Protist Ne Demek

Bilinen bir şey.

Срабатывало ведь.

Hayır, bu bilinen bir şey.

Это общеизвестно.

Pozitif ve iyi olması, onu aptalca veya bilinen bir şey yapmaz.

По вашему все хорошее и позитивное - романтические бредни.

Pek bilinen bir şey değil.

Это широко не распространялось.

- Bilinen bir şey.. Ama teşekkürler.

Это и так понятно, но спасибо.

Yayılmış. Bilinen bir şey olmuş.

Это распространилось.

Demek istediğim yaptığımız her şey, öpüşmek, okşamak, ön seks, vs... Bunun hepsi, bir şeye yönelir en son, önceden bilinen bir şeye.

В смысле, все, что мы делаем до этого : поцелуи, обжимания, прочие сюси-пуси... это все ведет к совершенно конкретному, неизбежному итогу.

Bu bilinen bir şey. Böyle dedikodular hızlı yayılır.

Об этом уже ходят большие слухи.

Bütün Koreliler kumarı sever. Bu bilinen bir şey.

Для любого корейца, который увлекается игрой, это известный факт.

- Bilinen bir şey.

- Я уверен.

Bu öğretile bilinen bir şey değil, Allah vergisi güzel tavırlar sadece sizin gibi bir babadan gelir.

Этому нельзя научить, врожденные хорошие манеры могут перейти только от такого отца.

Bilinen bir şey değil.

И она не такая уж известная.

Ama benim yaptığım şu olay artık bilinen bir şey ve çok kitap okuyan her insan bunu bir defa denemeye karar verecektir.

Но эта вещь теперь напечатана и каждый парень, который прочтёт книгу, будет пытаться повторить это.

Bu bilinen bir şey.

Так говорит здравый смысл.

Bu herkes tarafından bilinen bir şey.

Могли бы с этого и начать

Bu bilinen bir şey.

Это уже не новость.

Geçmişin bir mesajla değiştirilmesi, 2036 yılında bile bilinen bir şey değildi.

Над возможностью изменить прошлое с помощью сообщений никто не задумывался даже в 2036 году.

Sanatçıların para yüzü görmediği o dönem bilinen bir şeydi. Şirket paraya el koyar onlara bir şey ödemezdi.

В те времена это было в порядке вещей - музыканты всегда были нищими, потому что фирмы звукозаписи, которые на них зарабатывали, не хотели с ними делиться.

Bu bilinen bir şey zaten. Elbette öyle.

- Это неоспоримый факт, конечно.

- Bu bilinen bir şey mi yani?

Это же общеизвестный факт?

Bu bilinen bir şey.

Это всем известный факт.

Perilerin insanlarla çiftleştiği bilinen bir şey...

Фейри известны своими плотскими слабостями к людям.

Görgü tanıklarının güvenilmez olduğu bilinen bir şey.

Показания свидетелей, как известно, ненадежны.

Halk arasında çok bilinen bir şey değil.

Ну, это не публичная информация.

"Yönlendirme" bilinen bir şey mi?

Подожди-ка... По-настоящему манипулировать?

Bilinen bir şey.

- По-настоящему.

Polen, arı reçinesi ve balın şifalı olduğu Antik Yunan'dan beri bilinen bir şey.

Пыльца, прополис и мед известны своими оздоравливающими свойствами еще со времен Древней Греции.

Aile arasında bilinen bir şey var.

Это часть семейной тайны.

Genellikle kadınların özel bölgesine verilen bir isimle sana seslendiği bilinen bir şey.

Она называла тебя именем, которое относится к девочкам.

9 ve 12 yaşları arasında, çocuğun ruh hali daha yontulabilir olduğunda sihirli yaş olarak bilinen bir şey var.

Есть такое понятие как "волшебный возраст", между 9 и 12 годами, когда психика ребенка наиболее податлива.

- Cahil olduğu bilinen bir şey.

что она невежда.

Büyük balığı yakaladık. Pek bilinen bir şey yok ama herkes çalışıyor.

Лжецы часто ставят различные предметы между собой и тем, кому они лгут.

- Bu aylardır bilinen bir şey.

- И ты знала об этом несколько месяцев.

Yurtdışındayken ahlaki karakterden bariz bir yoksunluk göstermemiş olsaydınız Selbourne Hall'da ikamet ediyor olmayacağınız bilinen bir şey.

Только то, что и так хорошо известно, что вы не обитали бы в усадьбе Селборн, если б не проявили за границей неустойчивость вашего морального облика.

- Sayın Yargıç, bu bilinen bir şey değil?

Ваша честь, имя не сильно распространенное. При чем тут это?

İş arkadaşlarım bunu göldeki balıklara bağladı çünkü alabalıkların kafatası kemiklerine saldırdığı bilinen bir şey.

Мои коллеги решили, что его съели рыбы. Ведь все знают, как хорошо ловится форель на мозги.

Bu bilinen bir şey.

Это общеизвестно.

Sadece Ray'in bilinen suç ortakları hakkında bir şey var mı?

А там нет данных о сообщниках?

Bilinen dünyanın dört bir ucuna gemiler gönderdi. Ama ajanlarının tek keşfedebildiği şey bu haritaydı. Çin'de bir yerlerde.

Она послала корабли в самые отдаленные концы известной земли, но всё, что ее агенты... смогли обнаружить... эта была карта... найденная в Китае.

Senaryodaki her bir Cassius sahnesi Antony ile birlikte olduğunda, senin tarafından da ne kadar önemli olduğu bilinen tüm o sahnelerin 40 satıra düşürülmesi tabii ki de benim hiçbir zaman anlamayacağım bir şey.

Почему в каждой сцене с Кассием диалоги сохранены до мельчайших деталей, тогда как персонаж Марка Антония, единогласно признанный самым важным в пьесе произносит всего 40 строк. Почему? Этого я никогда не смогу понять.

Onkolojide bilinen acı iyiye işarettir. - Bu iyi bir şey, değil mi?

В онкологии "знакомая боль" означает, что всё хорошо.

Bu esprim hakkımda bilmeniz gereken şey Skip Woosnum'un iyi bilinen bir emlakçı ve yaşlı olduğu.

Всё что вам нужно значть о нём что это Скип Воснум и он хорошо известный риэлтор И он старый.

Kalıntıları yiyen şey, tek hücreli bir canlıdan gelen müsilajlı mantarmış yani daha bilinen adıyla, köpek kusmuğu cıvık mantarı.

Останки были поглощены миксомицетовой плесенью из парафилетической группы грибков протист, более известным, как собачий рвотный слизевик.

Bir şey bulunca, Cannon'ın örgütünün bilinen tüm üyelerinden şu an veritabanında kayıtlı olanlarıyla karşılaştır, tamam mı?

Хорошо, когда получишь изображения, прогони их по всем известным членам группировки Кэннона, которые в настоящее время есть в базе данных, ладно?

Hakkında çok az şey bilinen Boetker'ın hayatının çoğunu bir kablo şebekesinde çalışarak geçirdiği söyleniyor.

Немного известно об Боэткере, который, похоже, провел большую часть своей жизни за решеткой.

Böyle bir şey uydurma mı yoksa Yeni Dünya'da çok bilinen bir gerçek mi?

не ложь?

Lisede 10 yıl içinde olan tek bilinen şey, Tommy Barnes ve Melissa Hawthorne cinâyeti dışında, 4 yıl önce başka bir öğrenci olan Riley Wilson'ın ölümü.

Единственное заметное происшествие в этой школе за последние 10 лет, не считая убийства Томми Барнса и Мелиссы Хоторн - гибель ещё одного учащегося, Райли Уилсона, 4 года назад.

Kesin olarak bilinen tek şey, Elizabeth'in korkunç ve vahşi bir biçimde öldüğüydü.

Точно известно только одно - Элизабет умерла ужасной и мучительной смертью.

En son bilinen adreslerinden bir şey çıkmadı.

Я ничего не нашла.

Ama insanlığın bilinen en eski sembolü ile ilgili bir şey yok.

Но, ничего важного типа... я не знаю... возможно, самого древнего символа в истории человечества.

Kadın mahkûmların maliyeti ve zorluğuyla ilgili bir sürü yanlış bilinen şey var.

Существует много заблуждений... о расходах и сложностях, связанных с женскими тюрьмами, и благодаря сегодняшней экскурсии я эти заблуждения развею.

Как сказать "деление" на турецком языке, перевод "деление" на турецком языке :

На этой странице вы найдете много примеров переведенных предложений, содержащих "деление" из русский в турецкий

Поисковая система переводов. Примеры вводятся пользователями, а также собраны из внешних веб-сайтов..

AZ0RBAYCAN MiLLl ELML0R AKADEMiYASI<br />

ZOOLOGiYA iNSTiTUTU<br />

QAFQAZ<br />

EKOSiSTEMi:<br />

DGnan, Bu gun, Sabah<br />

“<strong>Qafqaz</strong>in 80 illik zooloji tedqiqatlari”<br />

Beynelxalq Elmi Konfrans<br />

Materiallari<br />

23-24 noyabr 2016-ci il<br />

BAKI -2018

KONFRANS KOMiTdSi<br />

KONFRANS T0§KiLATQILARI<br />

Ta§kiiat komitasinin sadri<br />

Dr. Elman Yusifov<br />

AMEA Zoologiya Institutunun direktoru<br />

Ta§kiiat komitasinin sadr miiavini<br />

Prof., Dr. Tariyei Talibov<br />

AMEA Naxgivan Bolmasi Bioresurslar<br />

Institutunun direktoru<br />

Ta§kiiat komitasinin sadr miiavini<br />

Dr. Ei§ad Shmadov<br />

AMEA Zoologiya Institutunun direktor<br />

muavini<br />

Ta§kiiat komitasinin sadr muavini<br />

Prof. Dr. §aiq ibrahimov<br />

AMEA Zoologiya Institutunun Ixtiologiya laboratoriyasinm mudiri,<br />

Azarbaycan Ensiklopediyasmm direktor muavini<br />

ELMi KOMiT0<br />

Prof. Dr. ilham Blakbarov, Zoologiya institutu<br />

Prof. Dr. Naim Saglam, Firat Universiteti, TUrkiye<br />

Prof. Dr. Zakariyya Mammedov, Zoologiya institutu<br />

Prof. Dr. Sergey Qa§ev, Tumen Dovlet Universiteti, Rusiya<br />

Dr. Vitaliy Xargenko, l.l.§malhauzen adina Zoologiya Institutu, Ukrayna<br />

Dr. Barat 6hmadov, Zoologiya Institutu<br />

Dr. Tavakkiil isgandarov, Zoologiya Institutu<br />

Dr. Qiyas Quliyev, Zoologiya Institutu<br />

Dr. Sucaddin Quliyev, Zoologiya institutu<br />

Dr. ilyas Babayev, Zoologiya institutu<br />

Dr. Asif Manafov, Zoologiya institutu<br />

Dr. Xalid Bliyev, Zoologiya institutu<br />

Dr. Qara Fataliyev, Zoologiya Institutu<br />

Dr. Adil eiiyev, Zoologiya Institutu<br />

Dr. Sahib Bliyev, Zoologiya Institutu<br />

T3§xiLAT KOMiTasi<br />

Dr. Sabina Biinyatova, Zoologiya Institutu<br />

Koniil Tagiyeva, Zoologiya Institutu<br />

Sahzade Medetova, Zoologiya Institutu<br />

Tiirkan Qurbanova, Zoologiya Institutu<br />

Nazakat Abasova, Zoologiya Institutu<br />

<strong>Qafqaz</strong> <strong>Ekosistemi</strong>: Duron, Bu giin, Sabah.<br />

Baki, 2018, 608 ssh., §akilli<br />

ISBN: 978-9952-34-323-6<br />

©AMEAZoologiya institutu, 2018

3<br />

MUNDdRiCAT<br />

On soz..............................................................................................................6<br />

1. institut haqqinda<br />

Protozoologiya §obasi.................................................................................10<br />

Protistologiya laboratoriyasi.....................................................................12<br />

Parazit-sahib munasibatlarinin biokimyavi asaslari laboratoriyasi...........16<br />

Parazitologiya §obasi...................................................................................25<br />

Su heyvanlarmm parazitlari laboratoriyasi.............................................. 25<br />

Helmintologiya laboratoriyasi.................................................................. 47<br />

Entomologiya §obasi...................................................................................58<br />

Cucularin fauna va sistematikasi laboratoriyasi.......................................58<br />

Cucularin ekologiyasi va fiziologiyasi laboratoriyasi................................64<br />

Faydali cucularin introduksiyasi va bioloji mQbarizanin elmi asaslari<br />

laboratoriyasi...........................................................................................70<br />

Araxnologiya laboratoriyasi......................................................................77<br />

Su heyvanlari §obasi.................................................................................... 81<br />

Hidrobiologiya laboratoriyasi.................................................................... 81<br />

Ixtiologiya laboratoriyasi..........................................................................96<br />

Mingagevir elmi-tacruba laboratoriyasi..................................................106<br />

Quru onurgali heyvanlar §obasi................................................................ 113<br />

Herpetologiya laboratoriyasi.................................................................. 114<br />

Ornitologiya laboratoriyasi.....................................................................123<br />

Teriologiya laboratoriyasi.......................................................................130<br />

informasiya va innovasiya §obasi............................................................137<br />

Tahsil §obasi...............................................................................................140<br />

Zooloji muzey.............................................................................................. 141<br />

Zoologiya institutunun kitabxanasi..........................................................148<br />

2. Azarbaycanda zooloji tadqiqatlarin 80 illik naticalari<br />

Protozoologiya §6basi...............................................................................152<br />

Parazitologiya §obasi.................................................................................179<br />

Entomologiya §6basi.................................................................................203<br />

Su heyvanlari §6basi..................................................................................307<br />

Quru onurgali heyvanlar §obasi................................................................362

3. Xiilase-meqaleler<br />

Алекперов И. Успехи в изучении видового разнообразия<br />

простейших в Азербайджане................................................................... 440<br />

Снеговая Н. Успехи арахнологических и энтомологических<br />

исследований в Азербайджане................................................................. 448<br />

Ibrahimov Sh. A brief overview of the scientific researches of<br />

fish in Azerbaijan......................................................................................... 464<br />

Искендеров Т. Биоразнообразие герпетоауны<br />

Азербайджана и проблемы ее охраны..................................................... 469<br />

Humbatova S., Sultanov Е.. Avifauna of Azerbaijan:<br />

the past, the present and the future............................................................. 475<br />

Yusifov E., Quliyev Q., Qsgarov E. Azarbaycan тэтэШэг<br />

faunasmm dyranilmasina dair...................................................................... 482<br />

4. Xarici qonaqlarin maqalaleri<br />

Entomologiya bolmasi<br />

Kirkitadze G. Pollination features on the local apple<br />

variety in Georgia.................................................................................. 490<br />

Su heyvanlari bolmasi<br />

Sag lam N. The economic importance and status of<br />

medicinal leeches in Turkey.................................................................. 495<br />

Sag lam N. Basic principles of breeding of medicinal leech,<br />

Hirudo verbena...................................................................................... 501<br />

Кучерявый В., Скоромная О. Особенности технологии<br />

выращивания товарной рыбы в хозяйствах Украины................... 507<br />

Кучерявый В., Вознюк О. Теоретические основы<br />

выращивания карпа в хозяйствах Винницкой области................... 511<br />

Трачук Е., Огородничук Г. Активизация разложения<br />

фитомассы высших водных растений в рыбоводных<br />

прудах и интенсификация развития кормовой базы...................... 516<br />

Рустамов Э.А., Шакирова Ф.М. О современной<br />

ихтиофауне Туркменистана............................................................. 519<br />

Japoshvili В., Kuljanishvili Т., Mumladze L. Ichthyofauna of<br />

Paravani and Saghamo Lakes: an updated appraisal.......................... 524

Mundaricat<br />

5<br />

Quru onurgalilari bolmasi<br />

Рустамов Э.А., Шестопал A.A. О современной фауне<br />

земноводных и пресмыкающихся Туркменистана...........................529<br />

Гашев С.Н., Раджабова С.С. Сравнительная характеристика<br />

показателей биоразнообразия населения птиц Западного<br />

Прикаспия.............................................................................................535<br />

Рустамов Э.А. К вопросу о современной орнитофауне<br />

Туркменистана....................................................................................540<br />

Unal Y., Коса A., Yelsiz M.Sh., Kurshat О. Wild goat<br />

(Capra aegarus Erxleben, 1777) population inventory in Turkey,<br />

Isparta Region example (2008 - 2013)..................................................545<br />

Bykova E. Mammals biodiversity in Karakalpak Ustyurt,<br />

Uzbekistan............................................................................................. 551<br />

Коса A., Unal Y., Zenbilci М., Eryilmaz A. Distribution of<br />

Caucasian originated mammals in Turkey.............................................555<br />

Unal Y., Eryilmaz А., Коса A., Zenbilci M. Population status<br />

of the jungle cat (Felis chaus Schereber, 1777) in Turkey.....................562<br />

Рустамов Э.А., Банникова A.A. О современной фауне<br />

млекоптающих Туркменистана.........................................................567<br />

Laboratoriyalar iizra yubiley materiallarini hazirlayan miialliflar...........572<br />

Odabiyyat....................................................................................................574<br />

Konfransi aks etdiran foto-materiallar......................................................600

ON SOZ<br />

Elmi ictimaiyyata taqdim olunan bu toplu gox<br />

alamatdar bir hadisaya - AMEA Zoologiya<br />

institutunun 80 illik yubileyina tasadQf edir.<br />

Milli Elmlar Akademiyasinin ilkin manbalarinda<br />

duran, onun ilk ozak qurumlarindan olan bu<br />

qadim elmi-tadqiqat markazi 1932-ci ilda SSRi Elmlar<br />

Akademiyasinin Zaqafqaziya filialmin Azarbaycan<br />

§obasinda bolma, 1936-ci ildan isa onun bazasinda<br />

institut kimi faaliyyat gostarir. Bu muddat<br />

arzinda institut zoologiyanin an mUxtalif sahalarinda<br />

boyuk va §anli inki§af yolu ke?mi§, Azarbaycan elmina<br />

layiqli tohfalar vermi§, institut laboratoriyalarinda<br />

dunya §6hratli alimlar yeti§mi§dir. Bu tarixi mQddatda zooloq-tadqiqatgilarin<br />

bir nega nasli dayi§mi§, bu nasillarin har biri Azarbaycan zoologiya elminda oz<br />

izlarini qoymu§, bu sahada bUtov bir istiqamat, elmi maktablaryaratmi§lar.<br />

Uzun illarin tadqiqatlari naticasinda Azarbaycan faunasinda 1500 nov parazit<br />

va sarbastya§ayan ibtidailar, 1200 nov parazit qurdlar (bunlardan 400<br />

novii fitohelmintlardir), 290 nov rotatorilar, 360 nov xargangkimilar, 180 novdan<br />

artiq mollusk, 100 nov baliq, 10 nov amfibi, 61 nov reptili, 400 nov qu§ va 110<br />

nov mamali tasvir edilmi§dir.<br />

Kollektivin i§guz amayi naticasinda “Azarbaycanin Qirmizi Kitabi”-nm II<br />

na§ri (2013) i§iq UzU gormu§dur. Kitabda 223 nov nadir va nasli kasilmak tahlukasinda<br />

olan heyvan novlari haqqinda malumat verilir. Zooloqlarin muhum<br />

ara§dirmalarinm bahrasi olan 3 cildlik “Azarbaycanin heyvanlar alami” asari<br />

rus (1995-2002) va azarbaycan dilinda (2002-2004) na§r olunmu§dur.<br />

ibtidailardan tutmu§ mamalilara qadar Azarbaycan faunasinin nov tarkibini,<br />

biologiya va ekologiyasini ahata edan malumat banki internet sistemina<br />

daxil edilmasi Ugun hazirlanmi§dir.<br />

Milli zoologiya elmimizin §anli ke§mi§i ila inamli galacayi arasinda oz<br />

movqe va masuliyyatini hiss edan kollektiv faunistik tadqiqatlari yeni istiqamatlarla<br />

daha da zanginla§dirmak kursunu goturub. Bizim galacaya baxi§ konsepsiyamiz<br />

iT texnologiyalarin tatbiqini daha da geni§landirmak, institut kitabxanasini<br />

tamamila elektronla§dirmaq, klassik zooloji tadqiqatlarla yana§i bir sira<br />

prioritet istiqamatlarin ta§kilini qar§iya hadaf qoymu§dur. Bunlar milli faunamizin<br />

digar canlilarla qar§iliqli alaqada oyranilmasi, novlar va populyasiyalarin<br />

tadqiqinda molekulyar-genetik, riyazi-modella§dirma, kosmik va masafadan<br />

tadqiqat va s. muasir metodlarin tatbiqi kimi sahalardir.

On soz 7<br />

Qlbatta ki, 80 illik tarixi olan Zoologiya institutu amakda§larinin yerina yetirdiklari<br />

tadqiqat i§lari, onlarin naticalarinin alaqadar ta§kilat va tasarrufatlarda<br />

tatbiqi, elmi yeniliklari, qrant layihalari, beynalxalq alaqalari va s. haqqinda<br />

malumatlari kigik birtopluda yerla§dirmak qeyri mumkundur. Elmi ictimaiyyatin<br />

nazarina taqdim etdiyimiz bu topluya institutun tarkibinda faaliyyat gostaran<br />

laboratoriyalarin kegan dovr arzinda yerina yetirdiklari elmi-tadqiqatlar va onlardan<br />

bazi naticalar haqqinda yigcam malumatlar verilir.<br />

AMEA Zoologiya institutunun<br />

direktoru<br />

E.F.Yusifov

iNSTiTUT<br />

HAQQINDA

10 <strong>Qafqaz</strong> <strong>Ekosistemi</strong>: Durian, Bu gun, Sabah<br />

PROTOZOOLOGiYA §OB0Si<br />

zarbaycanda koksidilerin geni§ miqyasli tadqiqina 1957-ci ildaAzarbaycan<br />

Respublikasi Elmlar Akademiyasi Zoologiya institutunda Protistologiya<br />

laboratoriyasimn tasis edilmasindan sonra akademik М.Э.<br />

Musayevin rahbarliyi ilia ba§lamlmi§dir. Protistologiya laboratoriyasi<br />

yaradildigi vaxtdan bu gQna qadar koksidilarin nov tarkibinin, hayat dovriyyalarinin,<br />

hayat dovriyasi marhalalarinin morfologiyasinin, parazitlarin metobolizmi<br />

va parazit-sahib sisteminda qar§iliqli tasir mexanizminin orqanizm va huceyra<br />

saviyyasinda tadqiqi aparilir.<br />

Protistologiya laboratoriyasimn faaliyyatinin ilk dovrlarinda onun kollektivi<br />

Azarbaycanin mijxtalif onurgali heyvanlarimn ham kand tasarrufati, ham da vah§i<br />

heyvanlarin bagirsaq koksidilarinin yayilmasi va nov tarkibinin tadqiqi ila ma§gul<br />

olurdu. Bu tadqiqatlarin naticalari respublika va xarici jurnallarda na§r edilmi§ goxsayli<br />

maqalalarda va iki monoqrafiyada (Кокцидии грызунов СССР, 1965, mualliflar<br />

Musayev M.6., Veysov A.M. va Паразитофауна полевки общественной и<br />

структура её паразитоценоза, 1969, miialliflar Musayev М.6., Mulyarskaya L.V,<br />

HaciyevAT., Sadixov i.A., Manafova §.H, 1969) oz aksini tapmi§dir. “SSRi gamiricilarinin<br />

koksidilari” monoqrafiyasinda koksidilarin malum olan novlari ila yana§i<br />

46 nov gamiricidan 89 yeni nov tasvir edilmi§dir. MQalliflar tarafindan tasvir edilan<br />

yeni koksidi novlari AB§ va Macaristanda na§r edilan kataloqlara daxil edilmi§dir.<br />

Parazitoloq-protozooloqlarin stolUstU kitabi olan bu monoqrafiya kegan asrin sonuna<br />

qadar gamiricilarin eimerid koksidilarin nov tarkibinin muayyan edilmasi ugUn<br />

vasait kimi istifada edilirdi. Azarbaycan protozooloqlari tarafindan tasvir edilmi§ Eimeria<br />

va Isospora cinslarina daxil olan koksidilarin 50 noviindan goxu “The coccidia<br />

of the world” (http://bioloay.unm.edu/coccidia/home.htmn adli miiasir elektron<br />

malumat bazasina daxil edilmi§dir.<br />

“ictimai tarla siganinin parazitofaunasi va onun parazitosenozunun strukturu”<br />

monoqrafiyasinda (1969) atraf muhitin muxtalif §araitlarinin sahibin parazitofaunasina<br />

tasiri haqqinda malumatlar verilir. Bu monoqrafiyada parazitologiyada<br />

amala galan konsepsiyalar va ekoloji parazitologiyanin bazi nazari<br />

masalalari oz aksini tapmi§dir.<br />

Kegan asrin 60-ci illarinin sonu 70-ci illarinin awallarinda kand tasarrufati<br />

va vah§i heyvanlarda, mamalilar va qu§larda boyUk miqdarda bagirsaq koksidilari,<br />

qan parazitlari a§kar edildi ki, onlarin arasinda awallar malum olmayan<br />

novlar da var idi. Laboratoriyanin amakda§larimn faaliyyatinin sonraki dovrunu<br />

(70-ci illarin sonu 80-ci illarin awali) “tasviri” parazitologiyadan eksperimental<br />

parazitologiyaya “kegid” dovrQ kimi xarakteriza etmak olar. Parazitlarin yayilmasi<br />

va onlarin sahib orqanizm ila qar§iliqli tasiri kimi masalalar orqanizm,

Protozoologiya §6basi 11<br />

hiiceyra va molekulyar<br />

saviyyade<br />

hall olunmaga<br />

ba§lamldi.<br />

Gamiricilarda<br />

a§karedilan koksidilarinin<br />

10 no-<br />

Protistologiya laboratoriyasmm amakda§lan tadqiqat zamani<br />

(Soldan: Akad. M.Musayev, b.u.f.d. A.Surkova, b.u.f.d. R.ibadov,<br />

b.ii.f.d. G. ibrahimova)<br />

vQnQn hayat<br />

dovriyyasi tasvir<br />

edilmi§ (ismayilov<br />

S.Q, 1968),<br />

onlardan bazilarinin<br />

sitokimyavi<br />

xQsusiyyatlari<br />

6yranilmi§, sitometrik<br />

(Qaibova<br />

H.D.,1973) va biokimyavi<br />

metodlarin<br />

(Yolgiyev Y.Y., ibrahimova G.H., Surkova A.M. 1977) tatbiqi ila parazit-sahib<br />

munasibatlarinin bir sira inca mexanizmlari a§kar edilmi§dir.<br />

1970-ci illarda akademik M.d.Musayevin ta§abbQsG ila parazit-sahib mQnasibatlarinin<br />

biokimyavi, sitokimyavi va immunoloji asaslarini oyranan yeni bir istiqamat<br />

yaradilmi§, sitoloji tadqiqatlar ila Eimeria, Sarcocystis va Cryptosporidium cinslarindan<br />

olan parazitlarin muxtalif inki§af marhalalarinda, sahibin orqanizminda zulallar,<br />

polisaxaridlar, DNT, RNT, Krebs dovriyyasi fermentlari 6yranilmi§, parazit-sahib sisteminda<br />

hQceyra saviyyasinda gedan metabolik proseslar ara§dirilmi§dir.<br />

1977-ci ilda “Ev qu§larimn koksidiozunda parazit-sahib mGnasibatlarinin<br />

biokimyavi asaslari” adli monaqrafiya i§iq uzu gordu (Musayev М.Э., Yolguyev<br />

Y.Y., Surkova A.M., ibrahimova G.H.). Monoqrafiyada boyuk faktiki material<br />

asasinda huceyra va orqanizm saviyyasinda parazit-sahib munasibatlarinin<br />

problemlari tadqiq edilmi§, hamginin parazit-sahib sistemi komponentlari arasinda<br />

molekulyar tasir aydinla§dirilmi§dir.<br />

Protistologiya laboratoriyasinda biokimyavi tadqiqatlar Y.Y.Yolgiyevin rahbarliyi<br />

altinda ganc tadqiqatgilar qrupu (Madatov R.i., ismayilov \. Э., Bagirzada<br />

S.S., Hasanova J.V. va s.) tarafindan ugurla davam etdirilirdi. Bu tadqiqatgilar<br />

qrupu yeni laboratoriyanin yaranmasi ugun asas qoymu§ oldu.<br />

Hazirda ibtidailarin tadqiqina hasr olunan i§lar iki laboratoriyadan (Protistologiya<br />

va Parazit-sahib munasibatlarinin biokimyavi asaslari) ibarat olan<br />

Protozoologiya §6basinda yerina yetirilir. Protozooloji tadqiqatlar Azarbaycan<br />

arazisinda sarbast ya§ayan va heyvanlarda parazitlik edan ibtidailarin yayilmasimn,<br />

novtarkibinin, hQceyra qurulu§unun, tasnifatimn va hayat tarzinin oyranilmasina<br />

yonaldilmi§dir.

12 <strong>Qafqaz</strong> <strong>Ekosistemi</strong>: Durian, Bu gun, Sabah<br />

Protistologiya laboratoriyasi<br />

Кедэп esrin 80-ci illarinin awallarinda akademik [email protected] ba§giligi<br />

altinda Protistologiya laboratoriyasimn kollektivi tarafindan Sarcocystis<br />

(Sarcocystinae, Isosporidae) cinsina daxil olan heteroksen koksidilarin - sarkosporidilarin<br />

tadqiqina ba§lamldi. Azarbaycanda ilk dafa olaraq N.M.Kolesnikov<br />

tarafindan 1935-ci ilda qoyunlarin, kegilarin, donuzlarin, cami§larin, atlarin<br />

Urak azalalarinda sarkosistlarin a§kar edilmasi barada maqala na§r edilmi§dir.<br />

1983-cU ilda isa i§iq uzU goran digar bir maqalada koksidilarin Azarbaycanda<br />

ev heyvanlarinda tapilmasi haqqinda malumatlar verildi (Musayev М.Э., Qaibova<br />

H.D., Surkova A.M., ismayilova Q., isazada D.M. 1983). Azarbaycamn<br />

ev va vah§i heyvanlarmin sarkosporidilarinin maqsadyonlu, planli va hartarafli<br />

tadqiq edilmasi bu guna qadar davam etmakdadir (Qaibova H.D., isgandarova<br />

N.H., Qurbanova T.F., Haciyeva N.6., Namazova A.A.).<br />

Protistologiya laboratoriyasimn amakda§lari (Sagdan: AMEA-nm m.u. i.dlakbarov,<br />

b.ii.f.d. N.dhmadova, RAgayeva, S.Qasimova, i.Mensimova, E.Babaxanova;<br />

soldan: b.ii.f.d. H.Qaibova, b.ii.f.d. N.isgandarova, N.Hasanova, E.Tahirova, T.Qurbanova)<br />

Kegan asrin 80-ci illarinin axirlarindan etibaran laboratoriyada Cryptosporidium<br />

Tyzzer, 1910 cinsina aid olan parazit ibtidailarin tadqiq edilmasina<br />

ba§lamldi. 1987-ci ilda Azarbaycanda ilk dafa olaraq buzovlarda Cryptosporidium<br />

Tyzzer, 1910 cinsina daxil olan parazit ibtidailar a§kar edildi (ismayilova<br />

Q.i., Qaibova H.D., 1987). О dovrdan bu guna qadar Protistologiya<br />

laboratoriyasimn amakda§lari planli va geni§ miqyasli §akilda heyvanlarin<br />

kriptosporidilarinin tadqiq edilmasi ila ma§gul olur. Bu parazit ibtidailar Azarbaycamn<br />

onurgali heyvanlarmin bQtun siniflarinda, о cumladan insanlarda

Protozoologiya §6basi 13<br />

a§kar edilmi§dir (Qaibova H.D., isgandarova N.H., 2014). Hamginin Azarbaycana<br />

ilk dafa olaraq gatirilmi§ davaqu§ularmin va yenidan introduksiya<br />

edilmi§ davalarin koksidilari da tadqiq edilmi§dir (Qaibova H.D., isgandarova<br />

N.H., 2015). Kriptosporidilar Azarbaycanin bOtGn gov§ayan va gov§amayan<br />

kand tasarrijfati heyvanlarinda a§kar edilmi§dir (Qaibova H.D., 2004; isgandarova<br />

N.H., 2007).<br />

Bagirsaq koksidilarinin tadqiqi ila yana§i reptililarin, amfibilarin va ev heyvanlarimn<br />

qan parazitlari da oyranilir (6li M.A., 1999; Mamedova S.O., 2011;<br />

Hasanova J.V., Samadova S.O., 2014). Koksidilarin faunistik tadqiqi zamani<br />

zoonoz tabiata malik olan koksidilarin-kriptosporidilarin parazit-sahib mQnasibatlarinin<br />

qar§iliqli tasirinin xQsusiyyatlarina ekoloji faktorlarin tasirinin oyranilmasina<br />

xususi diqqat ayrilir (Qurbanova T.F., 2016).<br />

Hal-hazirda Azarbaycanda 83 quru onurgali heyvan novQnda a§kar edilmi§<br />

adeleid va eimerid koksidilarin 371 novu malumdur. Onlardan 5 cinsa aid<br />

olan (Haemogregarina, Hepatozoon, Karyolusus, Klossiella, Sarcocystis) koksidilarin<br />

32 novQniin hayat dovriyyasi 2 sahibin i§traki ila ba§ verir.<br />

Parazitoloji tadqiqatlar aparilan zaman<br />

(b.u.f.d. H.Qaibova, N.isgandarova, T.Qurbanova)<br />

Kegan asrin 80-ci illarinda laboratoriyada sarbastya§ayan ibtidailarin tadqiq<br />

edilmasi akademik [email protected] ba§giligi altinda aparilirdi. 1986-ci ildan<br />

etibaran isa laboratoriyada su va torpaqda sarbastya§ayan ibtidailarin sistemli<br />

tadqiqi 1988-ci ildan laboratoriyanin miidiri olan AMEA-nin mGxbir uzvti<br />

i.X. dlakbarovun rahbarliyi va i§tiraki ila hayata kegirilir.<br />

Azarbaycanda §irvan golunun boz torpaqlarimn sarbastya§ayan ibtidailarinin<br />

oyranilmasi T.Qmiraslanova tarafindan (1967) aparilmi§dir. i.QIakbarov

<strong>Qafqaz</strong> <strong>Ekosistemi</strong>: Durian, Bu gun, Sabah<br />

tarafindan isa Azarbaycanin §irinsu hovzalarindan 1 fasila, 6 cins va 85-dan<br />

artiq yeni infuzor novu tasvir edilmi§dir (Алекперов 2005; 2009; 2012).<br />

Azarbaycanin bazi regionlarinin torpaqlarinda muxtalif ibtidailar (sarkomastiqoforiar,<br />

infuzoriar) tadqiq ediiirdi (0mirasianova Т., 1967; ibadov<br />

R.,1983; Mirzazada N.,1989).<br />

XX asrin 80-ci iiiarinda R.ibadov, N.Mirzazada va T.Zaidov tarafindan sarbastya§ayan<br />

torpaq ibtidaiiarinin ekoloji aspektdan tadqiqi hayata kegirilmi§dir.<br />

Sonraki iiiarda laboratoriyada protistoloqlar tarafindan neftia girklanmi§ Ab§eron<br />

torpaqlarimn ibtidaiiari oyranilmi§ va sarbastya§ayan infuzoriar vasitasila<br />

hGceyra-orqanizm va populyasiya saviyyalarinda neftia girklanmanin biotestla§dirilmasinin<br />

kompleks metodikasi i§lanib hazirlanmi§dir (Alekperov I. et al.<br />

1992, 2007). Xazarin mQxtalif yataqlarimn neftia girklanmasi E.9sadullayeva,<br />

Xazar danizinin plankton infuzorlarina neftia girklanmanin tasiri isa E.QIiyev<br />

tarafindan 6yranilmi§dir.<br />

Son dovrlarda Qarbi Azarbaycanin (6hmadova N. 2003 ), ismayilli va<br />

Pirqulu qoruqlarimn torpaq infuzlarimn (Sadixova C. 2005) tadqiqi aparilmi§,<br />

hal-hazirda isa Samur-Yalama Milli Parkin in torpaq ibtidaiiari V.Mammadova<br />

tarafindan oyranilir. Sarbastya§ayan ibtidailarin digar qruplarimn dyranilmasi<br />

da ugurla hayata kegirilir. Ab§eron yarmadasinin va digar regionlarin ganaqli<br />

amoblari 6yranilmi§ va elm iiQiin ilk dafa olaraq 1 fasila, 8 cins va 47 noviin<br />

tasviri verilmi§dir (Sneqovaya N., 6lakbarov i. 2009; 2010).<br />

Skan elektron mikroskopu ila i§ zamani (AMEA-nm m.ti. i.dlakbarov, i.Mansimova,<br />

RAgayeva, E.Babaxanova, b.ii.f.d. S.Qasimova, N.Bhmadova, E.Tahirova)<br />

Protistologiya laboratoriyasimn kolleksiya fondunda koksidilarin bUtun hayat<br />

marhalalarini ahata edan 1481 histopreparat, Azarbaycanin daniz va §i-

Protozoologiya §6basi 15<br />

rin sularindan, Orta Asiya, Qukot va Berinq danizlari, Meksika korfazi, е1эсэ<br />

da Sakit Okeandan g6turulmu§ sarbastya§ayan ibtidailar, xQsusila infuzorlar<br />

gumU§la impreqnasiya olunmu§ 600 nova aid 350 umumi preparat, hamginin<br />

ganaqli amoblarin 100-a yaxin preparati saxlamhr.<br />

Protistologiya laboratoriyasinin amakda§lari AB§ DanizTadqiqatlari institutunun<br />

va Qexiya Respublikasimn Elmlar Akademiyasinin Parazitologiya institutun<br />

mutaxassislari ila elmi alaqalar saxlayir.<br />

Protistologiya laboratoriyasinin amakda§larinin goxillik tadqiqatlari naticasinda<br />

65 nov vah§i heyvanlarda parazitlik edan ibtidailarin muxtalif taksonomik<br />

qruplarina aid olan 17 cinsin - qamgililar (Leishmania, Trypanosoma), mikrosporidilar<br />

(Encephalitozoon), koksidilarin (Eimeria, isospora, Cryptosporidium,<br />

Sarcocystis, Plasmodium, Leucocytozoon, Haemogregarina, Haemoproteus,<br />

Schellackia, Dactylosoma, Hepatozoon, Lankesterella, Octosporella,<br />

Caryospora) numayandalari a§kar edilmi§dir. 8 nov kand tasarrufati heyvanlarinda<br />

(onlarin 3 novU iqlimla§dirilmi§dir) va 9 nov ekzotik surunanlarda 4 nov<br />

bagirsag koksidisi (Eimeria, Cryptosporidium, Isospora, Sarcocystis) qeyda<br />

alinmi§dir.<br />

Elm iigOn ilk dafa Eimeria akeriana ismailov et Gaibova, 1984 va Leucocytozoon<br />

musaiev, Zeyniyev, 1975 novlari tasvir edilmi§dir. ilk dafa qafqaz kalazinin<br />

(Laudakia caucasia) qaninda §ellakilarin hayat dovriyyasinin marhalalarinin<br />

tam tasviri verilmi§dir. Azarbaycan ugiin ilk dafa 1 nov Encephalitozoon<br />

(Microsporidia), 6 nov Cryptosporidium, 1 nov Tyzzeria, 2 nov Isospora, 8 nov<br />

Eimeria, 6 nov Sarcocystis (Apicomplexa, Eucoccidia) gostarilmi§dir.<br />

Azarbaycanin torpaq, daniz va §irin sularinda maskunla§an sarbastya§ayan<br />

ibtidailarin geni§ nov muxtalifliyi a§kar edilmi§, sarbastya§ayan infuzorlarin<br />

va ganaqli amoblarin 4 fasilasi, 18 cinsi va 153 novQ elm Qgun ilk dafa<br />

olaraq tasvir edilmi§dir.<br />

ilk dafa olaraq infuzor novlari-indikatorlar vasitasi ila daniz va §irin sularin<br />

girklanma daracasinin qiymatlandirilmasinin ekspress metodlari va baliq<br />

korpalarinin yeti§dirilmasi Qgun ba§langic yem kimi infuzorlarin six kulturalarinin<br />

goxaldilmasi metodikasi i§lanib hazirlanmi§dir.<br />

Galacakda Azarbaycanin muxtalif regionlarinda koksidi novlarinin a§karlanmasi<br />

va taksonomiyasinin daqiqla§dirilmasi ugun molekulyar metodlarin<br />

(DNT amplifikasiyasi, PZR va sekvenla§dirma) tatbiqi; Azarbaycanin sarbast<br />

ya§ayan daniz, §irinsu va torpaq ibtidailarinin biomQxtalifliyinin oyranilmasi;<br />

Huceyra va populyasiya saviyyasinda ibtidailarin komayi ila daniz va §irin sularin<br />

biotestla§dirilmasi. Huceyra va fizioloji saviyyalarda muxtalif toksikantlarin<br />

toksiklik daracasinin muayyanla§dirilmasinda ibtidailardan istifada olunmasi;<br />

indikator novlarin tayini; su va torpaq ekosistemlarinin qida zancirinda ibtidailarin<br />

rolunun oyranilmasi va onlarin mahsuldarliginin artirilmasi (baliqlarin qida<br />

obyektlari, torpagin mahsuldarliginin artirilmasi) masalalarinin tadqiqi nazarda<br />

tutulur.

16 <strong>Qafqaz</strong> <strong>Ekosistemi</strong>: DQnen, Bu gOn, Sabah<br />

Parazit-sahib munasibetlerinin biokimyevi asaslari laboratoriyasi<br />

Parazit-sahib munasibatlerinin biokimyevi asaslari laboratoriyasi 1986-ci<br />

ilda Azarbaycan SSRi ElmlarAkademiyasi Zoologiya institutunun Protoozologiya<br />

§6basinin tarkibinda yaradilmi? va ona rahbarlik AMEA-nm miixbir QzvO, professor<br />

Yaqub Yolgiyeva havala edilmi§dir (1985-2007). Hazirda laboratoriyaya<br />

dhmadov E.i. rahbarlik edir. Laboratoriyanin asas elmi istiqamati koksidilarin<br />

(Apicomplexa, Sporozoa) biokimyasimn, koksidiozlar zamam yaranan parazit-sahib<br />

miinasibatlarinin biokimyevi, molekulyar-genetik ve immunoloji aspektlarini,<br />

ev heyvanlari, qu§larin va gamiricilarin, bagirsaq parazitlarinin, evtoyuqlarinin<br />

koksidiozunun (Apicomplexa, Coccidia, Eimeriidae) toradicilerine qar§i<br />

tarkibinda alkaloid va efir yaglari olan yerli darman bitkilarinin tasir mexanizminin<br />

parazitoloji va biokimyavi asaslarimn dyranilmasi olaraq mijeyyenle§dirilmesidir.<br />

Laboratoriya amakda§lari tarafindan parazitologiya elminda yeni istiqamat<br />

kimi parazit-sahib miinasibatlarinin biokimyavi asaslarimn dyranilmasi sahasinda<br />

xeyli i§lar g6rulmu§dur. Parazit-sahib mdnasibatlarini oyranan laboratoriya<br />

emekda§lari tadqiqatlarini ev qu§larinin koksidiozlari va onlarin mQalicesi<br />

prosesinda formala§an murakkab biokimyavi alaqalarin xususiyyatlarinin oyranilmasina<br />

istiqametlendirmi§dir.<br />

Laboratoriya amakda§lari tadqiqat zamam (Soldan: b.ii.f.d. M.Mammadova,<br />

b.ii.f.d. §.Manafova, b.ii.f.d. F.dliyeva, b.ii.f.d. H.Qaibova, AMEA-nm m.ii. Y.Yolgiyev,<br />

b.ii.f.d. E.Bhmadov<br />

Biokimyanm, molekulyar biologiyanm, immunologiyanin metod va usullarim tatbiq<br />

etmakla eimeria va sarkosistis cinslarina aid parazitlarda va onlarin sahiblarinda<br />

(evtoyuqlari, qoyun, cami§, qaramal) maddalar mubadilasinin bir gox komponentlari<br />

mOqayisali suratda geni§ tadqiq edilmi§dir. Eimerialar ila yoluxdurulmu§ ev toyuqlarinin<br />

qaninda lesitinin, xolesterinin, umumi yaglari n miqdari, qaraciyarda azot gosta-

Protozoologiya §6besi<br />

ricileri, bagirsaqda tur§ va qalavi fosfatazalarin aktivliyi, eimeriozlar va sarkoporidiozlarzamani<br />

qanda, qaraciyarda, ba§ beyinda, beyincikda, urak va atraf azalalarinda,<br />

qida borusunda, boyraklarda, parazitin oosista va sistalarinda umumi zulal, zulal<br />

fraksiyalari, amin tur§ulari, oksidla§ma-reduksiya fermentlari, aminotransferazalar,<br />

Krebs dovriyyasinda i§tirak edan komponentlar, DNT, RNT, dezoksiribonukleaza va<br />

digar biokimyavi gostaricilar, dalaqda, timusda, fabrisi kisasinda T- va B- limfositlar<br />

va onlara antieymeriz preparatlarin tasiri oyranilmi§dir. Bu tadqiqatlar naticasinda<br />

gostarilan invaziyalar zamam maddalar miibadilasinin pozulmasimn mexanizmlari<br />

nazari cahatdan asaslandirilmi§, biokimyavi gostaricilara gore “parazit-sahib” sisteminin<br />

ox§ar va farqli cahatlari muayyanla§dirilmi§, antieymerioz preparatlarin effektivliyinin<br />

qiymatlandirilmasi metodlari i§lanib hazirlanmi§dir (Musayev М., Yolgiyev<br />

Y., ismayilov i., Bagirzada S., Mammadova H., Mammadaliyeva R., Mahmudov S.,<br />

Madatov R., 0hmadov E., Mammadova F., Hasanova J., 1990-2004).<br />

Amin tur§ularinm bazi alkil toramalarinin (N-amidopropilqlisin, N-amidopropilmetionin<br />

va N-vinilxlormetionin) ev toyuqlarinm koksidiozunun (Eimeria tenella)<br />

gedi§ina tasiri 6yranilmi§ va muayyan edilmi§dir ki, alkil toramalari qan zardabinda<br />

va qaraciyarda umumi zulalin va ayri-ayri zulal fraksiyalarinin azalmasinm qar§isini<br />

alir, qlobuliniarin artmasim suratlandirir, aminotransferaza va dehidrogenaza<br />

fermentlarinin faailigini, cucalarin sag qalma faizini va gaki artimim tanzimlayir.<br />

Muayyan edilmi§dir ki, yerli cinsdan olan qara va gil-gil toyuq cucaiari plimutrok<br />

cinsindan olan broyler cucaiarina nisbatan koksidioza qar§i daha dozumiuduriar.<br />

Qil-gil toyuq cucalarinda isa koksidioza qar§i dozumiuluk qara toyuq cucaiarina<br />

nisbatan daha yiiksak oldugundan onlardan damazliq toyuq cinslarinin yaradilmasinda<br />

genofond materiali kimi istifada etmak olar.<br />

Laboratoriya emakda$lari tadqiqat zamam<br />

(Soldan: i.Mammadov, AMEA-mn m.u. Y.Yolgiyev, akad. M.Musayev, b.u.f.d. E.dhmadov,<br />

AMEA-пт m.u. i.dlakbarov, b.u.f.d. J.Hasanova)

18 <strong>Qafqaz</strong> <strong>Ekosistemi</strong>: Durian, Bu gun, Sabah<br />

Laboratoriyanin bir qrup amakda§lari tarafindan kand tasarrQfati heyvaniari<br />

va ev qu§larinda parazitiik edan koksidilarin (Eimeria, Sarcocystis,<br />

Cryptosporidium cinslari) novdaxili dayi§kanliyinin va parazit-sahib sisteminin<br />

metabolik aiaqaiari oyranilarak muayyan edilmi§dir ki, E.mitis, E.acervulina,<br />

E.maxima parazitlarinda alaninaminotransferaza va aspartataminotransferaza<br />

fermentiarinin 2 izofermenti, qlutamatdehidrogenazamn dord izofermenti,<br />

qaramaiin azaiaiarinda va parazitin (Sarcocystis cruzi va Sarcocystis<br />

fuziformis) sistalarinda, S.fuziformis ila yoluxmu§ va yoluxmami§ cami§in<br />

qida borusunun azalasinda va hamginin parazitin sistasinda aktivliyina gore<br />

farqlanan malatdehidrogenazamn iig izoferment spektrina malikdir (8hmadov<br />

E.i., Mammadova F.Z., Mammadova S.М., 2006-2010).<br />

Parazit-sahib mQnasibatlarinin biokimyavi asaslari labortoriyasinda 2011-<br />

ci ildan ba§layaraq ev toyuqlarimn koksidiozunun (Apicomplexa, Coccidia, Eimeriidae)<br />

asas toradicilarina qar§i tarkibinda alkaloid va efir yaglari olan yerli<br />

darman bitkilarinin tasir mexanizminin parazitoloji va biokimyavi gostaricilarinin<br />

ara§dirilmasi istiqamatinda tadqiqatlar aparilir.<br />

Azarbaycanda ev toyuqlarimn koksidiozunun (Apicomplexa, Coccidia,<br />

Eimeriidae) asas toradicilarina qar§i tarkibinda alkaloid va efir yaglari olan<br />

bitkilardan siirva (Salvia officinalis), aci yov§an (Artemisia absinthum), nana<br />

(Mentha piperita), gobanyastigi (Matricaria chamomilla), evkalipt (Eucalyptus<br />

globules), kaklikotu (Thymus serpyllum), boyuk damrovotu (Chelidonium<br />

majus), dalibang (Datura stramonium), <strong>Qafqaz</strong> gozali (Atropa caucasica), aci<br />

bibar (Capsicum annuum), Qin gayi (Thea sinensis) olan bazi bitkilarin antieymerioz<br />

tasira malik olmasim aydinla§dirmaq maqsadila aparilan tadqiqatlarin<br />

naticalarina gora mQayyan edilmi§dir ki, tarkibinda efir yaglari olan bitkilarin<br />

yemla qari§igi saglam cucalarin qamnda leykositlarin sayinin va hemoqlobinin<br />

miqdarinm azalmasina, qan zardabinda ALT va AST fermentiarinin aktivliyinin<br />

artmasina sabab olsa da, qan zardabinda iimumi zulalin, a, p va y-qlobulinlarin<br />

dinamikasina tasir etmir. Aci yov§amn 1500 mq/kq dozasmin baykoksun<br />

2ml/l dozasi ila birlikda tatbiqi tak kimyavi preparata nisbatan yax§i mualica<br />

- profilaktika effektina malikdir. Baykoksla aci yov§anm birlikda tatbiqi, invaziyamn<br />

zaif kegmasina, cucalarin sag qalma faizinin yuksalmasina, gaki artimina,<br />

pozulmu? maddalar mUbadilasinin barpa olunmasina, qanda leykositlarin<br />

sayinin va hemoqlobinin miqdarinm azalmasina, qan zardabinda ALT va<br />

AST fermentiarinin aktivliyinin artmasina sabab olsa da, Gmumi zQlalin, a,

134196 134197 134198 134199 134200

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası