasında bölünmüş bir şehir konumundadır. Filistin devleti Kudüs'ü kendi başkenti olarak ilan ederken, İsrail'de kendi başkenti olarak ilan etmeye devam ediyor. Fakat uluslar arası toplumlar Kudüs'ü herhangi bir ülkenin başkenti olarak tanımıyorlar.

Kudüs Neden Bizim İçin Bu Kadar Önemli?

Müslümanlar için üç kutsal şehir vardır. Bunlar Mekke, Medine ve Kudüs'dür. Hz. Peygamber; "Ziyaretler ancak üç mekâna yapılır. Mekke'deki Mescidu'l-Haram'a, Medine'deki benim bu mescidime ve Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya." buyurmuştur.

Peygamber Efendimiz (sav)'ın cariyesi Meymune (ra): "Ey Resulullah! Bize Mescidi Aksa hakkındaki hükmün ne olduğunu bildir" dedi. Resulullah (sav) da şöyle buyurdu: "Oraya (Mescidi Aksa'ya) gidin ve içinde namaz kılın." -Hadisin ravisi dedi ki: "O zaman burası Daru'l-Harb'di (yani Müslüman olmayanların hakimiyeti altındaydı)."- (Resulullah (sav) sözlerine daha sonra şöyle devam etti): "Eğer oraya gidemez ve içinde namaz kılamazsanız kandillerinde yakılmak üzere oraya zeytinyağı gönderin." (Ebu Davud, Kitabu's-Salat, 14)

İslam alimlerine göre burada belirtilen zeytinyağı bir semboldür. Peygamber Efendimiz (sav) tarafından Kudüs'e ve Mescid-i Aksa'ya önem verilmesi tavsiye edilmiştir. Nitekim bu tavsiye doğrultusunda Hz. Ömer, Hicretin yılında miladi takvime göre yılında Islâm ordularını Suriye, Irak, Filistin ve Misir cephesinde Yezid b. Ebu Süfyan, Ubeyde b. Cerrah ve Allah'ın kılıcı Halid b. Velid (ra) komutasında göndermiştir. Bu ordular Allah'ın izniyle zaferden zafere koşmuşlar ve nihayet Kudüs'de bu seferler sonucunda Hz. Ömer'in de Kudüs topraklarına ayak basması ve gayrimüslimlere eman vermesiyle üçüncü haremimiz olan Mescid-i Aksa bölgesi de artık Müslümanlar'ın eline geçmiştir.

Mescid-i Aksa İlk Kıblemiz

Peygamber Efendimiz (sav)'e Kuran-i Kerim tebliğ edilmeye başladığında, en önemli ibadetlerimizden biri olan namaz Mescid-i Aksa'ya dönülerek kılınmıştır. İlk kıblemizin Mescid-i Aksa'nın Kudüs şehrinde bulunması, bu şehrin tüm Müslümanlar olarak kutsallığını açıkça ifade eder.

İsra ve Miraç Hadisesi

Peygamber Efendimiz (sav)'in Medine'ye hicretinden bir buçuk sene önce Recep ayının Gecesi en büyük mucizelerden biri olan İsra ve Miraç hadisesi gerçekleşmiştir.

"Âyetlerimizden bir kısmını ona göstermek için kulunu bir gece Mescid-i Haramdan alıp, çevresini mübârek kıldığımız Mescid-i Aksâ'ya seyahat ettiren Allah, her türlü noksandan münezzehtir. Şüphesiz ki O her şeyi hakkıyla işiten, her şeyi hakkıyla görendir."

Recep ayının gecesi Cebrail (as), Peygamber Efendimiz (sav)'i Mekke'den alıp, Burak adlı bir binek ile Mescid-i Aksa'ya götürdü. Oradan da Cenab-ı Hakkın kudretine delalet edilen ayet ve bazı alametler birer birer gösterildi ve semaya çıkarıldı. Semaya çıkarılırken birçok peygamber ile görüştürüldü. Daha sonra Peygamber Efendimiz (sav), rabbinin kelamını işitme şerefine erişti ve aynı gece içerisinde tekrardan Mekke'deki hanelerine geri götürüldü.

Peygamberler Şehri

Kudüs, onlarca peygambere ev sahipliği yapmış bir şehir olmasıyla da İslamiyette her zaman ayrı bir yere sahiptir. Hz. Adem (as)'dan başlayarak sonraki bütün peygamberlerin ortak dini tevhittir. Nitekim Cenab-ı Hak bütün peygamberlere aynı gerçeği tebliğ ettiğini buyurmuşlardır.  "Sana söylenen senden önceki peygamberlere söylenmiş olandan başka bir şey değildir." (Fussilet, 41/43)

Kudüs'deki İslami Eserler

Hz. Ömer'in görevlendirdiği İslam ordularının Kudüs'ü fethinden sonra şehir birçok eserle zenginleştirilmiştir. Emeviler, Abbasiler, Eyyübiler, Memlüklüler ve Osmanlılar'ın hakimiyetinde olan Kudüs yüzlerce İslami eserlerle donatılmıştır. Özellikle şu an halen var olan birçok Osmanlı eseri ihtişamıyla Kudüs'ün İslam şehri olduğunu göstermektedir.

Ayrıca bugüne kadar ayakta kalan eserlerin birçoğunun restore edilmesi gerekmektedir. Fakat işgalci siyonistler tarafından bu onarımlar engellenerek tamamen yıkılmaya terk edilmektedir.

Kudüs gibi Müslümanlar'ın en kutsal üçüncü şehri olan bir yerin işgal altında olması tüm İslam aleminin büyük bir ayıbıdır. Tarihte zaman zaman Haçlı ve Yahudi işgal girişimleri olmuşsa da, bu girişimler kısa süreli olmuş ve Müslümanlar bu kutsal şehri tekrar tekrar fethedip kurtarmışlardır.

yılından yılına kadar Müslümanlar'ın elinde olan Kudüs, yılında Haçlı orduları tarafından işgal edilmiş ve 88 yıl sonra Selahattin Eyyübi tarafından Kudüs tekrar Müslümümanlar'ın hakimiyetine geçmiş ve yılına kadar da Müslümanlar'ın hakimiyetinde kalmıştır.

Ecdadımız da yılında fethettiği Kudüs'e tam yıl boyunca Müslüman, Hristiyan ve Yahudilerin iç içe yaşadığı Kudüs'ü adaletle yönetmiş, bu kutsal şehre büyük eserler bağışlamışlardır.

En büyük arzumuz ecdadımızın ve Kudüs'e hizmet eden diğer tüm İslam devletlerinin olduğu gibi bugünün İslam devletlerinin de direniş hareketlerine güç kazandırması maddi ve manevi desteklerini esirgememesi gerekmektedir. Kudüs'ün hakimiyetinin şanına yakışır bir şekilde Allah'ın razı olduğu kulların eline geçmesi gerekmektedir.

İnancımız odur ki birgün mutlaka işgal altındaki Kudüs toprakları kurtarılacaktır. Bu kutsal belde eskiden olduğu gibi şanına ve şöhretine tekrardan kavuşacaktır.